loader image
WhatsApp Destek
Plasma

Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin kısa süre önce Ethereum Blockchain’in şu anda mümkün olandan çok daha büyük veri kümelerini işlemesine yardımcı olacak bir ölçeklendirme altyapısı olan Plasma’yı duyurmuştur. Plasma ile geleceğin kripto para tarihçileri 2017’nin ikinci yarısını yansıtılacak ve bu dönemin teknolojiyi ilerletmek için ne kadar önemli olduğu anlaşılacaktır. Plasma’nın hangi sorunları çözdüğü ise aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
Birkaç kelimeyle Plasma, Ethereum ağı için bir ölçeklendirme çözüm tekniği olarak tasarlanmıştır. Plasma'nın ana önerisi, Ethereum Blockchain’i (ana zincir) ile olabildiğince az etkileşime girecek bir yan zincirler altyapısı olarak çalışmaktır. Plazma altyapısı, ana zincirin tepesinde birçok “alt zincir” oluşturulacak şekilde hiyerarşik olarak düzenlenmiş bir Blockchain ağacı olarak işlev görecek şekilde tasarlanmıştır.
Plasma altyapısı, akıllı sözleşmeler ve Merkle Ağaçları kullanılarak oluşturulmuştur ve temelde Ethereum Blockchain’in daha küçük kopyaları olan sınırsız sayıda yan zincirin oluşturulmasını sağlamaktadır.
Alt zincirler, şirketlerin Plasma yapısını kendi bireysel ihtiyaçlarına göre kullanmasını mümkün kılan özelleştirilmiş bir akıllı sözleşme yürütmek üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle, farklı kullanım durumları için farklı Plasma akıllı sözleşmeleri oluşturulabilir. Ana zincir tarafından sağlanan güvenlikten yararlanarak, Plasma, önceden belirlenmiş bir şekilde, belirli hedeflere (bu hedeflerin ana zincirle bağlantısı olması gerekmez) çok sayıda farklı alt zincirler yerleştirebilir. Bu nedenle, ana Ethereum blok zincirinin tıkanması daha az olasıdır.
Kısacası Plasma’nın Ethereum ağının verimliliğini arttırmayı amaçlayan zincir dışı bir çözüm olduğunu belirtmek mümkündür. Plasma bunu yapabilmek için ana zincirden iş yükünü alır ve daha küçük zincirlere yönlendirir. Bu sayede Ethereum ağının iş gücünü azaltmış olur. Bu konsept diğer Blockchain’lere de uygulanabilmektedir. Poon ayrıca, Lightning Network önerisinin savunucularından birisidir. Bu durum Ethereum Plasma ve Bitcoin Lightning Network arasındaki benzerliklerin bir açıklaması olabilir. Bu sistemler her ne kadar birbirlerine benzesede farklı kullanım alanları ve mekanizmalarının olduğu unutulmamalıdır.
Ethereum Plasma açık kaynaklı bir projedir ve GitHub üzerinden halka açık bir şekilde görüntülenebilmektedir. Daha ayrıntılı ve teknik bilgiler için, resmi Plasma teknik belgesini de incelenebilir. Proje hala geliştirmenin ilk aşamalarında olmasına rağmen, fikrin gerçekten ilginç olduğunu belirtmekte fayda vardır. Başarılı bir şekilde uygulanırsa Plasma, Ethereum ağının verimliliğini büyük ölçüde artırabilir. Ek olarak, ileride bir ölçeklendirme çözümüne ihtiyaç duyabilecek diğer Blockchain ağları için de yararlı bir başlangıç noktası olabilir.
Bununla birlikte, Plasma’nın tek başına bir proje olmadığını, farklı araştırma grupları veya şirketler tarafından farklı şekillerde uygulanabilen ölçeklenebilir uygulamalar oluşturmak için bir altyapı olduğu unutulmamalıdır.
