loader image
WhatsApp Destek
Plasma

Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin kısa süre önce Ethereum Blockchain’in şu anda mümkün olandan çok daha büyük veri kümelerini işlemesine yardımcı olacak bir ölçeklendirme altyapısı olan Plasma’yı duyurmuştur. Plasma ile geleceğin kripto para tarihçileri 2017’nin ikinci yarısını yansıtılacak ve bu dönemin teknolojiyi ilerletmek için ne kadar önemli olduğu anlaşılacaktır. Plasma’nın hangi sorunları çözdüğü ise aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
Birkaç kelimeyle Plasma, Ethereum ağı için bir ölçeklendirme çözüm tekniği olarak tasarlanmıştır. Plasma'nın ana önerisi, Ethereum Blockchain’i (ana zincir) ile olabildiğince az etkileşime girecek bir yan zincirler altyapısı olarak çalışmaktır. Plazma altyapısı, ana zincirin tepesinde birçok “alt zincir” oluşturulacak şekilde hiyerarşik olarak düzenlenmiş bir Blockchain ağacı olarak işlev görecek şekilde tasarlanmıştır.
Plasma altyapısı, akıllı sözleşmeler ve Merkle Ağaçları kullanılarak oluşturulmuştur ve temelde Ethereum Blockchain’in daha küçük kopyaları olan sınırsız sayıda yan zincirin oluşturulmasını sağlamaktadır.
Alt zincirler, şirketlerin Plasma yapısını kendi bireysel ihtiyaçlarına göre kullanmasını mümkün kılan özelleştirilmiş bir akıllı sözleşme yürütmek üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle, farklı kullanım durumları için farklı Plasma akıllı sözleşmeleri oluşturulabilir. Ana zincir tarafından sağlanan güvenlikten yararlanarak, Plasma, önceden belirlenmiş bir şekilde, belirli hedeflere (bu hedeflerin ana zincirle bağlantısı olması gerekmez) çok sayıda farklı alt zincirler yerleştirebilir. Bu nedenle, ana Ethereum blok zincirinin tıkanması daha az olasıdır.
Kısacası Plasma’nın Ethereum ağının verimliliğini arttırmayı amaçlayan zincir dışı bir çözüm olduğunu belirtmek mümkündür. Plasma bunu yapabilmek için ana zincirden iş yükünü alır ve daha küçük zincirlere yönlendirir. Bu sayede Ethereum ağının iş gücünü azaltmış olur. Bu konsept diğer Blockchain’lere de uygulanabilmektedir. Poon ayrıca, Lightning Network önerisinin savunucularından birisidir. Bu durum Ethereum Plasma ve Bitcoin Lightning Network arasındaki benzerliklerin bir açıklaması olabilir. Bu sistemler her ne kadar birbirlerine benzesede farklı kullanım alanları ve mekanizmalarının olduğu unutulmamalıdır.
Ethereum Plasma açık kaynaklı bir projedir ve GitHub üzerinden halka açık bir şekilde görüntülenebilmektedir. Daha ayrıntılı ve teknik bilgiler için, resmi Plasma teknik belgesini de incelenebilir. Proje hala geliştirmenin ilk aşamalarında olmasına rağmen, fikrin gerçekten ilginç olduğunu belirtmekte fayda vardır. Başarılı bir şekilde uygulanırsa Plasma, Ethereum ağının verimliliğini büyük ölçüde artırabilir. Ek olarak, ileride bir ölçeklendirme çözümüne ihtiyaç duyabilecek diğer Blockchain ağları için de yararlı bir başlangıç noktası olabilir.
Bununla birlikte, Plasma’nın tek başına bir proje olmadığını, farklı araştırma grupları veya şirketler tarafından farklı şekillerde uygulanabilen ölçeklenebilir uygulamalar oluşturmak için bir altyapı olduğu unutulmamalıdır.
