loader image
WhatsApp Destek
Nonce

Block zinciri, kripto paranın temel taşı olarak bilinmektedir. Blok zincirini güvenli tutmak için önceki bloklardan gelen veriler şifreleme veya bir dizi sayı ve harf üzerinde "hash" yapılmaktadır. Bu işlem, blok girdisini sabit uzunlukta bir çıktı şeklinde üreten bir fonksiyon aracılığıyla işleyerek yapılmaktadır.
Hash oluşturmak için kullanılan fonksiyon deterministik bir fonksiyondur, bir başka deyişle aynı girdi her kullanıldığında aynı sonucu üretecektir. Aynı zamanda işlevin verimli bir şekilde karma girdi oluşturabileceği, (blok zincirinin güvenliğini sağlayacak şekilde) girdiyi belirlemeyi zorlaştırdığı ve girdide küçük değişiklikler yaparak çok farklı bir hash oluşturabileceği anlamına da gelmektedir. Bu karmaşık sistem, blok zincirinin gizlilik ağını oluşturmaktadır.
Nonce, yalnızca bir kez kullanılabilen bir sayı veya değeri ifade etmektedir. Noncelar genellikle kimlik doğrulama protokollerinde ve kriptografik hash işlevlerinde kullanılmaktadırlar. Blok zinciri teknolojisi bağlamında nonce, madencilik sürecinde sayaç olarak kullanılan rastgele olduğu varsayılan bir sayı anlamına gelmektedir.
Nonce Nasıl Bulunur?
Hangi dizenin nonce olarak kullanılacağını belirlemek önemli miktarda deneme yanılma gerektirmektedir. Bir madenci nonce tahmin etmeli, onu mevcut başlığın hash değerine eklemeli, değeri yeniden hashlemeli ve bunu hedef hash ile karşılaştırmalıdır. Ortaya çıkan hash değeri gereksinimleri karşılıyorsa, madenci bir çözüm üretmiş bulunmakta ve böylelikle blok ile ödüllendirilmektedir.
Bir madencinin ilk denemede nonceyi başarılı bir şekilde tahmin etmesi yüksek ihtimal değildir, bu durum da madencinin doğruyu bulmadan önce potansiyel olarak çok sayıda nonce seçeneğini deneyebileceği anlamına gelmektedir. Hedeften daha az bir hash yaratmanın ne kadar zor olduğunun bir ölçüsü olarak, zorluk ne kadar büyükse çözüm üretmenin daha uzun sürmesi doğru orantılı olarak artmaktadır.
Blok zorluğu tüm ağın içinde aynı tutulmaktadır, bu durum da tüm madencilerin doğru hash'i bulma şansının aynı olduğu anlamına gelmektedir. Kripto para ağları tipik olarak belirli bir zaman diliminde işlenmesini istedikleri hedef blok sayısını belirlemekte ve bu hedefe ulaşılmasını sağlamak için zorluğu periyodik olarak ayarlamaktadır. İşlenen blok sayısı bu hedefi karşılamıyorsa zorluk düşürülmekte, bu da işlem süresinin sınırını aşan süre miktarına ayarlanarak gerçekleştirilmektedir.
Örnek olarak Bitcoin madencilerinin, belirli gereksinimleri karşılayan (yani belirli sayıda sıfır ile başlayan) bir blok hashini hesaplamak için birden fazla girişimde bulunurken geçerli bir nonce denemesi ve tahmin etmesi gerekmektedir. Yeni bir blok madenciliği yapmak için rekabet ederken, geçerli bir blok hashiyle sonuçlanan bir nonce bulan ilk madenciye, bir sonraki bloğu blok zincirine ekleme hakkı verilmekte ve bunu yaptığı için ödüllendirilmektedir. Başka bir deyişle, madencilik süreci, geçerli bir çıktı üretilinceye kadar birçok farklı nonce değeriyle sayısız hash işlevi gerçekleştiren madencilerden oluşmaktadır. Bir madencinin karma çıktısı önceden belirlenmiş eşiğin altına düşerse, blok geçerli kabul edilir ve blok zincirine eklenmektedir. Çıktı geçerli değilse, madenci farklı nonce değerleri ile denemeye devam etmektedir. Yeni bir blok başarıyla çıkarılıp doğrulandığında, süreç baştan başlamaktadır.
Bitcoin'de ve çoğu iş kanıtı (Proof of Work) sisteminde nonce, madencilerin hash hesaplamalarının çıktısını yinelemek için kullandıkları rastgele bir sayı olarak tanımlanmaktadır. Madenciler, her hesaplamanın yeni bir nonce değeri aldığı bir deneme yanılma yöntemi kullanmaktadır. Bu deneme yanılma yöntemi kullanılmasının sebebi geçerli bir nonceyi doğru bir şekilde tahmin etme olasılığının sıfıra yakın olmasıdır.
Her yeni bloğun ortalama olarak her on dakikada bir üretilmesini sağlamak için, ortalama hash girişim sayısı protokol tarafından otomatik olarak ayarlanmaktadır. Bu süreç, zorluk ayarı olarak bilinmektedir. Madencilik eşiğini belirleyen şey bu zorluk ayarıdır (yani, blok karmasının geçerli sayılması için kaç sıfırla başlaması gerekir bunu belirleyen şeydir). Yeni bir blok madenciliği yapmanın zorluğu, bir blok zinciri sistemine adanmış hash gücü (hash rate) miktarı ile ilgili olmaktadır. Ağa adanmış hash gücü ne kadar fazlaysa, eşik o kadar yüksek olmakta, bu da rekabetçi ve başarılı bir madenci olmak için daha fazla hesaplama gücünün gerekli olacağı anlamına gelmektedir. Madenciler madencilik yapmaktan vazgeçerler ise, zorluk ayarlanacak ve eşik düşecektir, bu nedenle madencilik için daha az hash gücü gerekecek, ancak protokol gereği hash gücü ne olursa olsun on dakikalık bir programın takip edilmesi sağlanacaktır.
