loader image
WhatsApp Destek
Metadata

Dijital çağdaki veriler, dijital petrol olarak müjdelenmesi ile bilinmektedir. Yapılan araştırmalara göre son yirmi yılda toplu olarak üretilenden daha fazla verinin günlük olarak üretilmesiyle (hesaplama ve küresel bağlantıdaki teknolojik gelişmelerle birlikte) veriler, özünde değerli, kolay erişilebilir bir meta haline gelmiştir. Değeri yüksek, erişilebilir ve büyük olan veriler, Big Brothers'ın ilgi odağı haline gelmiştir.
Veriler, doğası gereği çok büyük yapıya sahip olabilmektedir, bir başka deyişle herhangi bir bilgiye dair görünüşte ilişkisiz olandan son derece hassas olana kadar her şeyi kapsamaktadır. Örnek olarak, hava durumu bir veri türüdür, ürün stok arzı, bireylerin hayati değerleri (kalp atış hızı, kan akışı) birer veri türü olarak bilinmektedir. Tüm veriler arasında en değerli olanı PII olarak bilinmektedir (Kişisel Olarak Tanımlanabilir Bilgiler); başka deyişle bu veri türü özel olarak kişilere ait bilgiler olarak bilinmektedir.
Ayrıca dünya çapındaki veri ihlalleri bir kargaşaya neden olmuş, milyarlarca insan bilgilerinin gizliliğine ilişkin hakları ihlal edilmiş ve ihlal edenler (eğer varsa) asgari düzeyde sorumlu tutulmuştur. Önde gelen insan yasalarından biri mahremiyet hakkıdır ve bu hak, dijital iletişimin hiper bağlantılılığı ile defalarca ihlal edilmiş bir yasa olarak bilinmektedir.
Bireyler ya da veri sahipleri mahremiyetlerini korumaya çalışırken, büyük teknoloji şirketleri veri sahiplerine maliyeti ne olursa olsun mümkün olduğu kadar çok veriyi kendi bünyelerinde mevcut duruma sokabilmek için büyük bir çaba harcamaktadır. Veri için harcanan bu çabaya yanıt olarak hükümetler, bireyleri özel verilerinin (PII, kişisel olarak tanımlanabilir bilgiler olarak da bilinmektedir) kötüye kullanımından ve art niyetten korumak için Avrupa'da GDPR ve Amerika Birleşik Devletleri'nde SHIELD + CCPA gibi düzenlemeler çıkarmıştır.
Günümüzde oluşturulan yeni modeller, verilerin toplanmasına, saklanmasına ve sindirilmesine yönelik uyarlanmıştır. Bunlar metadata kullanılarak oluşturulan modeller olarak bilinmektedir.
Metadata, yasal düzenlemelerden incelemeye tabi olan doğrudan bilgilerdir ve üst veriler, orijinal veriler (düzenlemeye tabi olmayan) hakkında soyut bilgiler olarak bilinmektedir. Herhangi bir kişi bilgi noktası elde ettiğinde ve bu iki noktaya dayanarak bir sonuç çıkardığında, bu sonuç metadata olarak sınıflandırılmaktadır. Meta veriler kısacası diğer veriler hakkında bilgileri içeren veriler olarak bilinmektedir. Bu bilgiler belirli bir işlemin özeti veya özellikleri olabilmektedir.
Meta veriler, "diğer veriler hakkında bilgi sağlayan verilerdir". Başka bir deyişle, "verilerle ilgili veriler" dir. Açıklayıcı meta veriler, yapısal meta veriler, idari meta veriler, referans meta veriler, istatistiksel meta veriler ve yasal meta veriler dahil olmak üzere birçok farklı meta veri türü mevcuttur.
Bazı meta veri türleri aşağıdaki gibi açıklanmıştır:
Açıklayıcı meta veriler, bir kaynak hakkında açıklayıcı bilgidir. Keşif ve tanımlama için kullanılır ve başlık, özet, yazar ve anahtar sözcük gibi detaylardan oluşur.
Yapısal meta veriler, bileşik nesnelerin nasıl bir araya getirildiğini, örneğin sayfaların bölümleri oluşturmak için nasıl sıralandığını gösterir. Yapısal meta veriler, Dijital malzemelerin türlerini, sürümlerini, ilişkilerini ve diğer özelliklerini açıklar.
Yönetim meta verileri; kaynak türü, izinler ve oluşturulma tarihi ve oluşturulma yöntemi gibi bir kaynağı yönetmeye yardımcı olan bilgileri içerir.
Referans meta verileri, istatistiksel verilerin içeriği ve kalitesiyle ilgili bilgileri içeren verilerdir.
İstatistiksel meta veriler; istatistiksel verileri toplayan, işleyen veya üreten süreçleri tanımlayabilir.
