loader image
WhatsApp Destek
Pseudorandom

Pseudorandom sayılar, rastgele sayı üretici tarafından üretilen ancak incelendiğinde aralarında kolay kolay bir ilişki bulunamayan sayılardır. Bir algoritma veya fonksiyon bu tarz sayılar üretebiliyorsa bu algoritmaya Pseudorandom Generator adı verilmektedir. Üretilen bu sayılar genellikle rastgelelik testlerinden başarıyla geçen sayılardır. Yani sayıların arasında görünürde bir bağlantı yoktur ancak bu sayıları üreten fonksiyon veya algoritmaya göre bu sayılar aslında rastgele sayılar değildir.
PRG’ler simülasyonlar (örn. Monte Carlo yöntemi için), elektronik oyunlar (örn. Prosedürel üretim için) ve kriptografi gibi uygulamaların merkezinde yer alır. Kriptografik uygulamalar, oluşturulan sayı çıktılarının tahmin edilemez olmasını gerektirir ve çoğu kriptografik uygulama karmaşık bir şekilde bu sayıları seçen PRG’lere ihtiyaç duymaktadır.
Pseudorandom Üreticisi (PRG)
Pseudorandom üreticisi (PRG), deterministik cihazlarda rastgele sayı dizileri oluşturmak için kullanılmaktadır. Bu noktada tüm bilgisayar algoritmalarının deterministik bir yapıda olduğu bilinmelidir. Pseudorandom üreticisi, yalnızca birkaç bit içeren gizli anahtarlardan oluşturulan verileri kullanarak birçok veri bloğunun şifrelenmesine seçenek sağlamaktadır.
Pseudorandom üreticisi aynı zamanda tahmin edilemez olmalıdır. PRG’den önceki çıktı bitlerini aldıktan sonra, bir sonraki çıktı bitini ihmal edilemeyecek kadar 0,5’ten yüksek bir olasılıkla tahmin edebilecek herhangi bir verimli algoritma olmamalıdır.
Pseudorandom üreticisi, kriptografide (örneğin, blok şifrelerin uygulanması için) yaygın olarak kullanılan sahte rasgele işlevler ve permütasyonlar oluşturmak için kullanılmaktadır.
Pseudorandom Üreticisi (PRG) Uygulaması
Pseudorandom üreticisi günümüzde, çoğu işletim sisteminde (örneğin Linux’ta /dev/random) ve çeşitli programlama dilleri için birçok kitaplıkta uygulanmaktadır. Genel olarak ise davranışları benzerlik göstermektedir. İlk adımında algoritma bazında harici bilgilere (örneğin, geçerli saat veya sıcaklık) dayalı olarak jeneratörün dahili durumunu başlatmaktadır. Ardından ise jeneratörün çalıştığı süre boyunca durumun tüm baytları karıştırılmaktadır. Değişiklikler, çeşitli harici ve rastgele girdi verilerine, kullanıcının klavye ve fareyi kullanma sıklığı ve yolu, ağ trafiği, donanım kesintileri ve algoritmanın çalıştığı deterministik ortamın dışından gelen diğer bilgi türlerine dayanmaktadır.
Pseudorandom üreticisi algoritması, dahili durumunu sürekli olarak değiştirmektedir. Dahili durum daha sonra mümkün olduğunca rastgele olması gereken çıktı dizilerini oluşturmak için kullanılmaktadır. Durumun tüm değişiklikleri, üretilen çıktı verilerinin dizi analizine karşı mümkün olan en iyi korumayı sağlaması beklenen bir şekilde gerçekleştirilmektedir.
Pseudorandom Üreticisi (PRG) Çıktı Kalitesi
Pseudorandom üreticisi tarafından yerine getirilmesi gereken gereksinimleri tanımlayan birçok standart bulunmaktadır. Örnek olarak, Amerikan Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü, NIST SP 800-90 gibi çeşitli normların yazarıdır.