Önemli Ölçeklendirme Sorunu
Kripto paranın gelecekteki gerçek dünya uygulaması ve fizibilitesi, teknolojinin ölçeklenebilirliğine bağlıdır. Herkes Bitcoin’e bağlanıp bir işlem başlatabilirken, ağın parayı doğrulaması ve göndermesi birkaç saat sürebilmektedir. Bu durum, kripto para birimlerinin mevcut kullanımlarıyla ilgili bir sorun olmamakla birlikte büyük ödeme işlemcileriyle rekabet etmek hala pratik olmamaktadır. Başlıca rakip olan VISA’nın kredi kartı işlem ağı, saniyede 2.000 işlemi gerçekleştirebilmektedir.
Bu gecikmeli işlem süresi, 2017’nin başlarında bir sorun haline gelmiştir. Birkaç etkili madenci ve madeni para sahibi, Segregated Witness’ın kısaltması olan SEGWIT adlı bir Blockchain’i “düzenlemesi”ni tartışmak için bir araya gelmiştir. Grup, büyük bir kaos veya üçüncü taraf manipülasyonu olmadan Blockchain’i değiştirmek için başarıyla oy kullanmıştır. Sonuç olarak ise, daha hızlı bir Bitcoin elde edilmiştir ancak görünürde net bir düzeltme olmadan diğer işlem çözümlerine kıyasla hala geride kaldığı noktalar olabilmektedir.
Diğer çözümler, Ethereum’un en son duyurusunda yaptığı gibi, kendileriyle ana kripto para birimi arasındaki boşluğu genişletmektedir.
Ethereum’a Giriş
Ethereum, Bitcoin’den tamamen farklı bir oluşum olarak çalışmaktadır. Ethereum, benzer bir teknoloji kullanıyor olsa da bir coinin gerçek değeri para biriminin gücü değil, bir uygulama platformu olarak statüsüdür. Ethereum’un akıllı sözleşmeler oluşturma yeteneği, muhtemelen yazılım endüstrisinin büyük bir parçası olacaktır, ayrıca Ethereum her gün yeni gelişmeler yayınlanmaktadır.
Ethereum, akıllı sözleşmeler oluşturmak, bunları uygulamak ve teşvik etmek adına sistemi kullanmak için harika olsa da, Bitcoin’in SEGWIT’ine benzer bir desteğe ihtiyacı olmaktadır. Ethereum ekibi, kurumsal fizibiliteye ayak uydurmak için Plasma gibi ek zincir üstü altyapıya ihtiyaç duyacağının bilincine sahiptir Ayrıca, bu özellikleri uygulamak için geniş kapsamlı değişiklikler yapabilirler. Bu noktada Plasma devreye girmektedir. Plasma, kök zincirindeki gereksiz verilerden kurtulacaktır. Akıllı sözleşmeleri kuruluşuna çok benzer şekilde ele alacak, ancak yalnızca tamamlanmış işlemleri halka açık Ethereum zincirine yayınlayacaktır. Bu yöntem, zincirin katılımcıları için muazzam miktarda işlem gücü ve bellek tasarrufu sağlayarak sistemin diğer katılımcıları ile etkileşimini daha ucuz hale getirmektedir. Ayrıca, merkezi olmayan uygulamaların biriktirme konusunda endişelenmeden çalışmasına izin verecek kadar işlemleri hızlandıracaktır.
Ethereum İçin Etkileri
Plasmanın piyasaya sürülmesi çok önemli bir fırsat ve fiyat rallisi için bir katalizör olabilir. Spekülasyon, son aylarda ve yıllarda kripto piyasalarına hakim oldu, ancak bireysel madeni para algoritmalarındaki farklılıklar artık büyük bir fiyat bilgilendiricisi konumundalar.
Bitcoin başlangıçta sahip olduğu kusursuz dijital para birimi çözümü için övülmüştür ancak şimdiye kadar Bitcoin’in harcanabileceği çok az yerin mevcut olduğu da göz ardı edilemeyen bir gerçektir. Tüm para birimlerinin en likit olanı şaşırtıcı bir şekilde likit işlem görmemektedir. Ayrıca, son zamanlarda binlerce altcoinin ortaya çıkması, tüm konseptin değerini düşürmektedir. Ethereum, akıllı sözleşmeler açısından Bitcoin için bir zorluk teşkil edebilmektedir. Ethereum yüksek bir potansiyele sahip olsa da, günümüzde hala bir Bitcoin’in %10’undan daha az dolar değerindedir.