Yasal meta veriler, sağlanmışsa yaratıcı, telif hakkı sahibi ve genel lisanslama hakkında bilgi sağlar.
Kripto Metadata
Kripto para birimlerinin ortaya çıkışından bu yana en iyi özelliklerinden biri, herkese açık yapıda olmasıdır. Kripto varlıklarının üzerine inşa edildiği (Blockchain) dağıtılmış defter teknolojisi, chain üzerinde yürütülen tüm faaliyetlerin son derece ayrıntılı bir düzeyde denetlenmesine izin vermesi anlamında oldukça şeffaftır. Açık ve kapalı fiyattan hacme, on-chain hesap bakiyelerine, emisyon çizelgelerine ve ötesine, küresel finansal varlığı nedeniyle, kripto para birimi veri açısından zengin olmaktadır.
Kriptoda bulunan veriler üç genel kategoriye ayrılabilmektedir, bunlar: Ekonomik, teknik ve sosyal veriler olarak bilinmektedir. Üç kategorinin birbiriyle örtüşen yönleri vardır ancak bunların uygun etki alanlarına uygulamaları, aynı veri noktasının farklı kesinti biçimleri için kullanılmasına izin vermektedir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 70,160.80
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,549.40
tether
Tether (USDT) $ 0.999883
bnb
BNB (BNB) $ 615.80
solana
Solana (SOL) $ 185.67
xrp
XRP (XRP) $ 0.628704
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,537.01
usd-coin
USDC (USDC) $ 0.99967
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.214269
cardano
Cardano (ADA) $ 0.651934
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 53.78
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000031
the-open-network
Toncoin (TON) $ 4.93
polkadot
Polkadot (DOT) $ 9.54
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 632.26
chainlink
Chainlink (LINK) $ 18.94
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 70,146.79
tron
TRON (TRX) $ 0.120026
uniswap
Uniswap (UNI) $ 12.99
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.994734
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 17.59
litecoin
Litecoin (LTC) $ 103.14
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 7.05
aptos
Aptos (APT) $ 17.16
leo-token
LEO Token (LEO) $ 6.09
blockstack
Stacks (STX) $ 3.53
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 34.65
filecoin
Filecoin (FIL) $ 9.54
dai
Dai (DAI) $ 0.999802
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 12.33
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 1.65
immutable-x
Immutable (IMX) $ 3.02
render-token
Render (RNDR) $ 11.04
stellar
Stellar (XLM) $ 0.144426
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.155142
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.114851
okb
OKB (OKB) $ 63.86
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.401225
mantle
Mantle (MNT) $ 1.17
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 3.68
optimism
Optimism (OP) $ 3.66
bittensor
Bittensor (TAO) $ 530.11
fetch-ai
Fetch.ai (FET) $ 3.25
vechain
VeChain (VET) $ 0.045877
injective-protocol
Injective (INJ) $ 37.25
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000008
maker
Maker (MKR) $ 3,501.91
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.137188
thorchain
THORChain (RUNE) $ 9.15
theta-token
Theta Network (THETA) $ 2.95
fantom
Fantom (FTM) $ 0.99377
arweave
Arweave (AR) $ 41.45
celestia
Celestia (TIA) $ 15.16
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 2.89
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 1.00
sui
Sui (SUI) $ 2.01
monero
Monero (XMR) $ 135.19
gala
GALA (GALA) $ 0.065403
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000241
sei-network
Sei (SEI) $ 0.840326
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.276676
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,909.84
flow
Flow (FLOW) $ 1.36
quant-network
Quant (QNT) $ 136.86
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 103.70
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,627.82
aave
Aave (AAVE) $ 128.11
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.035749
conflux-token
Conflux (CFX) $ 0.478007
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000027
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,669.34
singularitynet
SingularityNET (AGIX) $ 1.36
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.26
dydx-chain
dYdX (DYDX) $ 3.50
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 60.55
starknet
Starknet (STRK) $ 2.19
havven
Synthetix Network (SNX) $ 4.87
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.000002
ribbon-finance
Ribbon Finance (RBN) $ 1.68
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.706312
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 11.14
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,543.20
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.01
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
ecash
eCash (XEC) $ 0.00007
tezos
Tezos (XTZ) $ 1.43
ordinals
ORDI (ORDI) $ 65.00
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 8.32
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.894725
mina-protocol
Mina Protocol (MINA) $ 1.24
gatechain-token
Gate (GT) $ 9.96
chiliz
Chiliz (CHZ) $ 0.146896
axelar
Axelar (AXL) $ 2.12
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.034972
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.882492
eos
EOS (EOS) $ 1.12
apecoin
ApeCoin (APE) $ 2.02
decentraland
Decentraland (MANA) $ 0.678983
ronin
Ronin (RON) $ 4.12
akash-network
Akash Network (AKT) $ 5.30