Theta, video yayını için özel olarak oluşturulmuş, blok zincirle çalışan bir ağ olarak bilinmektedir. Mart 2019’da başlatılan Theta ana ağı, kullanıcıların bant genişliği ve bilgi işlem kaynaklarını eşler arası (peer-to-peer) temelinde paylaştığı merkezi olmayan bir ağ olarak çalışmaktadır.
Proje, Youtube’un kurucu ortağı Steve Chen ve Twitch’in kurucu ortağı Justin Kan tarafından tavsiye edilmektedir. Theta ağı, kullanıcıların video içeriklerini eşzamanlı izlemelerine ve aynı içeriği izleyen diğer kullanıcılara video göndermek için jeton ödülleri kazanmalarına olanak tanımaktadır. Aynı ağdaki diğer paylaşım ekonomisi modelleriyle benzer şekilde kullanıcılar, videoyu diğer kullanıcılara aktarmak ve katkıları sayesinde token ödülleri kazanmak için yedek bant genişliğini ve bilgi işlem kaynaklarını gönüllü olarak kullanmayı tercih etmektedirler. Bu kullanıcılar herhangi bir bilgisayar, mobil cihaz veya akıllı televizyonlarda Theta ağına katkıda bulunabilmektedirler. Ayrıca video platformlarında Theta ağını video servis hizmetlerine entegre ederek, video dağıtım maliyetleri düşürülebilir ve izleyici etkileşimi yoğunlaştırılarak artan gelirlerin daha da yükselmesine katkıda bulunabilinmektedir.
Theta ağı özellikli video platformları, video servisi altyapısına daha az harcama yaparak, kullanıcılarını ödüllendirmeye yönelik harcamaları ise daha fazla yaparak kullanıcı tabanlarını büyütebilir ve böylelikle pazar payı kazanabilmektedir.
Theta, ağ içinde çeşitli yönetim görevlerini yerine getiren ve Google ve Blockchain girişimleri, Gumi, Sony Europe ve Samsung’u kurumsal doğrulayıcı olarak sayan, kendi yerel kripto para birimi simgesi THETA’ya ve topluluk tarafından işletilen binlerce koruyucu düğümden oluşan bir koruyucu ağa sahiptir. Geliştiriciler, projenin video yayını endüstrisini mevcut haliyle sarsmayı hedeflediğini söyleseler de merkezileştirme, zayıf altyapı ve yüksek maliyetler, kullanıcıların genellikle kötü bir deneyimle sonuçlanması anlamına gelmektedir. İçerik üreticileri de kendileriyle kullanıcılar arasındaki bariyer nedeni ile daha az gelir elde etmektedir.

Theta, 2018 yılında Mitch Liu ve Jieyi Long tarafından ortak kurulmuştur. Liu’nun oyun ve video endüstrilerinde uzun bir geçmişi olmakla birlikte video reklam şirketi Tapjoy, mobil sosyal oyun girişimi olan Gameview Studios ve canlı yayın platformu olan ve THETA.tv, ilk olarak DApp Theta protokolü üzerindeki hizmetlerin de ortak kurucusu olarak bilinmektedir. Long ise, tasarım otomasyonu, oyun, sanal gerçeklik ve büyük ölçekli dağıtılmış sistemlerde benzer deneyimi takip eden Theta’nın ikinci kurucu ortağı ve CTO (Chief Technical Officer)’sudur. Jieyi Long birden fazla hakemli akademik makale yazmıştır ve video yayını, blok zinciri ve sanal gerçeklik alanlarında çeşitli patentlere sahiptir.
Theta mütevazi bir ekipten oluşup, resmî web sitesinde Samsung NEXT, Sony Innovation Fund, medya yatırımcıları BDMI (Bertelsmann Digital Media Investments), CAA (Creative Artist Agency) ve DCM, Sierra Ventures ve VR Fund dahil olmak üzere geleneksel Silikon Vadi VC’Leri gibi stratejik kurumsal yatırımcılara sahiptir.

