loader image
WhatsApp Destek
Pseudorandom

Pseudorandom sayılar, rastgele sayı üretici tarafından üretilen ancak incelendiğinde aralarında kolay kolay bir ilişki bulunamayan sayılardır. Bir algoritma veya fonksiyon bu tarz sayılar üretebiliyorsa bu algoritmaya Pseudorandom Generator adı verilmektedir. Üretilen bu sayılar genellikle rastgelelik testlerinden başarıyla geçen sayılardır. Yani sayıların arasında görünürde bir bağlantı yoktur ancak bu sayıları üreten fonksiyon veya algoritmaya göre bu sayılar aslında rastgele sayılar değildir.
PRG’ler simülasyonlar (örn. Monte Carlo yöntemi için), elektronik oyunlar (örn. Prosedürel üretim için) ve kriptografi gibi uygulamaların merkezinde yer alır. Kriptografik uygulamalar, oluşturulan sayı çıktılarının tahmin edilemez olmasını gerektirir ve çoğu kriptografik uygulama karmaşık bir şekilde bu sayıları seçen PRG’lere ihtiyaç duymaktadır.
Pseudorandom Üreticisi (PRG)
Pseudorandom üreticisi (PRG), deterministik cihazlarda rastgele sayı dizileri oluşturmak için kullanılmaktadır. Bu noktada tüm bilgisayar algoritmalarının deterministik bir yapıda olduğu bilinmelidir. Pseudorandom üreticisi, yalnızca birkaç bit içeren gizli anahtarlardan oluşturulan verileri kullanarak birçok veri bloğunun şifrelenmesine seçenek sağlamaktadır.
Pseudorandom üreticisi aynı zamanda tahmin edilemez olmalıdır. PRG’den önceki çıktı bitlerini aldıktan sonra, bir sonraki çıktı bitini ihmal edilemeyecek kadar 0,5’ten yüksek bir olasılıkla tahmin edebilecek herhangi bir verimli algoritma olmamalıdır.
Pseudorandom üreticisi, kriptografide (örneğin, blok şifrelerin uygulanması için) yaygın olarak kullanılan sahte rasgele işlevler ve permütasyonlar oluşturmak için kullanılmaktadır.
Pseudorandom Üreticisi (PRG) Uygulaması
Pseudorandom üreticisi günümüzde, çoğu işletim sisteminde (örneğin Linux’ta /dev/random) ve çeşitli programlama dilleri için birçok kitaplıkta uygulanmaktadır. Genel olarak ise davranışları benzerlik göstermektedir. İlk adımında algoritma bazında harici bilgilere (örneğin, geçerli saat veya sıcaklık) dayalı olarak jeneratörün dahili durumunu başlatmaktadır. Ardından ise jeneratörün çalıştığı süre boyunca durumun tüm baytları karıştırılmaktadır. Değişiklikler, çeşitli harici ve rastgele girdi verilerine, kullanıcının klavye ve fareyi kullanma sıklığı ve yolu, ağ trafiği, donanım kesintileri ve algoritmanın çalıştığı deterministik ortamın dışından gelen diğer bilgi türlerine dayanmaktadır.
Pseudorandom üreticisi algoritması, dahili durumunu sürekli olarak değiştirmektedir. Dahili durum daha sonra mümkün olduğunca rastgele olması gereken çıktı dizilerini oluşturmak için kullanılmaktadır. Durumun tüm değişiklikleri, üretilen çıktı verilerinin dizi analizine karşı mümkün olan en iyi korumayı sağlaması beklenen bir şekilde gerçekleştirilmektedir.
Pseudorandom Üreticisi (PRG) Çıktı Kalitesi
Pseudorandom üreticisi tarafından yerine getirilmesi gereken gereksinimleri tanımlayan birçok standart bulunmaktadır. Örnek olarak, Amerikan Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü, NIST SP 800-90 gibi çeşitli normların yazarıdır.