Önemli Ölçeklendirme Sorunu
Kripto paranın gelecekteki gerçek dünya uygulaması ve fizibilitesi, teknolojinin ölçeklenebilirliğine bağlıdır. Herkes Bitcoin’e bağlanıp bir işlem başlatabilirken, ağın parayı doğrulaması ve göndermesi birkaç saat sürebilmektedir. Bu durum, kripto para birimlerinin mevcut kullanımlarıyla ilgili bir sorun olmamakla birlikte büyük ödeme işlemcileriyle rekabet etmek hala pratik olmamaktadır. Başlıca rakip olan VISA’nın kredi kartı işlem ağı, saniyede 2.000 işlemi gerçekleştirebilmektedir.
Bu gecikmeli işlem süresi, 2017’nin başlarında bir sorun haline gelmiştir. Birkaç etkili madenci ve madeni para sahibi, Segregated Witness’ın kısaltması olan SEGWIT adlı bir Blockchain’i “düzenlemesi”ni tartışmak için bir araya gelmiştir. Grup, büyük bir kaos veya üçüncü taraf manipülasyonu olmadan Blockchain’i değiştirmek için başarıyla oy kullanmıştır. Sonuç olarak ise, daha hızlı bir Bitcoin elde edilmiştir ancak görünürde net bir düzeltme olmadan diğer işlem çözümlerine kıyasla hala geride kaldığı noktalar olabilmektedir.
Diğer çözümler, Ethereum’un en son duyurusunda yaptığı gibi, kendileriyle ana kripto para birimi arasındaki boşluğu genişletmektedir.
Ethereum’a Giriş
Ethereum, Bitcoin’den tamamen farklı bir oluşum olarak çalışmaktadır. Ethereum, benzer bir teknoloji kullanıyor olsa da bir coinin gerçek değeri para biriminin gücü değil, bir uygulama platformu olarak statüsüdür. Ethereum’un akıllı sözleşmeler oluşturma yeteneği, muhtemelen yazılım endüstrisinin büyük bir parçası olacaktır, ayrıca Ethereum her gün yeni gelişmeler yayınlanmaktadır.
Ethereum, akıllı sözleşmeler oluşturmak, bunları uygulamak ve teşvik etmek adına sistemi kullanmak için harika olsa da, Bitcoin’in SEGWIT’ine benzer bir desteğe ihtiyacı olmaktadır. Ethereum ekibi, kurumsal fizibiliteye ayak uydurmak için Plasma gibi ek zincir üstü altyapıya ihtiyaç duyacağının bilincine sahiptir Ayrıca, bu özellikleri uygulamak için geniş kapsamlı değişiklikler yapabilirler. Bu noktada Plasma devreye girmektedir. Plasma, kök zincirindeki gereksiz verilerden kurtulacaktır. Akıllı sözleşmeleri kuruluşuna çok benzer şekilde ele alacak, ancak yalnızca tamamlanmış işlemleri halka açık Ethereum zincirine yayınlayacaktır. Bu yöntem, zincirin katılımcıları için muazzam miktarda işlem gücü ve bellek tasarrufu sağlayarak sistemin diğer katılımcıları ile etkileşimini daha ucuz hale getirmektedir. Ayrıca, merkezi olmayan uygulamaların biriktirme konusunda endişelenmeden çalışmasına izin verecek kadar işlemleri hızlandıracaktır.
Ethereum İçin Etkileri
Plasmanın piyasaya sürülmesi çok önemli bir fırsat ve fiyat rallisi için bir katalizör olabilir. Spekülasyon, son aylarda ve yıllarda kripto piyasalarına hakim oldu, ancak bireysel madeni para algoritmalarındaki farklılıklar artık büyük bir fiyat bilgilendiricisi konumundalar.
Bitcoin başlangıçta sahip olduğu kusursuz dijital para birimi çözümü için övülmüştür ancak şimdiye kadar Bitcoin’in harcanabileceği çok az yerin mevcut olduğu da göz ardı edilemeyen bir gerçektir. Tüm para birimlerinin en likit olanı şaşırtıcı bir şekilde likit işlem görmemektedir. Ayrıca, son zamanlarda binlerce altcoinin ortaya çıkması, tüm konseptin değerini düşürmektedir. Ethereum, akıllı sözleşmeler açısından Bitcoin için bir zorluk teşkil edebilmektedir. Ethereum yüksek bir potansiyele sahip olsa da, günümüzde hala bir Bitcoin’in %10’undan daha az dolar değerindedir.