Theta’nın ana iş konsepti, video yayınını, veri dağıtımını ve uç bilgi işlemi merkezden dağıtarak endüstrideki katılımcılar için daha verimli, uygun maliyetli ve adil hale getirmektir. Ağ, Theta (THETA), Theta Fuel (TFUEL) olarak bilinen ve mevcut ekonomiye güç veren iki yerel token ile yerel bir blok zinciri üzerinde çalışmaktadır. Theta’nın çekiciliği üç yönden oluşmaktadır, bunlar: izleyiciler daha kaliteli yayın hizmetiyle ödüllendirilir, içerik oluşturucular kazançlarını artırır ve aracılar (video platformları) altyapı oluşturmada tasarruf sağlar ve reklam ve abonelik gelirlerini artırır. Ödüller TFUEL tokenları şeklinde geldiğin için, kullanıcılar hem ağ içeriğini izlemeye hem de ağ kaynaklarını paylaşmaya teşvik edilmektedir. Ağ platformu açık kaynaktır ve token sahipleri birçok hisse stake (Proof of Stake) tabanlı blok zinciri ekosisteminde olduğu gibi yönetim yetkileri almaktadır. Video, veri ve bilgi işlemin yanı sıra Theta, tam özellikli EVM (Ethereum Virtual Machine) uyumlu akıllı sözleşme platformunda merkezi olmayan uygulamaları (DApp’ler) başlatmak isteyen geliştiricilere hizmet vermektedir.
Theta blok zincirinin ana ağı, Turing-Complete akıllı kontratlar için destek sağlamaktadır. Akıllı kontratlar, Theta ağında yerleşik DApps (Decentralized Applications/Merkeziyetsiz Uygulamalar)’lar için yepyeni bir dizi kullanıcı deneyimi ve yeni ilişkilendirme modeli oluşturmaktadır. Buna örnek olarak, Theta ağındaki akıllı kontratlardan yararlanmak, tamamen dijitalleştirilmiş ürün sahipliği yapmak, yenilikçi ödeme-tüketim modellerinin olması, şeffaf telif hakkı dağıtımları, güvenilir kitle fonlaması mekanizmaları gibi birçok hizmeti ve daha fazlasını sağlayabilmektedir. Bu hizmetler, video ve veri dağıtımının temel işlevlerini tamamlayan ve platform kullanıcılarının katılımını ve elde tutma oranını önemli ölçüde arttıran ek bir sosyal ve ekonomik etkileşim katmanı sağlamaktadır.

Theta iki token içermektedir, bunlar: THETA ve TFUEL’dır. THETA, 2019’da ana ağın lansmanı sırasında düzenlenen bir THETA başına verilen beş TFUEL token ile yalnızca yönetim amaçları için mevcuttur. THETA 2018’de piyasaya sürülmüştür ve bu sırada alıcılara Ethereum üzerinde bir ERC-20 token’ı olarak dağıtılmıştır. Daha sonra, tüm ERC-20 THETA, ana ağda yerel THETA’ya dönüştürülmüştür. THETA’nın toplam arzı 1 milyar (1.000.000.000) token ile sınırlandırılmıştır. Theta ekibinin kendisi ve bir yedek havuzun yanı sıra tüm ağ katılımcıları arasında çeşitli oranlarda dağıtılmaktadır.
TFUEL, işlemleri Ethereum(ETH) üzerindeki gaza benzer şekilde güçlendirmek için kullanılmaktadır. Toplam arzı 5 milyar (5.000.000.000) token’dır. Doğrulayıcı ve koruyucu düğümlere ek olarak Theta topluluğu üyeleri, veri dağıtımı ve daha genel olan sınır (edge) bilgi işlemi için tamamen merkezi olmayan Theta Edge Ağını oluşturan “Theta Edge Düğümlerini” barındırmaktadır. Nisan 2021 itibarıyla edge ağı, dünyanın birçok yerine ulaşan otuz binden fazla düğüme ulaşmıştır. Theta 2.0’ın ardından Theta Edge Node ağının kapasitesi, Theta’nın endüstri lideri partnerler arası ‘’EdgeCast’’ teknolojisinin piyasaya sürülmesiyle önemli ölçüde geliştirilmiştir. Bu yeni tam anlamıyla merkezi olmayan teknoloji ağı, canlı video yakalama, gerçek zamanlı kod dönüştürme, canlı video akış verilerini önbelleğe alma ve küresel olarak kullanıcılara aktarma yeteneği eklemektedir. Bütün bu hizmetler Theta’nın binlerce topluluk üyesi tarafından işletilen P2P (peer-to-peer) edge ağı aracılığı ile olmaktadır. Bu ardışık düzende tek bir merkezi sunucu veya servis kullanılmamıştır, bu da büyük bir meydan okuma ve başarının göstergesidir.
Theta Network, çift tokenlı bir tasarıma sahiptir. Theta Token (THETA), theta protokolünün yönetim belirtecidir. THETA, Theta Network’ün blok üretimine ve protokol yönetimine katkıda bulunan bir doğrulayıcı ve koruyucu düğümü olarak stake yapmak için kullanılır. Kullanıcılar bir düğümü stake ederek ve çalıştırarak, üretilen TFUEL (Theta Fuel)’in orantılı bir miktarını kazanacaktır. THETA arzı bir milyar olarak sabitlenmiştir ve hiçbir zaman artmayacaktır. Theta Fuel (TFUEL), Theta protokolünün operasyonel simgesidir ve video akışını paylaşmak veya akıllı sözleşmeleri dağıtmak veya bunlarla etkileşim kurmak için edge düğüm aktarıcılarına yapılan ödemeler gibi zincir üstü işlemler için kullanılmaktadır. Aktarıcılar, ağdaki diğer kullanıcılara aktardıkları her video akışı için TFUEL kazanmaktadır. Theta Fuel protokolün ‘’gazı’’ olarak da bilinmektedir. Theta blok zincirinin oluşumunda beş milyar TFUEL olmuştur ve arz, protokol düzeyinde belirlenen sabit bir yüzdeyle yıllık olarak artmaktadır. Aralık 2020’de Theta Labs, TFUEL için yeni bir kripto-ekonomi tasarımı, özellikle de TFUEL stake etme ve yakma konseptini tanıtan Theta 3.0’ı duyurmuştur. Theta 3.0, ağın kapasitesini ve kullanım durumlarını büyük ölçüde genişletecek ve TFUEL’in fayda değerini en üst düzeye çıkaracaktır.

