loader image
WhatsApp Destek
Metadata

Dijital çağdaki veriler, dijital petrol olarak müjdelenmesi ile bilinmektedir. Yapılan araştırmalara göre son yirmi yılda toplu olarak üretilenden daha fazla verinin günlük olarak üretilmesiyle (hesaplama ve küresel bağlantıdaki teknolojik gelişmelerle birlikte) veriler, özünde değerli, kolay erişilebilir bir meta haline gelmiştir. Değeri yüksek, erişilebilir ve büyük olan veriler, Big Brothers'ın ilgi odağı haline gelmiştir.
Veriler, doğası gereği çok büyük yapıya sahip olabilmektedir, bir başka deyişle herhangi bir bilgiye dair görünüşte ilişkisiz olandan son derece hassas olana kadar her şeyi kapsamaktadır. Örnek olarak, hava durumu bir veri türüdür, ürün stok arzı, bireylerin hayati değerleri (kalp atış hızı, kan akışı) birer veri türü olarak bilinmektedir. Tüm veriler arasında en değerli olanı PII olarak bilinmektedir (Kişisel Olarak Tanımlanabilir Bilgiler); başka deyişle bu veri türü özel olarak kişilere ait bilgiler olarak bilinmektedir.
Ayrıca dünya çapındaki veri ihlalleri bir kargaşaya neden olmuş, milyarlarca insan bilgilerinin gizliliğine ilişkin hakları ihlal edilmiş ve ihlal edenler (eğer varsa) asgari düzeyde sorumlu tutulmuştur. Önde gelen insan yasalarından biri mahremiyet hakkıdır ve bu hak, dijital iletişimin hiper bağlantılılığı ile defalarca ihlal edilmiş bir yasa olarak bilinmektedir.
Bireyler ya da veri sahipleri mahremiyetlerini korumaya çalışırken, büyük teknoloji şirketleri veri sahiplerine maliyeti ne olursa olsun mümkün olduğu kadar çok veriyi kendi bünyelerinde mevcut duruma sokabilmek için büyük bir çaba harcamaktadır. Veri için harcanan bu çabaya yanıt olarak hükümetler, bireyleri özel verilerinin (PII, kişisel olarak tanımlanabilir bilgiler olarak da bilinmektedir) kötüye kullanımından ve art niyetten korumak için Avrupa'da GDPR ve Amerika Birleşik Devletleri'nde SHIELD + CCPA gibi düzenlemeler çıkarmıştır.
Günümüzde oluşturulan yeni modeller, verilerin toplanmasına, saklanmasına ve sindirilmesine yönelik uyarlanmıştır. Bunlar metadata kullanılarak oluşturulan modeller olarak bilinmektedir.
Metadata, yasal düzenlemelerden incelemeye tabi olan doğrudan bilgilerdir ve üst veriler, orijinal veriler (düzenlemeye tabi olmayan) hakkında soyut bilgiler olarak bilinmektedir. Herhangi bir kişi bilgi noktası elde ettiğinde ve bu iki noktaya dayanarak bir sonuç çıkardığında, bu sonuç metadata olarak sınıflandırılmaktadır. Meta veriler kısacası diğer veriler hakkında bilgileri içeren veriler olarak bilinmektedir. Bu bilgiler belirli bir işlemin özeti veya özellikleri olabilmektedir.
Meta veriler, "diğer veriler hakkında bilgi sağlayan verilerdir". Başka bir deyişle, "verilerle ilgili veriler" dir. Açıklayıcı meta veriler, yapısal meta veriler, idari meta veriler, referans meta veriler, istatistiksel meta veriler ve yasal meta veriler dahil olmak üzere birçok farklı meta veri türü mevcuttur.
Bazı meta veri türleri aşağıdaki gibi açıklanmıştır:
Açıklayıcı meta veriler, bir kaynak hakkında açıklayıcı bilgidir. Keşif ve tanımlama için kullanılır ve başlık, özet, yazar ve anahtar sözcük gibi detaylardan oluşur.
Yapısal meta veriler, bileşik nesnelerin nasıl bir araya getirildiğini, örneğin sayfaların bölümleri oluşturmak için nasıl sıralandığını gösterir. Yapısal meta veriler, Dijital malzemelerin türlerini, sürümlerini, ilişkilerini ve diğer özelliklerini açıklar.
Yönetim meta verileri; kaynak türü, izinler ve oluşturulma tarihi ve oluşturulma yöntemi gibi bir kaynağı yönetmeye yardımcı olan bilgileri içerir.
Referans meta verileri, istatistiksel verilerin içeriği ve kalitesiyle ilgili bilgileri içeren verilerdir.
İstatistiksel meta veriler; istatistiksel verileri toplayan, işleyen veya üreten süreçleri tanımlayabilir.
