Orphan Block
Kripto para birimleri açısından, bazen stale blok olarak adlandırılan orphan blok, söz konusu bloğun minerların ağına bildirilmesindeki bir zaman gecikmesi nedeniyle blokchain ağına kabul edilmeyen blok olarak bilinmektedir. Orphan blok teknik olarak geçerli ve doğrulanmış blok olarak tanımlanmaktadır ve chain tarafından reddedilmiştir. Orphan blok Blokchain’den ayrı olarak işlem görmeleri sebebiyle detached bloklar olarak da adlandırılmaktadırlar.
Orphan blok, ana bloğu bilinmeyen veya var olmayan bir bloktur. Bu tür bloklar, Bitcoin Core yazılımının eski sürümlerinde oluşturulmuştur. Bu tip ağ nodeları kendilerinden önce gelen nodeların geçmişini bilmeden blok alabilmektedirler. Bitcoin Core v.0.10'un 2015'in başlarında piyasaya sürülmesinden bu yana, Bitcoin Orphan blokların oluşması (yazılımda bir değişiklik yapılmadığı sürece) mümkün olmamaktadır.
Orphan blok terimi, artık kullanılmayan geçerli çıkarılmış bloklara atıfta bulunmak için hala kripto para birimi alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Teknik olarak, bu bloklara "bayat bloklar" veya "soyu tükenmiş bloklar" adı verilmelidir, ancak istemci blok ödüllerini “orphan” olarak belirttiği için çoğu insan bu bloklara orphan blok demektedir. Bu nedenle, bilinen bir ana bloğa sahip olmasına rağmen, çoğu insan bu blokları eski bloklar yerine orphan bloklar olarak adlandırır. Bir başka deyişle eski bloklar her ne kadar orphan olmasa da, yeri geldiğinde eski bloklara orphan blok terimi ile hitap edilmesi kripto para birimi dünyasında sıklıkla görülebilir bir durumdur.
Orphan bloklar, iki farklı madenci geçerli bloklarını aynı zamanlarda yayınladığında üretilmektedir. Bu durum ağın, bloklardan biri geçersiz kılınana kadar blok zincirinin iki rakip zincire bölünmesine neden olur (en uzun zincirden devam edilir, kısa zincir çöpe atılır). Her iki bloğun da doğrulanmış ve geçerli olduğu, ancak ana zincire yalnızca birinin eklendiği unutulmamalıdır.
Madenciler sürekli olarak yeni bloklar ürettikleri için, yeni üretilen bloklar ağa aynı anda eklenebilirler. Ağ dağıtılmış bir ağ olduğu için, nodelar arasında bilgi akışı zaman alabilmektedir. Bu nedenle, bir grup nodeun bir bloğu doğrulamayı seçmesi, diğer grubun ise diğerini doğrulamayı seçme ihtimali bulunmaktadır. Eğer bu durum yaşanır ise sonuç olarak, bu yayınlanan bloklardan birinin “yetim kalmasına” sebep olmaktadır.
Orphan blokların oluşumu tamamen doğaldır ve çoğu durumda tesadüfen meydana gelir (yukarıda verdiğimiz örnekler gibi). Bununla birlikte, kötü niyetli kişiler alternatif bir geçerli zincir oluşturmaya çalıştıklarında da üretilebilirler.
Orphan blok, ana bloğu bilinmeyen veya var olmayan bir bloktur. Bu tür bloklar, Bitcoin Core yazılımının eski sürümlerinde oluşturulmuştur. Bu tip ağ nodeları kendilerinden önce gelen nodeların geçmişini bilmeden blok alabilmektedirler. Bitcoin Core v.0.10'un 2015'in başlarında piyasaya sürülmesinden bu yana, Bitcoin Orphan blokların oluşması (yazılımda bir değişiklik yapılmadığı sürece) mümkün olmamaktadır.
Orphan blok terimi, artık kullanılmayan geçerli çıkarılmış bloklara atıfta bulunmak için hala kripto para birimi alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Teknik olarak, bu bloklara "bayat bloklar" veya "soyu tükenmiş bloklar" adı verilmelidir, ancak istemci blok ödüllerini “orphan” olarak belirttiği için çoğu insan bu bloklara orphan blok demektedir. Bu nedenle, bilinen bir ana bloğa sahip olmasına rağmen, çoğu insan bu blokları eski bloklar yerine orphan bloklar olarak adlandırır. Bir başka deyişle eski bloklar her ne kadar orphan olmasa da, yeri geldiğinde eski bloklara orphan blok terimi ile hitap edilmesi kripto para birimi dünyasında sıklıkla görülebilir bir durumdur.
Orphan bloklar, iki farklı madenci geçerli bloklarını aynı zamanlarda yayınladığında üretilmektedir. Bu durum ağın, bloklardan biri geçersiz kılınana kadar blok zincirinin iki rakip zincire bölünmesine neden olur (en uzun zincirden devam edilir, kısa zincir çöpe atılır). Her iki bloğun da doğrulanmış ve geçerli olduğu, ancak ana zincire yalnızca birinin eklendiği unutulmamalıdır.
