loader image
WhatsApp Destek
Nonce

Block zinciri, kripto paranın temel taşı olarak bilinmektedir. Blok zincirini güvenli tutmak için önceki bloklardan gelen veriler şifreleme veya bir dizi sayı ve harf üzerinde "hash" yapılmaktadır. Bu işlem, blok girdisini sabit uzunlukta bir çıktı şeklinde üreten bir fonksiyon aracılığıyla işleyerek yapılmaktadır.
Hash oluşturmak için kullanılan fonksiyon deterministik bir fonksiyondur, bir başka deyişle aynı girdi her kullanıldığında aynı sonucu üretecektir. Aynı zamanda işlevin verimli bir şekilde karma girdi oluşturabileceği, (blok zincirinin güvenliğini sağlayacak şekilde) girdiyi belirlemeyi zorlaştırdığı ve girdide küçük değişiklikler yaparak çok farklı bir hash oluşturabileceği anlamına da gelmektedir. Bu karmaşık sistem, blok zincirinin gizlilik ağını oluşturmaktadır.
Nonce, yalnızca bir kez kullanılabilen bir sayı veya değeri ifade etmektedir. Noncelar genellikle kimlik doğrulama protokollerinde ve kriptografik hash işlevlerinde kullanılmaktadırlar. Blok zinciri teknolojisi bağlamında nonce, madencilik sürecinde sayaç olarak kullanılan rastgele olduğu varsayılan bir sayı anlamına gelmektedir.
Nonce Nasıl Bulunur?
Hangi dizenin nonce olarak kullanılacağını belirlemek önemli miktarda deneme yanılma gerektirmektedir. Bir madenci nonce tahmin etmeli, onu mevcut başlığın hash değerine eklemeli, değeri yeniden hashlemeli ve bunu hedef hash ile karşılaştırmalıdır. Ortaya çıkan hash değeri gereksinimleri karşılıyorsa, madenci bir çözüm üretmiş bulunmakta ve böylelikle blok ile ödüllendirilmektedir.
Bir madencinin ilk denemede nonceyi başarılı bir şekilde tahmin etmesi yüksek ihtimal değildir, bu durum da madencinin doğruyu bulmadan önce potansiyel olarak çok sayıda nonce seçeneğini deneyebileceği anlamına gelmektedir. Hedeften daha az bir hash yaratmanın ne kadar zor olduğunun bir ölçüsü olarak, zorluk ne kadar büyükse çözüm üretmenin daha uzun sürmesi doğru orantılı olarak artmaktadır.
Blok zorluğu tüm ağın içinde aynı tutulmaktadır, bu durum da tüm madencilerin doğru hash'i bulma şansının aynı olduğu anlamına gelmektedir. Kripto para ağları tipik olarak belirli bir zaman diliminde işlenmesini istedikleri hedef blok sayısını belirlemekte ve bu hedefe ulaşılmasını sağlamak için zorluğu periyodik olarak ayarlamaktadır. İşlenen blok sayısı bu hedefi karşılamıyorsa zorluk düşürülmekte, bu da işlem süresinin sınırını aşan süre miktarına ayarlanarak gerçekleştirilmektedir.
Örnek olarak Bitcoin madencilerinin, belirli gereksinimleri karşılayan (yani belirli sayıda sıfır ile başlayan) bir blok hashini hesaplamak için birden fazla girişimde bulunurken geçerli bir nonce denemesi ve tahmin etmesi gerekmektedir. Yeni bir blok madenciliği yapmak için rekabet ederken, geçerli bir blok hashiyle sonuçlanan bir nonce bulan ilk madenciye, bir sonraki bloğu blok zincirine ekleme hakkı verilmekte ve bunu yaptığı için ödüllendirilmektedir. Başka bir deyişle, madencilik süreci, geçerli bir çıktı üretilinceye kadar birçok farklı nonce değeriyle sayısız hash işlevi gerçekleştiren madencilerden oluşmaktadır. Bir madencinin karma çıktısı önceden belirlenmiş eşiğin altına düşerse, blok geçerli kabul edilir ve blok zincirine eklenmektedir. Çıktı geçerli değilse, madenci farklı nonce değerleri ile denemeye devam etmektedir. Yeni bir blok başarıyla çıkarılıp doğrulandığında, süreç baştan başlamaktadır.
Bitcoin'de ve çoğu iş kanıtı (Proof of Work) sisteminde nonce, madencilerin hash hesaplamalarının çıktısını yinelemek için kullandıkları rastgele bir sayı olarak tanımlanmaktadır. Madenciler, her hesaplamanın yeni bir nonce değeri aldığı bir deneme yanılma yöntemi kullanmaktadır. Bu deneme yanılma yöntemi kullanılmasının sebebi geçerli bir nonceyi doğru bir şekilde tahmin etme olasılığının sıfıra yakın olmasıdır.
Her yeni bloğun ortalama olarak her on dakikada bir üretilmesini sağlamak için, ortalama hash girişim sayısı protokol tarafından otomatik olarak ayarlanmaktadır. Bu süreç, zorluk ayarı olarak bilinmektedir. Madencilik eşiğini belirleyen şey bu zorluk ayarıdır (yani, blok karmasının geçerli sayılması için kaç sıfırla başlaması gerekir bunu belirleyen şeydir). Yeni bir blok madenciliği yapmanın zorluğu, bir blok zinciri sistemine adanmış hash gücü (hash rate) miktarı ile ilgili olmaktadır. Ağa adanmış hash gücü ne kadar fazlaysa, eşik o kadar yüksek olmakta, bu da rekabetçi ve başarılı bir madenci olmak için daha fazla hesaplama gücünün gerekli olacağı anlamına gelmektedir. Madenciler madencilik yapmaktan vazgeçerler ise, zorluk ayarlanacak ve eşik düşecektir, bu nedenle madencilik için daha az hash gücü gerekecek, ancak protokol gereği hash gücü ne olursa olsun on dakikalık bir programın takip edilmesi sağlanacaktır.