Pseudorandom üreticisi, kalitesini değerlendirmek için kullanılabilecek birçok farklı istatistiksel test vardır. Alınan dizilerin rastgele ve tahmin edilemez olup olmadığını kontrol etmektedirler. Bazı istatistiksel test örnekleri şunları içermektedir:
Üretilen dizideki 1 bit sayısı 0 bit sayısına benzer,
Üretilen dizideki 00 çift sayısı, tüm bitlerin dörtte birine eşit veya daha az eşittir,
En uzun sıfırlar veya birler dizisinin uzunluğu, matematiksel tahminine benzer.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 69,938.74
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,543.20
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 612.24
solana
Solana (SOL) $ 184.92
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,535.13
xrp
XRP (XRP) $ 0.619807
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.214138
cardano
Cardano (ADA) $ 0.643464
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 53.49
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000031
the-open-network
Toncoin (TON) $ 4.88
polkadot
Polkadot (DOT) $ 9.45
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 608.68
chainlink
Chainlink (LINK) $ 18.85
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 69,905.73
tron
TRON (TRX) $ 0.119796
uniswap
Uniswap (UNI) $ 12.63
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.990381
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 17.53
litecoin
Litecoin (LTC) $ 99.58
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 7.00
aptos
Aptos (APT) $ 17.08
leo-token
LEO Token (LEO) $ 6.09
blockstack
Stacks (STX) $ 3.56
filecoin
Filecoin (FIL) $ 9.59
dai
Dai (DAI) $ 0.999815
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 12.19
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 32.36
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 1.64
immutable-x
Immutable (IMX) $ 2.98
render-token
Render (RNDR) $ 10.96
stellar
Stellar (XLM) $ 0.141782
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.151945
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.113641
okb
OKB (OKB) $ 63.44
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.400634
mantle
Mantle (MNT) $ 1.17
optimism
Optimism (OP) $ 3.64
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 3.60
bittensor
Bittensor (TAO) $ 533.71
fetch-ai
Fetch.ai (FET) $ 3.21
vechain
VeChain (VET) $ 0.045568
maker
Maker (MKR) $ 3,547.87
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000008
injective-protocol
Injective (INJ) $ 36.99
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.136275
thorchain
THORChain (RUNE) $ 9.17
theta-token
Theta Network (THETA) $ 2.92
fantom
Fantom (FTM) $ 0.986972
arweave
Arweave (AR) $ 41.11
celestia
Celestia (TIA) $ 15.03
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 1.01
sui
Sui (SUI) $ 2.07
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 2.84
monero
Monero (XMR) $ 135.75
gala
GALA (GALA) $ 0.065048
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000242
sei-network
Sei (SEI) $ 0.838118
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.271063
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,899.99
flow
Flow (FLOW) $ 1.35
quant-network
Quant (QNT) $ 134.96
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,609.07
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 96.58
aave
Aave (AAVE) $ 126.48
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.035263
conflux-token
Conflux (CFX) $ 0.479552
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000027
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,661.53
singularitynet
SingularityNET (AGIX) $ 1.36
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.25
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 59.92
dydx-chain
dYdX (DYDX) $ 3.45
ribbon-finance
Ribbon Finance (RBN) $ 1.67
starknet
Starknet (STRK) $ 2.18
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.000002
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.703544
havven
Synthetix Network (SNX) $ 4.82
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 10.94
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,536.35
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.00
tezos
Tezos (XTZ) $ 1.42
ordinals
ORDI (ORDI) $ 65.54
ecash
eCash (XEC) $ 0.00007
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 8.33
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.892125
mina-protocol
Mina Protocol (MINA) $ 1.23
gatechain-token
Gate (GT) $ 9.82
chiliz
Chiliz (CHZ) $ 0.144714
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.892043
axelar
Axelar (AXL) $ 2.07
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.034405
apecoin
ApeCoin (APE) $ 2.01
decentraland
Decentraland (MANA) $ 0.673575
eos
EOS (EOS) $ 1.09
ronin
Ronin (RON) $ 4.09
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 8.61