Ethereum, tasarım gereği Bitcoin’den daha az eksik özelliklere sahip olsa da, diğer özellikleri çok daha fazla göreceli değer taşımaktadır. Bitcoin’in tek gerçek avantajı, piyasaya ilk çıkmış olmasıdır. Piyasa ile yakından ilgilenilmeye başlandığında, insanlar Ethereum’un geleceğe daha gerçekçi bir bakış sunduğunu görebilirler. Önümüzdeki yıllarda, işletmeler Ethereum üzerine kurulu akıllı sözleşme çözümlerini sistemlerine uygularken piyasa da bunu izleyecektir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 63,703.07
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,046.53
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 556.62
solana
Solana (SOL) $ 141.23
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 0.521212
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,042.85
the-open-network
Toncoin (TON) $ 6.27
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.151685
cardano
Cardano (ADA) $ 0.486026
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000023
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 35.47
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 63,723.07
tron
TRON (TRX) $ 0.109421
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 473.41
polkadot
Polkadot (DOT) $ 6.76
chainlink
Chainlink (LINK) $ 14.03
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 14.57
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.680339
litecoin
Litecoin (LTC) $ 82.75
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 5.69
uniswap
Uniswap (UNI) $ 7.50
leo-token
LEO Token (LEO) $ 5.76
dai
Dai (DAI) $ 1.00
aptos
Aptos (APT) $ 9.64
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 26.13
mantle
Mantle (MNT) $ 1.14
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 1.00
blockstack
Stacks (STX) $ 2.43
filecoin
Filecoin (FIL) $ 6.18
stellar
Stellar (XLM) $ 0.113457
okb
OKB (OKB) $ 54.84
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.122939
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 8.24
render-token
Render (RNDR) $ 8.09
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 3,080.57
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 1.13
vechain
VeChain (VET) $ 0.040633
immutable-x
Immutable (IMX) $ 2.02
bittensor
Bittensor (TAO) $ 440.87
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.081032
maker
Maker (MKR) $ 3,002.49
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 2.76
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.117466
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.267668
injective-protocol
Injective (INJ) $ 27.76
optimism
Optimism (OP) $ 2.28
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
fetch-ai
Fetch.ai (FET) $ 2.23
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,156.72
monero
Monero (XMR) $ 118.60
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000005
theta-token
Theta Network (THETA) $ 2.07
celestia
Celestia (TIA) $ 11.29
fantom
Fantom (FTM) $ 0.698649
arweave
Arweave (AR) $ 29.18
coredaoorg
Core (CORE) $ 2.01
thorchain
THORChain (RUNE) $ 5.30
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.25
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.97
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,370.84
sui
Sui (SUI) $ 1.35
gala
GALA (GALA) $ 0.044956
sei-network
Sei (SEI) $ 0.578995
quant-network
Quant (QNT) $ 104.66
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,111.25
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.027232
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.176827
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.05
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 9.72
ethena
Ethena (ENA) $ 0.978654
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000141
flow
Flow (FLOW) $ 0.88301
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 65.88
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.033441
aave
Aave (AAVE) $ 85.90
neo
NEO (NEO) $ 18.03
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.000001
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,041.46
singularitynet
SingularityNET (AGIX) $ 0.901115
dydx-chain
dYdX (DYDX) $ 2.27
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 41.46
zebec-protocol
Zebec Protocol (ZBC) $ 0.021692
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.757636
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 13.54
wormhole
Wormhole (W) $ 0.587981
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.451696
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 7.07
ronin
Ronin (RON) $ 3.18
ecash
eCash (XEC) $ 0.000051
chiliz
Chiliz (CHZ) $ 0.11231
ribbon-finance
Ribbon Finance (RBN) $ 1.02
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000015
tezos
Tezos (XTZ) $ 0.997444
havven
Synthetix Network (SNX) $ 2.95
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 5.05
ordinals
ORDI (ORDI) $ 45.17
conflux-token
Conflux (CFX) $ 0.240536
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.628778