loader image
WhatsApp Destek
Mum Grafik-Candlestick

Candlestick olarak bilinen mum grafik, zaman içerisinde yaşanan fiyat değişimlerini göstermekte kullanılan bir grafikleme tekniğidir. Grafik, kullanıcılarının ve tüccarların belirli bir süre içinde açık, yüksek, düşük ve kapanış fiyatlarını görselleştirmesine olanak sağlar.
Mum grafikler, diğer veri türlerini analiz etmek için de kullanılabilirken, başlangıçta finansal piyasaların analizini kolaylaştıran bir araç olarak oluşturulmuşlardır. Mum grafik kavramının 17. yüzyılda Japon tüccarlar tarafından oluşturulduğu söylenmektedir. Japon tüccarlar, piyasa fiyatlarını ve günlük ivmeyi takip etmek için mum grafikten yararlanmıştır.
Örneğin 1 saatlik bir grafik, her biri 1 saatlik bir piyasa hareketini gösteren birden fazla mum çubuğundan oluşmaktadır. Her bir mum çubuğu açılış ve kapanış fiyatlarını ile yüksek ve düşük fiyat noktalarını (gövdenin üstünde ve altında fitiller olarak da bilinen uzun çizgiler) göstermektedir. Mum çubuğunun geniş kısmı "gerçek gövde" olarak adlandırılır ve yatırımcılara kapanış fiyatının açılış fiyatından yüksek mi yoksa düşük mü olduğunu söylemektedir.
Mumların gövde (body) ve kuyruk/gölge (shadow) olmak üzere iki önemli kısmı vardır. Mumun gövde kısmı; açılış fiyatı, kapanış fiyatı ve hisse fiyatının yönünü göstermektedir. Kuyruk kısmı ise belirli bir süre zarfındaki en yüksek ve en düşük seviyeyi göstermektedir. Üst kuyruk, mumun yükseliş veya düşüş durumundan (bearish/bullish) bağımsız olan en yüksek düzeyini temsil eder. Alt kuyruk da dönemin düşük seviyesini göstermektedir.
Piyasa hareketlerinin yönüne bağlı olarak, mum grafikler farklı dağılımlara sahip olmakla beraber farklı renklere de sahip olabilirler. Yükselen mumlar genellikle yeşil veya siyah (dolu) olarak gösterilir. Bu mum çubukları borsa kapanış fiyatının açılış fiyatından daha yüksek olduğunu belirtir. Azalan mumlar genellikle kırmızı veya boştur (beyaz). Bu mum çubukları kapanış fiyatının açılış fiyatından daha düşük olduğunu belirtir. Mum gövdesinin altında, açılış veya kapanış fiyatını bulabilirsiniz.
Artan Mum Grafik
• Üst Fitil: O dönemdeki en yüksek fiyata sahip işlemi ifade eder.
• Kapanış: O dönemdeki en son işlemin fiyatını ifade eder.
• Açılış: O dönemdeki ilk işlemin fiyatını ifade eder.
• Alt fitil: O dönemdeki en düşük fiyata sahip işlemi ifade eder.
Azalan Mum Grafik
• Üst Fitil: O dönemdeki en yüksek fiyata sahip işlemi ifade eder.
• Açılış: O dönemdeki ilk işlemin fiyatını ifade eder.
• Kapanış: O dönemdeki en son işlemin fiyatını ifade eder.
• Alt fitil: O dönemdeki en düşük fiyata sahip işlemi ifade eder.
Kullanım kolaylığı nedeniyle mum grafikler, analizcilerin en sık tercih ettiği grafik türlerinden biridir. Oluşturulduğu dönemden beri yoğun şekilde kullanılan mum grafikler finansal piyasaların önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Bu nedenle analiz yapan kişilerin mum grafiklerin nasıl okunacağını öğrenmesi oldukça önemlidir.
Mum Grafik Türleri
Mum grafik türleri iki ana başlık altında incelenir: Boğa formasyonu ve ayı formasyonu.
Boğa formasyonları
Boğa formasyonunda yer alan mum çubukları, açılış fiyatından daha yüksek bir kapanış fiyatına sahiptir. Yükseliş eğilimini ifade eden bu çubuklar, belirlenen süre içinde trendin yükselmesi durumunda çubuklar yeşile döner. Boğa formasyonun çekiç, ters çevrilmiş çekiç ve sabah yıldızı olmak üzere 3 türü vardır.
Çekiç (The Hammer): Çekiç tipi mum çubuğu bir trendin dip seviyesinde ya da bir düşüş trendinde meydana gelir. Mumun gövdesi kısadır ve altındaki kuyruk uzundur. Adını çekice benzeyen bu görüntüden almaktadır. Satıcıların işlem gününde fiyatları aşağı çektiğini ifade etse de alıcıların alım / satım gününü yukarı çekmeye geldiklerini işaret edebilir.