Pseudorandom üreticisi, kalitesini değerlendirmek için kullanılabilecek birçok farklı istatistiksel test vardır. Alınan dizilerin rastgele ve tahmin edilemez olup olmadığını kontrol etmektedirler. Bazı istatistiksel test örnekleri şunları içermektedir:
Üretilen dizideki 1 bit sayısı 0 bit sayısına benzer,
Üretilen dizideki 00 çift sayısı, tüm bitlerin dörtte birine eşit veya daha az eşittir,
En uzun sıfırlar veya birler dizisinin uzunluğu, matematiksel tahminine benzer.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 68,160.26
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,274.03
tether
Tether (USDT) $ 0.99997
bnb
BNB (BNB) $ 587.51
solana
Solana (SOL) $ 185.73
usd-coin
USDC (USDC) $ 0.999816
xrp
XRP (XRP) $ 0.60196
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,273.87
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.134373
the-open-network
Toncoin (TON) $ 6.73
cardano
Cardano (ADA) $ 0.417564
tron
TRON (TRX) $ 0.136964
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 28.75
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 68,106.25
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000017
chainlink
Chainlink (LINK) $ 13.66
polkadot
Polkadot (DOT) $ 5.88
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 382.78
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 5.82
uniswap
Uniswap (UNI) $ 7.73
leo-token
LEO Token (LEO) $ 5.80
litecoin
Litecoin (LTC) $ 71.52
dai
Dai (DAI) $ 1.00
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000012
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,413.51
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.516974
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 9.92
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.184447
aptos
Aptos (APT) $ 7.27
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 22.98
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 1.29
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.998705
stellar
Stellar (XLM) $ 0.103178
monero
Monero (XMR) $ 162.57
blockstack
Stacks (STX) $ 1.88
mantle
Mantle (MNT) $ 0.839255
render-token
Render (RENDER) $ 6.79
filecoin
Filecoin (FIL) $ 4.62
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 2.61
bittensor
Bittensor (TAO) $ 349.11
okb
OKB (OKB) $ 41.54
injective-protocol
Injective (INJ) $ 25.63
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.068979
maker
Maker (MKR) $ 2,656.54
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.091953
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 6.28
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.731903
immutable-x
Immutable (IMX) $ 1.55
vechain
VeChain (VET) $ 0.028527
arweave
Arweave (AR) $ 32.18
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000029
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.9993
sui
Sui (SUI) $ 0.790424
optimism
Optimism (OP) $ 1.75
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.200103
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,665.15
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000183
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 3,320.43
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,395.30
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.14
thorchain
THORChain (RUNE) $ 4.72
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.14
theta-token
Theta Network (THETA) $ 1.51
aave
Aave (AAVE) $ 99.93
jasmycoin
JasmyCoin (JASMY) $ 0.030353
notcoin
Notcoin (NOT) $ 0.014312
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 10.11
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 1.00
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.395381
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.60
based-brett
Brett (BRETT) $ 0.132034
fantom
Fantom (FTM) $ 0.466347
coredaoorg
Core (CORE) $ 1.42
celestia
Celestia (TIA) $ 6.05
sei-network
Sei (SEI) $ 0.374088
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.14415
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,265.98
quant-network
Quant (QNT) $ 73.06
flow
Flow (FLOW) $ 0.677678
gatechain-token
Gate (GT) $ 7.71
mantra-dao
MANTRA (OM) $ 1.19
msol
Marinade Staked SOL (MSOL) $ 223.33
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.018576
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 9.71
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 33.66
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 46.26
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 6.10
popcat
Popcat (POPCAT) $ 0.913652
helium
Helium (HNT) $ 5.32
ethereum-name-service
Ethereum Name Service (ENS) $ 26.84
gala
GALA (GALA) $ 0.023728
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.00000090255382
eos
EOS (EOS) $ 0.581175
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.019193
ordinals
ORDI (ORDI) $ 39.96
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 10.43
neo
NEO (NEO) $ 11.76
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 3,336.56
akash-network
Akash Network (AKT) $ 3.29
ecash
eCash (XEC) $ 0.00004