loader image
WhatsApp Destek
Mum Grafik-Candlestick

Candlestick olarak bilinen mum grafik, zaman içerisinde yaşanan fiyat değişimlerini göstermekte kullanılan bir grafikleme tekniğidir. Grafik, kullanıcılarının ve tüccarların belirli bir süre içinde açık, yüksek, düşük ve kapanış fiyatlarını görselleştirmesine olanak sağlar.
Mum grafikler, diğer veri türlerini analiz etmek için de kullanılabilirken, başlangıçta finansal piyasaların analizini kolaylaştıran bir araç olarak oluşturulmuşlardır. Mum grafik kavramının 17. yüzyılda Japon tüccarlar tarafından oluşturulduğu söylenmektedir. Japon tüccarlar, piyasa fiyatlarını ve günlük ivmeyi takip etmek için mum grafikten yararlanmıştır.
Örneğin 1 saatlik bir grafik, her biri 1 saatlik bir piyasa hareketini gösteren birden fazla mum çubuğundan oluşmaktadır. Her bir mum çubuğu açılış ve kapanış fiyatlarını ile yüksek ve düşük fiyat noktalarını (gövdenin üstünde ve altında fitiller olarak da bilinen uzun çizgiler) göstermektedir. Mum çubuğunun geniş kısmı "gerçek gövde" olarak adlandırılır ve yatırımcılara kapanış fiyatının açılış fiyatından yüksek mi yoksa düşük mü olduğunu söylemektedir.
Mumların gövde (body) ve kuyruk/gölge (shadow) olmak üzere iki önemli kısmı vardır. Mumun gövde kısmı; açılış fiyatı, kapanış fiyatı ve hisse fiyatının yönünü göstermektedir. Kuyruk kısmı ise belirli bir süre zarfındaki en yüksek ve en düşük seviyeyi göstermektedir. Üst kuyruk, mumun yükseliş veya düşüş durumundan (bearish/bullish) bağımsız olan en yüksek düzeyini temsil eder. Alt kuyruk da dönemin düşük seviyesini göstermektedir.
Piyasa hareketlerinin yönüne bağlı olarak, mum grafikler farklı dağılımlara sahip olmakla beraber farklı renklere de sahip olabilirler. Yükselen mumlar genellikle yeşil veya siyah (dolu) olarak gösterilir. Bu mum çubukları borsa kapanış fiyatının açılış fiyatından daha yüksek olduğunu belirtir. Azalan mumlar genellikle kırmızı veya boştur (beyaz). Bu mum çubukları kapanış fiyatının açılış fiyatından daha düşük olduğunu belirtir. Mum gövdesinin altında, açılış veya kapanış fiyatını bulabilirsiniz.
Artan Mum Grafik
• Üst Fitil: O dönemdeki en yüksek fiyata sahip işlemi ifade eder.
• Kapanış: O dönemdeki en son işlemin fiyatını ifade eder.
• Açılış: O dönemdeki ilk işlemin fiyatını ifade eder.
• Alt fitil: O dönemdeki en düşük fiyata sahip işlemi ifade eder.
Azalan Mum Grafik
• Üst Fitil: O dönemdeki en yüksek fiyata sahip işlemi ifade eder.
• Açılış: O dönemdeki ilk işlemin fiyatını ifade eder.
• Kapanış: O dönemdeki en son işlemin fiyatını ifade eder.
• Alt fitil: O dönemdeki en düşük fiyata sahip işlemi ifade eder.
Kullanım kolaylığı nedeniyle mum grafikler, analizcilerin en sık tercih ettiği grafik türlerinden biridir. Oluşturulduğu dönemden beri yoğun şekilde kullanılan mum grafikler finansal piyasaların önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Bu nedenle analiz yapan kişilerin mum grafiklerin nasıl okunacağını öğrenmesi oldukça önemlidir.
Mum Grafik Türleri
Mum grafik türleri iki ana başlık altında incelenir: Boğa formasyonu ve ayı formasyonu.
Boğa formasyonları
Boğa formasyonunda yer alan mum çubukları, açılış fiyatından daha yüksek bir kapanış fiyatına sahiptir. Yükseliş eğilimini ifade eden bu çubuklar, belirlenen süre içinde trendin yükselmesi durumunda çubuklar yeşile döner. Boğa formasyonun çekiç, ters çevrilmiş çekiç ve sabah yıldızı olmak üzere 3 türü vardır.
Çekiç (The Hammer): Çekiç tipi mum çubuğu bir trendin dip seviyesinde ya da bir düşüş trendinde meydana gelir. Mumun gövdesi kısadır ve altındaki kuyruk uzundur. Adını çekice benzeyen bu görüntüden almaktadır. Satıcıların işlem gününde fiyatları aşağı çektiğini ifade etse de alıcıların alım / satım gününü yukarı çekmeye geldiklerini işaret edebilir.
Ters Çevrilmiş Çekiç (Inverted Hammer): Çekicin farklı bir türüdür. Bu versiyonda mum gövdesinin üzerinde uzun bir kuyruk (fitil) bulunur. Piyasalarda düşüş eğilimi görülürse, piyasanın daha yüksek bir seviyeyi test ettiğini ve sonra satış yapıldığını ifade ediyor olabilir.