Ters Çevrilmiş Çekiç (Inverted Hammer): Çekicin farklı bir türüdür. Bu versiyonda mum gövdesinin üzerinde uzun bir kuyruk (fitil) bulunur. Piyasalarda düşüş eğilimi görülürse, piyasanın daha yüksek bir seviyeyi test ettiğini ve sonra satış yapıldığını ifade ediyor olabilir.
Sabah Yıldızı (The Morning Star): Yeni yatırımlar için umut ışığı olabileceğinden bu adı almıştır. Önceki satış baskısının azaldığını, potansiyel bir yükseliş eğimini ve satın almada bir canlanma trendi olduğunu ifade eder. 3 tür mum bulunmaktadır:
Uzun kırmızı mum
Ortası kısa gövdeye sahip kırmızı ya da yeşil mum
Kısa yeşil gövdeli mum
Ayı Formasyonları
Ayı formasyonunda yer alan mum çubukları, açılış fiyatından daha düşük bir kapanış fiyatına sahiptir. Düşüş eğilimini ifade eden bu çubuklar, grafik için belirlenen süre içinde yükselirse kırmızıya dönmektedir. Yutan ayı ve akşam yıldızı olarak iki türü vardır.
Yutan Ayı (Bearish Engulfing): Bu tip çubuklar bir yükseliş eğiliminin zirvesinde ya da bir düşüş trendi esnasında düzelme olduğunda oluşur. İki tür görünüm vardır:
Uzun gövdeli ve küçük kuyruklu
Tüm mumları içine alan ilk mumun gövdesini tamamen kaplayan
Akşam Yıldızı (Evening Star): Sabah yıldızının tam tersidir. Üç tipi bulunur:
En yüksek seviyeye yaklaşan mum
Küçük bir gövde ile ilk mumun üstüne uzanan mum
İlk mumun gövdesinin ortasından öteye, ikinci mumun altına doğru kayan mum
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 117,745.55
ethereum
Ethereum (ETH) $ 2,970.72
xrp
XRP (XRP) $ 2.74
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 690.39
solana
Solana (SOL) $ 162.35
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.204881
tron
TRON (TRX) $ 0.301084
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 2,970.04
cardano
Cardano (ADA) $ 0.713423
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 45.65
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 117,573.50
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 3,594.18
sui
Sui (SUI) $ 3.41
stellar
Stellar (XLM) $ 0.363839
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 531.82
chainlink
Chainlink (LINK) $ 15.43
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 20.87
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.03
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.196154
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,188.22
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000013
usds
USDS (USDS) $ 1.00
weth
WETH (WETH) $ 2,975.46
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.95
litecoin
Litecoin (LTC) $ 94.30
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 46.78
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
monero
Monero (XMR) $ 327.23
polkadot
Polkadot (DOT) $ 3.95
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 117,717.54
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000013
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 4.51
uniswap
Uniswap (UNI) $ 8.73
aave
Aave (AAVE) $ 301.23
bittensor
Bittensor (TAO) $ 394.02
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.478308
dai
Dai (DAI) $ 1.00
aptos
Aptos (APT) $ 4.96
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.102232
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.54
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.18
okb
OKB (OKB) $ 49.06
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 5.40
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 197.14
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.892708
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 18.32
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.06
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.086687
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 1.00
ethena
Ethena (ENA) $ 0.339875
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.68
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.23142
vechain
VeChain (VET) $ 0.024316
mantle
Mantle (MNT) $ 0.618237
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.410472
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 10.09
gatechain-token
Gate (GT) $ 16.38
fasttoken
Fasttoken (FTN) $ 4.46
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.221332
render-token
Render (RENDER) $ 3.66
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 0.724623
sei-network
Sei (SEI) $ 0.332803
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 1.06
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 2,983.49
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000023
filecoin
Filecoin (FIL) $ 2.59
sky
Sky (SKY) $ 0.080078
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 117,758.55
quant-network
Quant (QNT) $ 113.72
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 4.71
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 171.82
spx6900
SPX6900 (SPX) $ 1.62
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 0.493235
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 11.48
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.998898
pudgy-penguins
Pudgy Penguins (PENGU) $ 0.023146
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 3,110.68
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,387.45
celestia
Celestia (TIA) $ 1.97
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
story-2
Story (IP) $ 4.59
nexo
NEXO (NEXO) $ 1.28
memecore
MemeCore (M) $ 0.806821
fartcoin
Fartcoin (FARTCOIN) $ 1.26
injective-protocol
Injective (INJ) $ 12.47
xdce-crowd-sale
XDC Network (XDC) $ 0.073508
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.016997
optimism
Optimism (OP) $ 0.669711
sonic-3
Sonic (S) $ 0.361516
blockstack
Stacks (STX) $ 0.747428
virtual-protocol
Virtuals Protocol (VIRTUAL) $ 1.73
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,172.31
stakewise-v3-oseth
StakeWise Staked ETH (OSETH) $ 3,124.19
solv-btc
Solv Protocol BTC (SOLVBTC) $ 117,734.54
polygon-bridged-usdt-polygon
Polygon Bridged USDT (Polygon) (USDT) $ 1.00