Nonce Nerelerde Kullanılır?
Nonce’lar, satın almalar için kimlik doğrulama, iki faktörlü kimlik doğrulama veya diğer hesap kurtarma ve kimlik uygulamaları, elektronik imzalar, veri şifreleme ve daha fazlası olmak üzere bir dizi bilgisayar ağı uygulaması için kullanılmaktadır.
Özel Hususlar
Blok zincirine işlem eklemek, önemli düzeyde bir bilgisayar işlem gücü gerektirmektedir. Blokları işleyen kişi ve şirketler madenciler olarak tanımlanmaktadır. Madenciler, yalnızca hedef hashi adı verilen belirli bir dizi gereksinimi karşılayan bir hash oluşturan ilk kişi olduklarında zararlar da karşılanmaktadır.
Hashi tahmin etme işlemi blok başlığında başlamaktadır. Blok sürüm numarasını, bir zaman damgasını, önceki blokta kullanılan hashi, Merkle Root'un hashini, nonceyi ve hedef hashini içermektedir.
Blok yukarıda da belirtildiği gibi, hash hedefte belirtilen gereksinimleri karşıladığı zaman blok zincirine eklenmektedir. Nonce'yi tahmin etmek için çözümler arasında geçiş yapmak iş kanıtı (Proof of Work, PoW) olarak adlandırılmaktadır, ayrıca değeri bulabilen madenciye blok verilerek kripto para ile ödeme yapılmaktadır.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 97,966.25
ethereum
Ethereum (ETH) $ 2,750.33
xrp
XRP (XRP) $ 2.48
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 702.50
solana
Solana (SOL) $ 196.95
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.265252
cardano
Cardano (ADA) $ 0.797355
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 2,756.02
tron
TRON (TRX) $ 0.243874
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 97,700.18
chainlink
Chainlink (LINK) $ 19.26
sui
Sui (SUI) $ 3.64
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 3,296.30
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 26.77
stellar
Stellar (XLM) $ 0.332252
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000017
the-open-network
Toncoin (TON) $ 3.80
litecoin
Litecoin (LTC) $ 123.34
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.83
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.234542
usds
USDS (USDS) $ 1.00
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 25.59
weth
WETH (WETH) $ 2,749.04
polkadot
Polkadot (DOT) $ 5.25
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 6.06
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 344.24
uniswap
Uniswap (UNI) $ 10.01
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 2,914.70
mantra-dao
MANTRA (OM) $ 5.74
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 1.40
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.00001
monero
Monero (XMR) $ 225.22
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 3.42
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 27.47
aave
Aave (AAVE) $ 254.96
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 7.41
aptos
Aptos (APT) $ 6.18
mantle
Mantle (MNT) $ 1.05
dai
Dai (DAI) $ 1.00
bittensor
Bittensor (TAO) $ 411.12
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 21.50
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.03
okb
OKB (OKB) $ 52.07
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 15.43
vechain
VeChain (VET) $ 0.035506
gatechain-token
Gate (GT) $ 22.54
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.328491
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.095404
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.302704
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.098511
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 98,014.26
render-token
Render (RENDER) $ 4.67
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 0.864686
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 28.01
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 5.05
filecoin
Filecoin (FIL) $ 3.48
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.497942
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 0.823332
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.99865
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 97,474.12
sonic-3
Sonic (prev. FTM) (S) $ 0.55075
celestia
Celestia (TIA) $ 3.27
fasttoken
Fasttoken (FTN) $ 3.95
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 2,747.20
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 2,861.37
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 203.44
raydium
Raydium (RAY) $ 5.32
optimism
Optimism (OP) $ 1.13
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.71
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 12.39
blockstack
Stacks (STX) $ 0.987972
solv-btc
Solv Protocol SolvBTC (SOLVBTC) $ 97,597.15
xdce-crowd-sale
XDC Network (XDC) $ 0.093994
injective-protocol
Injective (INJ) $ 14.92
immutable-x
Immutable (IMX) $ 0.830075
theta-token
Theta Network (THETA) $ 1.44
ethena
Ethena (ENA) $ 0.455396
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000018
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.146208
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,098.24
nexo
NEXO (NEXO) $ 1.36
movement
Movement (MOVE) $ 0.56541
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 2,902.19
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 1.29
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.021127
usual-usd
Usual USD (USD0) $ 0.999593
jasmycoin
JasmyCoin (JASMY) $ 0.022946
sei-network
Sei (SEI) $ 0.242201
dexe
DeXe (DEXE) $ 18.73
gala
GALA (GALA) $ 0.024184
solv-protocol-solvbtc-bbn
Solv Protocol SolvBTC.BBN (SOLVBTC.BB) $ 97,006.99
eos
EOS (EOS) $ 0.660629
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.406432
msol
Marinade Staked SOL (MSOL) $ 249.64
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.0001
tezos
Tezos (XTZ) $ 0.916673
ethereum-name-service
Ethereum Name Service (ENS) $ 27.66