Ethereum, tasarım gereği Bitcoin’den daha az eksik özelliklere sahip olsa da, diğer özellikleri çok daha fazla göreceli değer taşımaktadır. Bitcoin’in tek gerçek avantajı, piyasaya ilk çıkmış olmasıdır. Piyasa ile yakından ilgilenilmeye başlandığında, insanlar Ethereum’un geleceğe daha gerçekçi bir bakış sunduğunu görebilirler. Önümüzdeki yıllarda, işletmeler Ethereum üzerine kurulu akıllı sözleşme çözümlerini sistemlerine uygularken piyasa da bunu izleyecektir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 87,207.37
ethereum
Ethereum (ETH) $ 2,003.51
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.34
bnb
BNB (BNB) $ 637.68
solana
Solana (SOL) $ 138.72
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.191113
cardano
Cardano (ADA) $ 0.738102
tron
TRON (TRX) $ 0.23503
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 2,002.57
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 87,110.34
the-open-network
Toncoin (TON) $ 4.05
chainlink
Chainlink (LINK) $ 15.50
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 22.04
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.77
sui
Sui (SUI) $ 2.80
stellar
Stellar (XLM) $ 0.287376
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 2,397.48
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000014
usds
USDS (USDS) $ 0.999554
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.193799
polkadot
Polkadot (DOT) $ 4.62
litecoin
Litecoin (LTC) $ 92.82
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 324.10
mantra-dao
MANTRA (OM) $ 6.46
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 5.00
weth
WETH (WETH) $ 2,001.89
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.838528
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.99904
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 14.80
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 2,128.48
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 29.10
monero
Monero (XMR) $ 224.62
uniswap
Uniswap (UNI) $ 6.74
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 3.01
aptos
Aptos (APT) $ 5.97
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000008
dai
Dai (DAI) $ 0.999814
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.05
okb
OKB (OKB) $ 50.01
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 6.08
gatechain-token
Gate (GT) $ 23.75
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.915457
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 35.84
mantle
Mantle (MNT) $ 0.840932
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 87,214.37
aave
Aave (AAVE) $ 184.36
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.099696
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 17.78
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.998613
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.16
bittensor
Bittensor (TAO) $ 270.59
ethena
Ethena (ENA) $ 0.431751
vechain
VeChain (VET) $ 0.026233
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 11.14
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.81
celestia
Celestia (TIA) $ 3.69
render-token
Render (RENDER) $ 3.93
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.23213
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
filecoin
Filecoin (FIL) $ 3.03
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.075476
sonic-3
Sonic (prev. FTM) (S) $ 0.604137
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 87,096.34
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.21236
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.384883
fasttoken
Fasttoken (FTN) $ 4.02
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 0.547015
optimism
Optimism (OP) $ 0.905667
story-2
Story (IP) $ 5.60
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 0.548989
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 11.31
solv-btc
Solv Protocol SolvBTC (SOLVBTC) $ 87,201.36
maker
Maker (MKR) $ 1,455.60
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 2,080.84
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 2,005.07
movement
Movement (MOVE) $ 0.489049
nexo
NEXO (NEXO) $ 1.17
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.949947
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 144.77
immutable-x
Immutable (IMX) $ 0.627897
xdce-crowd-sale
XDC Network (XDC) $ 0.071235
quant-network
Quant (QNT) $ 76.04
blockstack
Stacks (STX) $ 0.727976
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000014
sei-network
Sei (SEI) $ 0.210035
dexe
DeXe (DEXE) $ 17.89
injective-protocol
Injective (INJ) $ 10.36
stargate-bridged-usdc-berachain
Stargate Bridged USDC (Berachain) (USDC.E) $ 1.00
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.104389
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 2,267.96
theta-token
Theta Network (THETA) $ 0.983019
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 0.999787
usual-usd
Usual USD (USD0) $ 0.998019
berachain-bera
Berachain (BERA) $ 8.63
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.02
eos
EOS (EOS) $ 0.581044
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.014156