State Channel
State channel, bir ağdaki iki kullanıcı veya node arasındaki veya bir kullanıcı ile bir hizmet arasındaki iki yönlü bir iletişim kanalıdır. Blokzincir içerisinde gerçekleşebilecek işlemlerin blok dışında da gerçekleşmesine izin veren ve bunu yaparken riskleri azaltan basit bir yöntemdir. Bu stratejinin en iyi bilinen örneği, Bitcoin'deki ödeme kanalları fikridir ve anında ücretsiz ödemelerin doğrudan iki taraf arasında gerçekleşmesine izin verir.
"State", belirli bir zamanda bir şeyin hali veya içinde bulunduğu durumu olarak tanımlanır. “Channel” ise iletişimin gerçekleştiği yerdir. Dolayısıyla bir state channel, yetkili etkileşimlerin meydana gelebileceği, kaydedilebileceği ve daha sonra blok zincirinde yayınlanabileceği güvenli bir yerdir. State channel, etkileşimlerin gerçekleşmesi ve daha sonra blok zincirine kaydedilmesi için daha uygun fiyatlı, özel ve verimli bir yer olarak tanımlanır.
Geleneksel kripto para işlemleri, binlerce kullanıcıdan oluşan ağ tarafından tutulan dijital bir kayıt defteri olan Blokzincir’e kaydedilir. Blokzincir, kullanıcıların doğrudan birbirleriyle iş yapmalarına ve güvenilir bir üçüncü tarafı işe almaktan kaçınmalarına olanak tanır.
Blokzincir bir ağ tarafından korunduğundan, Blokzincir’deki her yeni kaydın önce kaydedilmesi ve ardından tüm ağ ile paylaşılması ve doğrulanması gerekir. Her gün on binlerce işlem gerçekleşirken, tek bir Bitcoin işleminin kaydedilmesi ve Blokzincir’de paylaşılması 10-30 dakika arası sürebilir.
State channel, Bitcoin'in Lightning Network'teki ödeme kanalları konseptine çok benzemektedir ancak state channellar yalnızca ödemeleri desteklemek yerine, genel “durum güncellemelerini” de destekler. Örneğin, kullanıcılar bir sözleşmeye para yatırabilir veya bir satranç oyununda yapılan hamleleri temsil eden durum güncellemelerini imzalayabilirler. Daha sonra, oyun sona erdiğinde, Ethereum ağında yayınlanacaktır. Bu durum, Ethereum uygulamalarının işlemleri zincir dışına "taşımasına" izin vererek bir bütün olarak ağın kullanışlılığını artırır.
Bir state channel, kullanıcıların doğrudan etkileşime girmesini sağlayarak tüm verilerin blok zincirine gönderilmesi ihtiyacını ortadan kaldırır. Potansiyel olarak yüzlerce veya binlerce mesajdan yalnızca nihai sonuçlar Blokzincir’e gönderilir. Bu, "zincir dışı" bir çözüm olarak bilinir.
"State", belirli bir zamanda bir şeyin hali veya içinde bulunduğu durumu olarak tanımlanır. “Channel” ise iletişimin gerçekleştiği yerdir. Dolayısıyla bir state channel, yetkili etkileşimlerin meydana gelebileceği, kaydedilebileceği ve daha sonra blok zincirinde yayınlanabileceği güvenli bir yerdir. State channel, etkileşimlerin gerçekleşmesi ve daha sonra blok zincirine kaydedilmesi için daha uygun fiyatlı, özel ve verimli bir yer olarak tanımlanır.
Geleneksel kripto para işlemleri, binlerce kullanıcıdan oluşan ağ tarafından tutulan dijital bir kayıt defteri olan Blokzincir’e kaydedilir. Blokzincir, kullanıcıların doğrudan birbirleriyle iş yapmalarına ve güvenilir bir üçüncü tarafı işe almaktan kaçınmalarına olanak tanır.
Blokzincir bir ağ tarafından korunduğundan, Blokzincir’deki her yeni kaydın önce kaydedilmesi ve ardından tüm ağ ile paylaşılması ve doğrulanması gerekir. Her gün on binlerce işlem gerçekleşirken, tek bir Bitcoin işleminin kaydedilmesi ve Blokzincir’de paylaşılması 10-30 dakika arası sürebilir.
State channel, Bitcoin'in Lightning Network'teki ödeme kanalları konseptine çok benzemektedir ancak state channellar yalnızca ödemeleri desteklemek yerine, genel “durum güncellemelerini” de destekler. Örneğin, kullanıcılar bir sözleşmeye para yatırabilir veya bir satranç oyununda yapılan hamleleri temsil eden durum güncellemelerini imzalayabilirler. Daha sonra, oyun sona erdiğinde, Ethereum ağında yayınlanacaktır. Bu durum, Ethereum uygulamalarının işlemleri zincir dışına "taşımasına" izin vererek bir bütün olarak ağın kullanışlılığını artırır.
