Automated market maker (AMM) ya da Türkçe karşılığı ile “otomatik piyasa yapıcı”, otomatik trade yoluyla faaliyet gösterdiği borsaya likidite sağlayan bir sistemdir.
AMM sistemleri, 1990'ların başında Shearson Lehman Brothers ve ATD tarafından ilk kez kullanılmaya başlanmıştır. AMM sistemlerinin icadından önce, emir defterleri piyasanın likiditesini artırmak amacıyla işlemleri manuel olarak başlatan insanlar tarafından kullanılmaktaydı. Bu yaklaşım, piyasalardaki fiyat keşiflerinde bazı kayma ve gecikmelere neden olmakta ve piyasa yapıcılar da piyasa manipülasyonu ile suçlanmaktaydı. AMM'ler piyasaya sürüldüğünde, insan piyasa yapıcıların neden olduğu tüm sorunlara çözüm getirmiştir. Automated market maker sistemi, Blokzincir tabanlı merkezi olmayan borsalarda da uygulanmaktadır.
AMM tabanlı merkezi olmayan borsalarda, geleneksel emir defteri, ticaret çiftinin her iki varlığı için zincir üzerinde önceden finanse edilen likidite havuzlarıyla değiştirilir. Likidite, sağladıkları likidite havuzunun yüzdesine bağlı olarak alım satım ücretleri yoluyla mevduatlarından pasif gelir elde eden diğer kullanıcılar tarafından sağlanmaktadır.
Uniswap, kullanıcılarının hem pasif gelir elde etmek için likidite sağlamasına hem de çeşitli varlıklar arasında takas yapmalarına olanak tanıyan Ethereum tabanlı merkezi olmayan borsalardır. AMM sistemini uygulayan Uniswap’te bu iş için basit formüller kullanılırken Curve ve Balancer gibi borsalarda daha karmaşık formüller kullanılmaktadır.

Otomatik piyasa yapıcılar, emir defteri borsalarına benzer şekilde çalışır ancak alım-satım işlemleri için karşı bir tarafa ihtiyaç duyulmaz. Bunun yerine, piyasa yapan akıllı bir kontrat vardır.
Merkeziyetsiz borsalarda alım-satım işlemleri eşler arası (P2P) verilen işlem ile direkt kullanıcıların cüzdanları arasında gerçekleşmektedir. AMM ise eş kontrat arası (P2C) ile işlem yapar yani karşı bir tarafa yoktur çünkü işlemler kullanıcı ve kontratlar arasında gerçekleşmektedir. Bununla birlikte emir defteri (order book) olmadığı için emir türleri de yoktur. Alınacak ya da satılacak varlığın fiyatı bir formülle belirlenir. Örneğin Uniswap, x * y= k şeklinde bir formül kullanmaktadır. “x”, likidite havuzundaki bir tokenın miktarını ve “y” ise diğer tokenın miktarını ifade etmektedir. Havuzun toplam likiditesinin her zaman aynı kalması gerektiğinden “k” sabit bir sayıdır.
Karşı tarafa ihtiyaç olmasa da piyasanın yaratılması gerekliliğinden dolayı akıllı kontratlardaki likidite, likidite sağlayıcı (LP) olarak anılan kullanıcılar tarafından sunulmaktadır.

Karşı taraflara ihtiyaç olmasa da birisinin piyasayı yaratması gerekir, değil mi? Evet, doğru. Akıllı kontratlardaki likiditenin, likidite sağlayıcılar (LP'ler) olarak bilinen kullanıcılar tarafından sunulması gereklidir. Likidite sağlayıcılar, alım-satım işlemlerinin gerçekleştiği büyük bir fon havuzu olarak düşünebileceğiniz likidite havuzlarına fon eklemektedir.
Likidite sağlayacıların, likidite havuzuna fon sağlamasının temel sebebi ise havuzda gerçekleştirilen işlemlerden pay ya da ödül alıyor olmalarıdır. Likidite havuzuna her isteyen fon sağlayabileceği için herkes piyasa yapıcı olabilir. Fon sağlayanlara verilecek ödül protokol tarafından belirlenmektedir.

AMM’ler için likiditeyi çekebilmek önemli bir unsur çünkü çalışma şekli göz önünde bulundurulduğunda bir likidite havuzunda ne kadar fazla likidite varsa, büyük emirlerde o kadar az fiyat kayması olacağını söyleyebiliriz. Likiditenin fazla olması genel olarak işlem hacmini artıracaktır.