Yasal meta veriler, sağlanmışsa yaratıcı, telif hakkı sahibi ve genel lisanslama hakkında bilgi sağlar.
Kripto Metadata
Kripto para birimlerinin ortaya çıkışından bu yana en iyi özelliklerinden biri, herkese açık yapıda olmasıdır. Kripto varlıklarının üzerine inşa edildiği (Blockchain) dağıtılmış defter teknolojisi, chain üzerinde yürütülen tüm faaliyetlerin son derece ayrıntılı bir düzeyde denetlenmesine izin vermesi anlamında oldukça şeffaftır. Açık ve kapalı fiyattan hacme, on-chain hesap bakiyelerine, emisyon çizelgelerine ve ötesine, küresel finansal varlığı nedeniyle, kripto para birimi veri açısından zengin olmaktadır.
Kriptoda bulunan veriler üç genel kategoriye ayrılabilmektedir, bunlar: Ekonomik, teknik ve sosyal veriler olarak bilinmektedir. Üç kategorinin birbiriyle örtüşen yönleri vardır ancak bunların uygun etki alanlarına uygulamaları, aynı veri noktasının farklı kesinti biçimleri için kullanılmasına izin vermektedir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 60,698.26
ethereum
Ethereum (ETH) $ 2,405.53
tether
Tether (USDT) $ 0.999616
bnb
BNB (BNB) $ 560.34
solana
Solana (SOL) $ 141.28
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 0.538471
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 2,405.49
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.107883
tron
TRON (TRX) $ 0.158901
the-open-network
Toncoin (TON) $ 5.17
cardano
Cardano (ADA) $ 0.344649
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 26.29
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 2,842.62
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000017
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 60,626.24
weth
WETH (WETH) $ 2,407.94
chainlink
Chainlink (LINK) $ 10.66
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 323.72
uniswap
Uniswap (UNI) $ 8.12
polkadot
Polkadot (DOT) $ 4.10
dai
Dai (DAI) $ 1.00
leo-token
LEO Token (LEO) $ 6.03
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 4.65
sui
Sui (SUI) $ 1.86
litecoin
Litecoin (LTC) $ 64.65
bittensor
Bittensor (TAO) $ 572.22
aptos
Aptos (APT) $ 8.10
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 2,526.36
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000009
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 8.03
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 1.34
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.132043
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.998569
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.370374
monero
Monero (XMR) $ 151.49
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 18.26
stellar
Stellar (XLM) $ 0.090875
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 2.51
blockstack
Stacks (STX) $ 1.68
okb
OKB (OKB) $ 41.68
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.998408
immutable-x
Immutable (IMX) $ 1.45
aave
Aave (AAVE) $ 141.65
filecoin
Filecoin (FIL) $ 3.52
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.076804
render-token
Render (RENDER) $ 5.17
optimism
Optimism (OP) $ 1.57
mantle
Mantle (MNT) $ 0.588861
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.529558
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.050764
injective-protocol
Injective (INJ) $ 19.41
vechain
VeChain (VET) $ 0.02208
fantom
Fantom (FTM) $ 0.637175
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 11.64
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.20
thorchain
THORChain (RUNE) $ 4.74
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.156451
sei-network
Sei (SEI) $ 0.41795
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.05
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 2,404.90
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000021
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 2,693.55
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000133
popcat
Popcat (POPCAT) $ 1.29
mantra-dao
MANTRA (OM) $ 1.43
theta-token
Theta Network (THETA) $ 1.22
arweave
Arweave (AR) $ 18.42
maker
Maker (MKR) $ 1,364.87
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 2,509.82
gatechain-token
Gate (GT) $ 9.01
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.315483
celestia
Celestia (TIA) $ 5.13
helium
Helium (HNT) $ 6.37
solv-btc
Solv Protocol SolvBTC (SOLVBTC) $ 60,456.20
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 0.746523
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.371908
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.119341
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.682104
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 8.04
quant-network
Quant (QNT) $ 66.35
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.04
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 1.75
jasmycoin
JasmyCoin (JASMY) $ 0.018774
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 44.71
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.00000089686329
based-brett
Brett (BRETT) $ 0.085905
fasttoken
Fasttoken (FTN) $ 2.58
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 2,399.84
coredaoorg
Core (CORE) $ 0.888587
flow
Flow (FLOW) $ 0.528812
wormhole
Wormhole (W) $ 0.301989
gala
GALA (GALA) $ 0.020052
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 2,456.29
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.014923
aerodrome-finance
Aerodrome Finance (AERO) $ 1.18
conflux-token
Conflux (CFX) $ 0.168448
notcoin
Notcoin (NOT) $ 0.007413
starknet
Starknet (STRK) $ 0.391009
msol
Marinade Staked SOL (MSOL) $ 172.74