Madenciler sürekli olarak yeni bloklar ürettikleri için, yeni üretilen bloklar ağa aynı anda eklenebilirler. Ağ dağıtılmış bir ağ olduğu için, nodelar arasında bilgi akışı zaman alabilmektedir. Bu nedenle, bir grup nodeun bir bloğu doğrulamayı seçmesi, diğer grubun ise diğerini doğrulamayı seçme ihtimali bulunmaktadır. Eğer bu durum yaşanır ise sonuç olarak, bu yayınlanan bloklardan birinin “yetim kalmasına” sebep olmaktadır.
Orphan blokların oluşumu tamamen doğaldır ve çoğu durumda tesadüfen meydana gelir (yukarıda verdiğimiz örnekler gibi). Bununla birlikte, kötü niyetli kişiler alternatif bir geçerli zincir oluşturmaya çalıştıklarında da üretilebilirler.
Orphan Block’u Anlamak
Blockchain, Blockchain ağında meydana gelen çeşitli işlemlerin ayrıntılarını depolamak için veri depolama birimleri olarak işlev gören bir dizi bloktan oluşmaktadır. Standart mining sürecinde minerlar, Blockchain ağının çalışması için gerekli olan karmaşık matematiksel denklemleri çözerek yeni bloklar üretmeye çalışmaktadırlar.
Yeni blok bulmada başarılı olan ilk miner blok ödülüne hak kazanmakta ve bulduğu yeni blok üzerine ilk işlemi gerçekleştimektedir. Blockchain ağının çalışmaya devam etmesi için, yeni bulunan blok Blockchain’e yeni bir 'birim' olarak eklenmektedir. Ancak, iki minerın aynı anda bir blok üretmesi de mümkündür. Aynı anda blok üretme işlemi ise blokchain ağının node’ları tarafından blokların Blockchain’e kabulünün anında gerçekleşmemesi nedeniyle oluşmaktadır. Bir bloğu kabul etmedeki oluşan bu gecikme, aynı blok için başka bir minerın çözmesine de yol açabilmektedir. Nodelar yeni tanımlanan iki bloktan hangi bloğu kabul etmek istediğine karar vermeye çalışması sebebiyle, Blockchain ağında geçici bir karışıklığa yol açmaktadır. Böyle bir durumda, daha büyük iş kanıtı (Proof of Work, PoW) payına sahip blok, Blockchain’e kabul edilmektedir. Daha küçük iş kanıtına sahip olan diğer blok, Blockchain’e eklenmeden atılmakta ve orphan blok olarak adlandırılmaktadır. Bu tür bloklar esasen geçerli ve doğrulanmış bloklardır, ancak ağın çalışma mekanizması ve gecikmeli kabule yol açan gecikme süresi nedeniyle bloklardan biri reddedilir veya orphan blok kalmaktadır.
Orphan blok, yeterli hash gücüne sahip bir hackerın Blockchain ağında daha önce meydana gelen bazı işlemleri tersine çevirmeye çalışması ile de gerçekleşebilir. Orphan bloğun en yaygın kullanım alanı Bitcoin’dir. Orphan blokta geçerli bir işlem olması durumunda, Blockchain’de kabul edilen bir sonraki geçerli bloğa eklenmektedirler.
Yeni blok bulmada başarılı olan ilk miner blok ödülüne hak kazanmakta ve bulduğu yeni blok üzerine ilk işlemi gerçekleştimektedir. Blockchain ağının çalışmaya devam etmesi için, yeni bulunan blok Blockchain’e yeni bir 'birim' olarak eklenmektedir. Ancak, iki minerın aynı anda bir blok üretmesi de mümkündür. Aynı anda blok üretme işlemi ise blokchain ağının node’ları tarafından blokların Blockchain’e kabulünün anında gerçekleşmemesi nedeniyle oluşmaktadır. Bir bloğu kabul etmedeki oluşan bu gecikme, aynı blok için başka bir minerın çözmesine de yol açabilmektedir. Nodelar yeni tanımlanan iki bloktan hangi bloğu kabul etmek istediğine karar vermeye çalışması sebebiyle, Blockchain ağında geçici bir karışıklığa yol açmaktadır. Böyle bir durumda, daha büyük iş kanıtı (Proof of Work, PoW) payına sahip blok, Blockchain’e kabul edilmektedir. Daha küçük iş kanıtına sahip olan diğer blok, Blockchain’e eklenmeden atılmakta ve orphan blok olarak adlandırılmaktadır. Bu tür bloklar esasen geçerli ve doğrulanmış bloklardır, ancak ağın çalışma mekanizması ve gecikmeli kabule yol açan gecikme süresi nedeniyle bloklardan biri reddedilir veya orphan blok kalmaktadır.
Orphan blok, yeterli hash gücüne sahip bir hackerın Blockchain ağında daha önce meydana gelen bazı işlemleri tersine çevirmeye çalışması ile de gerçekleşebilir. Orphan bloğun en yaygın kullanım alanı Bitcoin’dir. Orphan blokta geçerli bir işlem olması durumunda, Blockchain’de kabul edilen bir sonraki geçerli bloğa eklenmektedirler.