Nonce Nerelerde Kullanılır?
Nonce’lar, satın almalar için kimlik doğrulama, iki faktörlü kimlik doğrulama veya diğer hesap kurtarma ve kimlik uygulamaları, elektronik imzalar, veri şifreleme ve daha fazlası olmak üzere bir dizi bilgisayar ağı uygulaması için kullanılmaktadır.
Özel Hususlar
Blok zincirine işlem eklemek, önemli düzeyde bir bilgisayar işlem gücü gerektirmektedir. Blokları işleyen kişi ve şirketler madenciler olarak tanımlanmaktadır. Madenciler, yalnızca hedef hashi adı verilen belirli bir dizi gereksinimi karşılayan bir hash oluşturan ilk kişi olduklarında zararlar da karşılanmaktadır.
Hashi tahmin etme işlemi blok başlığında başlamaktadır. Blok sürüm numarasını, bir zaman damgasını, önceki blokta kullanılan hashi, Merkle Root'un hashini, nonceyi ve hedef hashini içermektedir.
Blok yukarıda da belirtildiği gibi, hash hedefte belirtilen gereksinimleri karşıladığı zaman blok zincirine eklenmektedir. Nonce'yi tahmin etmek için çözümler arasında geçiş yapmak iş kanıtı (Proof of Work, PoW) olarak adlandırılmaktadır, ayrıca değeri bulabilen madenciye blok verilerek kripto para ile ödeme yapılmaktadır.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 70,691.94
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,561.11
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 583.20
solana
Solana (SOL) $ 188.08
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,550.83
xrp
XRP (XRP) $ 0.62277
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.223465
cardano
Cardano (ADA) $ 0.64735
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 54.14
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000032
the-open-network
Toncoin (TON) $ 4.89
polkadot
Polkadot (DOT) $ 9.49
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 573.41
chainlink
Chainlink (LINK) $ 19.09
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 70,791.97
tron
TRON (TRX) $ 0.12033
uniswap
Uniswap (UNI) $ 12.69
matic-network
Polygon (MATIC) $ 1.00
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 18.54
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 7.13
litecoin
Litecoin (LTC) $ 94.13
aptos
Aptos (APT) $ 17.29
leo-token
LEO Token (LEO) $ 6.05
blockstack
Stacks (STX) $ 3.49
filecoin
Filecoin (FIL) $ 9.26
dai
Dai (DAI) $ 0.998373
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 12.20
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 32.47
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 1.66
render-token
Render (RNDR) $ 11.13
immutable-x
Immutable (IMX) $ 2.92
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.153673
stellar
Stellar (XLM) $ 0.137488
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.410892
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.115511
mantle
Mantle (MNT) $ 1.20
okb
OKB (OKB) $ 63.51
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 3.82
optimism
Optimism (OP) $ 3.71
bittensor
Bittensor (TAO) $ 533.42
fetch-ai
Fetch.ai (FET) $ 3.27
injective-protocol
Injective (INJ) $ 38.47
vechain
VeChain (VET) $ 0.046229
maker
Maker (MKR) $ 3,646.81
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000008
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.13938
thorchain
THORChain (RUNE) $ 9.19
theta-token
Theta Network (THETA) $ 2.93
fantom
Fantom (FTM) $ 1.01
arweave
Arweave (AR) $ 41.55
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 2.88
sui
Sui (SUI) $ 2.09
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.998616
gala
GALA (GALA) $ 0.067431
monero
Monero (XMR) $ 135.57
celestia
Celestia (TIA) $ 14.20
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000248
sei-network
Sei (SEI) $ 0.864535
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.270781
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,922.37
flow
Flow (FLOW) $ 1.38
quant-network
Quant (QNT) $ 137.30
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,649.68
aave
Aave (AAVE) $ 127.29
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.035605
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000028
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 94.26
conflux-token
Conflux (CFX) $ 0.478975
singularitynet
SingularityNET (AGIX) $ 1.39
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.30
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,685.08
starknet
Starknet (STRK) $ 2.26
havven
Synthetix Network (SNX) $ 4.99
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 60.81
dydx-chain
dYdX (DYDX) $ 3.48
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.000002
ribbon-finance
Ribbon Finance (RBN) $ 1.66
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 11.04
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.688964
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,560.09
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.00
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
ordinals
ORDI (ORDI) $ 64.92
tezos
Tezos (XTZ) $ 1.40
ecash
eCash (XEC) $ 0.00007
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 8.37
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.907104
mina-protocol
Mina Protocol (MINA) $ 1.26
gatechain-token
Gate (GT) $ 9.87
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.035643
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.923441
chiliz
Chiliz (CHZ) $ 0.143913
apecoin
ApeCoin (APE) $ 2.04
eos
EOS (EOS) $ 1.09
decentraland
Decentraland (MANA) $ 0.668974
ronin
Ronin (RON) $ 4.08
axelar
Axelar (AXL) $ 2.03
akash-network
Akash Network (AKT) $ 5.30