Sabah Yıldızı (The Morning Star): Yeni yatırımlar için umut ışığı olabileceğinden bu adı almıştır. Önceki satış baskısının azaldığını, potansiyel bir yükseliş eğimini ve satın almada bir canlanma trendi olduğunu ifade eder. 3 tür mum bulunmaktadır:
Uzun kırmızı mum
Ortası kısa gövdeye sahip kırmızı ya da yeşil mum
Kısa yeşil gövdeli mum
Ayı Formasyonları
Ayı formasyonunda yer alan mum çubukları, açılış fiyatından daha düşük bir kapanış fiyatına sahiptir. Düşüş eğilimini ifade eden bu çubuklar, grafik için belirlenen süre içinde yükselirse kırmızıya dönmektedir. Yutan ayı ve akşam yıldızı olarak iki türü vardır.
Yutan Ayı (Bearish Engulfing): Bu tip çubuklar bir yükseliş eğiliminin zirvesinde ya da bir düşüş trendi esnasında düzelme olduğunda oluşur. İki tür görünüm vardır:
Uzun gövdeli ve küçük kuyruklu
Tüm mumları içine alan ilk mumun gövdesini tamamen kaplayan
Akşam Yıldızı (Evening Star): Sabah yıldızının tam tersidir. Üç tipi bulunur:
En yüksek seviyeye yaklaşan mum
Küçük bir gövde ile ilk mumun üstüne uzanan mum
İlk mumun gövdesinin ortasından öteye, ikinci mumun altına doğru kayan mum
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 68,076.24
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,264.99
tether
Tether (USDT) $ 0.999852
bnb
BNB (BNB) $ 586.37
solana
Solana (SOL) $ 184.21
usd-coin
USDC (USDC) $ 0.999564
xrp
XRP (XRP) $ 0.599398
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,264.81
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.134162
the-open-network
Toncoin (TON) $ 6.71
cardano
Cardano (ADA) $ 0.416351
tron
TRON (TRX) $ 0.137037
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 28.61
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 67,951.21
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000017
chainlink
Chainlink (LINK) $ 13.61
polkadot
Polkadot (DOT) $ 5.86
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 382.20
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 5.73
uniswap
Uniswap (UNI) $ 7.70
leo-token
LEO Token (LEO) $ 5.80
litecoin
Litecoin (LTC) $ 71.38
dai
Dai (DAI) $ 0.999958
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000012
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,407.06
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.515212
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 9.83
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.184137
aptos
Aptos (APT) $ 7.26
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 22.89
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.99806
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 1.27
stellar
Stellar (XLM) $ 0.102991
monero
Monero (XMR) $ 162.57
blockstack
Stacks (STX) $ 1.87
mantle
Mantle (MNT) $ 0.836385
render-token
Render (RENDER) $ 6.77
filecoin
Filecoin (FIL) $ 4.61
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 2.61
okb
OKB (OKB) $ 41.44
bittensor
Bittensor (TAO) $ 347.60
injective-protocol
Injective (INJ) $ 25.44
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.068719
maker
Maker (MKR) $ 2,646.75
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.091789
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 6.25
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.728989
immutable-x
Immutable (IMX) $ 1.54
vechain
VeChain (VET) $ 0.028416
arweave
Arweave (AR) $ 32.13
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000029
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.998661
sui
Sui (SUI) $ 0.785837
optimism
Optimism (OP) $ 1.74
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.199448
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,661.23
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000182
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 3,310.69
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,395.39
thorchain
THORChain (RUNE) $ 4.71
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.13
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.13
theta-token
Theta Network (THETA) $ 1.51
aave
Aave (AAVE) $ 99.04
notcoin
Notcoin (NOT) $ 0.014262
jasmycoin
JasmyCoin (JASMY) $ 0.030137
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 10.11
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.999937
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.392672
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.59
based-brett
Brett (BRETT) $ 0.131346
fantom
Fantom (FTM) $ 0.463244
coredaoorg
Core (CORE) $ 1.42
celestia
Celestia (TIA) $ 5.99
sei-network
Sei (SEI) $ 0.371084
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.143265
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,260.16
quant-network
Quant (QNT) $ 72.72
flow
Flow (FLOW) $ 0.672377
gatechain-token
Gate (GT) $ 7.72
msol
Marinade Staked SOL (MSOL) $ 222.45
mantra-dao
MANTRA (OM) $ 1.19
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.018517
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 9.72
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 33.45
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 46.05
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 6.08
helium
Helium (HNT) $ 5.32
popcat
Popcat (POPCAT) $ 0.907052
ethereum-name-service
Ethereum Name Service (ENS) $ 26.71
gala
GALA (GALA) $ 0.023671
eos
EOS (EOS) $ 0.578639
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.00000089588403
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.019135
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 10.41
ordinals
ORDI (ORDI) $ 39.38
neo
NEO (NEO) $ 11.70
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 3,323.69
akash-network
Akash Network (AKT) $ 3.27
dydx-chain
dYdX (DYDX) $ 1.29