Theta, yönetim faaliyetlerine kullanıcı katılımını sağlamak için bir finansal teşvik planı kullanır ve bu nedenle ağ, kendi kullanıcıları tarafından güvence altına alınmaktadır. Theta ağı, hisse stake’ine (PoS) dayanır ve güvenliği yüksek işlem hacmiyle dengelemek için çok seviyeli BFT (Byzantine Fault Tolerance) konsensüs mekanizması kullanmaktadır. Haziran 2019'da koruyucu düğümlerinin piyasaya sürülmesiyle Theta, tek bir varlığın herhangi bir zamanda stake edilen THETA tokenlerinin çoğunluğunu kontrol etmemesini sağlamıştır.

Theta Blok Zinciri Mart 2019’da başlatılan video ve veri aktarımı için sıfırdan tasarlanmış amaca yönelik bir blok zinciridir. Theta’nın benzersiz çoklu BFT (Byzantine Fault Tolerant) fikir birliği tasarımı, yirmi veya otuz kurumsal doğrulayıcı düğüm (node)’den oluşan bir komite ile topluluk tarafından işletilen binlerce koruyucu düğümden oluşan ikinci bir katmanla birleştirilerek oluşturulmaktadır. Doğrulayıcı düğümler zincirde yeni bloklar önerir ve üretirken, koruyucu düğümler blokları mühürler ve kötü niyetli veya işlevsel olmayan doğrulayıcı düğümler üzerinde bir kontrol görevi görmektedir. Aralık 2020 itibariyle Theta ağındaki kurumsal doğrulayıcı düğümler Google, Blockchain Ventures, Samsung, Sony Europe, gumi Cryptos ve Theta Labs tarafından yürütülmektedir ve daha büyük şirketler de bu ağa katılma sürecindedir. Mayıs 2020’de Theta 2.0 lansmanından sonra, koruyucu düğüm sayıları hızla artmıştır. Şu anda ise Theta topluluğu üyeleri tarafından yönetilen üç binden fazla koruyucu düğüm mevcuttur.

Kripto para yatırımı yapmak isteyenler için Theta (THETA) nasıl alınır satılır sorusunun yanıtı sıklıkla merak edilir. Bunun için ya madencilik yapılır ya da bu işlemler özel olarak oluşturulmuş kripto para borsası kullanmak gerekir.
Türkiye’de, Türk Lirası ile Theta (THETA) satın almak zannedildiğinin aksine çok kolay ve hızlı bir işlemdir. Herhangi teknik bir bilgiye ve resmi evrağa ihtiyaç duymadan Theta (THETA) satın alabilirsiniz.