Bir state channel, kullanıcıların doğrudan etkileşime girmesini sağlayarak tüm verilerin blok zincirine gönderilmesi ihtiyacını ortadan kaldırır. Potansiyel olarak yüzlerce veya binlerce mesajdan yalnızca nihai sonuçlar Blokzincir’e gönderilir. Bu, "zincir dışı" bir çözüm olarak bilinir.
Örnek
Örneğin, Ali ve Ayşe’nin yerel bitcoin alışveriş merkezinden bir şeyler satın almak isteyen bir çift olduğunu hayal edin.
Blokzincir ile, yaptıkları her satın alma için, mağazanın Blokzincir’in satışı kaydettiğini görebilmesi adına satın aldıktan sonra 10 dakikadan fazla beklemeleri gerekir. Bu, 6 mağazada alışveriş yaptıklarında her birinde 10 dakika ya da Blokzincir’in yetişmesini beklemek için tam bir saat harcayacakları anlamına gelir.
Devlet kanallarıyla Ali ve Ayşe her mağazada normalde yaptıkları gibi alışveriş yapabilirler. Her işlem anında olduğu için hiçbir mağazada bekleme olmaz. Alışveriş merkezinden ayrılırken devlet kanallarını kapatabilirler. 10 dakika sonra Blokzincir, alışveriş gezilerinin sonuçlarını gösterecektir.
Blokzincir ile, yaptıkları her satın alma için, mağazanın Blokzincir’in satışı kaydettiğini görebilmesi adına satın aldıktan sonra 10 dakikadan fazla beklemeleri gerekir. Bu, 6 mağazada alışveriş yaptıklarında her birinde 10 dakika ya da Blokzincir’in yetişmesini beklemek için tam bir saat harcayacakları anlamına gelir.
Devlet kanallarıyla Ali ve Ayşe her mağazada normalde yaptıkları gibi alışveriş yapabilirler. Her işlem anında olduğu için hiçbir mağazada bekleme olmaz. Alışveriş merkezinden ayrılırken devlet kanallarını kapatabilirler. 10 dakika sonra Blokzincir, alışveriş gezilerinin sonuçlarını gösterecektir.
State Channel Hangi Özelliklere Sahip?
• Veriler özeldir. Yalnızca başlangıçta devlet kanalına davet edilen kişilerin erişimi vardır.
• Etkileşimler anlıktır. Blockchain'in yetişmesini beklemeniz gerekmez.
• Etkileşimler neredeyse ücretsizdir. Verilerinizin blok zincirine kaydedilmesi için her seferinde ödeme yapmak yerine, yalnızca sonuçlar kaydedilir.
• Veriler güvenilirdir. Her mesaj, yetkilendirildiğini kanıtlamak için kullanıcı tarafından dijital olarak imzalanır. Herhangi bir kullanıcı hile yapmaya çalışırsa veya erken ayrılırsa, diğer kullanıcı(lar) en son yetkili sonuçları kesinleştiren state channelı yayınlayabilir.
• Veriler daha küçüktür. Blok zincirine eklenen ve paylaşılan verileri azaltan her mesaj değil, yalnızca nihai sonuçlar kaydedilir.
• Devlet kanalları kapatılabilir. Blokzinciri’nden farklı olarak, başlangıçta bir bitiş zamanı veya bitiş koşulları (işlem sayısı gibi) belirlenir. Kullanıcılar, state channellarını erken sonlandırabilir.
• Etkileşimler anlıktır. Blockchain'in yetişmesini beklemeniz gerekmez.
• Etkileşimler neredeyse ücretsizdir. Verilerinizin blok zincirine kaydedilmesi için her seferinde ödeme yapmak yerine, yalnızca sonuçlar kaydedilir.
• Veriler güvenilirdir. Her mesaj, yetkilendirildiğini kanıtlamak için kullanıcı tarafından dijital olarak imzalanır. Herhangi bir kullanıcı hile yapmaya çalışırsa veya erken ayrılırsa, diğer kullanıcı(lar) en son yetkili sonuçları kesinleştiren state channelı yayınlayabilir.
• Veriler daha küçüktür. Blok zincirine eklenen ve paylaşılan verileri azaltan her mesaj değil, yalnızca nihai sonuçlar kaydedilir.
• Devlet kanalları kapatılabilir. Blokzinciri’nden farklı olarak, başlangıçta bir bitiş zamanı veya bitiş koşulları (işlem sayısı gibi) belirlenir. Kullanıcılar, state channellarını erken sonlandırabilir.