loader image
WhatsApp Destek
Metadata

Dijital çağdaki veriler, dijital petrol olarak müjdelenmesi ile bilinmektedir. Yapılan araştırmalara göre son yirmi yılda toplu olarak üretilenden daha fazla verinin günlük olarak üretilmesiyle (hesaplama ve küresel bağlantıdaki teknolojik gelişmelerle birlikte) veriler, özünde değerli, kolay erişilebilir bir meta haline gelmiştir. Değeri yüksek, erişilebilir ve büyük olan veriler, Big Brothers'ın ilgi odağı haline gelmiştir.
Veriler, doğası gereği çok büyük yapıya sahip olabilmektedir, bir başka deyişle herhangi bir bilgiye dair görünüşte ilişkisiz olandan son derece hassas olana kadar her şeyi kapsamaktadır. Örnek olarak, hava durumu bir veri türüdür, ürün stok arzı, bireylerin hayati değerleri (kalp atış hızı, kan akışı) birer veri türü olarak bilinmektedir. Tüm veriler arasında en değerli olanı PII olarak bilinmektedir (Kişisel Olarak Tanımlanabilir Bilgiler); başka deyişle bu veri türü özel olarak kişilere ait bilgiler olarak bilinmektedir.
Ayrıca dünya çapındaki veri ihlalleri bir kargaşaya neden olmuş, milyarlarca insan bilgilerinin gizliliğine ilişkin hakları ihlal edilmiş ve ihlal edenler (eğer varsa) asgari düzeyde sorumlu tutulmuştur. Önde gelen insan yasalarından biri mahremiyet hakkıdır ve bu hak, dijital iletişimin hiper bağlantılılığı ile defalarca ihlal edilmiş bir yasa olarak bilinmektedir.
Bireyler ya da veri sahipleri mahremiyetlerini korumaya çalışırken, büyük teknoloji şirketleri veri sahiplerine maliyeti ne olursa olsun mümkün olduğu kadar çok veriyi kendi bünyelerinde mevcut duruma sokabilmek için büyük bir çaba harcamaktadır. Veri için harcanan bu çabaya yanıt olarak hükümetler, bireyleri özel verilerinin (PII, kişisel olarak tanımlanabilir bilgiler olarak da bilinmektedir) kötüye kullanımından ve art niyetten korumak için Avrupa'da GDPR ve Amerika Birleşik Devletleri'nde SHIELD + CCPA gibi düzenlemeler çıkarmıştır.
Günümüzde oluşturulan yeni modeller, verilerin toplanmasına, saklanmasına ve sindirilmesine yönelik uyarlanmıştır. Bunlar metadata kullanılarak oluşturulan modeller olarak bilinmektedir.
Metadata, yasal düzenlemelerden incelemeye tabi olan doğrudan bilgilerdir ve üst veriler, orijinal veriler (düzenlemeye tabi olmayan) hakkında soyut bilgiler olarak bilinmektedir. Herhangi bir kişi bilgi noktası elde ettiğinde ve bu iki noktaya dayanarak bir sonuç çıkardığında, bu sonuç metadata olarak sınıflandırılmaktadır. Meta veriler kısacası diğer veriler hakkında bilgileri içeren veriler olarak bilinmektedir. Bu bilgiler belirli bir işlemin özeti veya özellikleri olabilmektedir.
Meta veriler, "diğer veriler hakkında bilgi sağlayan verilerdir". Başka bir deyişle, "verilerle ilgili veriler" dir. Açıklayıcı meta veriler, yapısal meta veriler, idari meta veriler, referans meta veriler, istatistiksel meta veriler ve yasal meta veriler dahil olmak üzere birçok farklı meta veri türü mevcuttur.
Bazı meta veri türleri aşağıdaki gibi açıklanmıştır:
Açıklayıcı meta veriler, bir kaynak hakkında açıklayıcı bilgidir. Keşif ve tanımlama için kullanılır ve başlık, özet, yazar ve anahtar sözcük gibi detaylardan oluşur.
Yapısal meta veriler, bileşik nesnelerin nasıl bir araya getirildiğini, örneğin sayfaların bölümleri oluşturmak için nasıl sıralandığını gösterir. Yapısal meta veriler, Dijital malzemelerin türlerini, sürümlerini, ilişkilerini ve diğer özelliklerini açıklar.
Yönetim meta verileri; kaynak türü, izinler ve oluşturulma tarihi ve oluşturulma yöntemi gibi bir kaynağı yönetmeye yardımcı olan bilgileri içerir.
Referans meta verileri, istatistiksel verilerin içeriği ve kalitesiyle ilgili bilgileri içeren verilerdir.
İstatistiksel meta veriler; istatistiksel verileri toplayan, işleyen veya üreten süreçleri tanımlayabilir.
Yasal meta veriler, sağlanmışsa yaratıcı, telif hakkı sahibi ve genel lisanslama hakkında bilgi sağlar.
Kripto Metadata
Kripto para birimlerinin ortaya çıkışından bu yana en iyi özelliklerinden biri, herkese açık yapıda olmasıdır. Kripto varlıklarının üzerine inşa edildiği (Blockchain) dağıtılmış defter teknolojisi, chain üzerinde yürütülen tüm faaliyetlerin son derece ayrıntılı bir düzeyde denetlenmesine izin vermesi anlamında oldukça şeffaftır. Açık ve kapalı fiyattan hacme, on-chain hesap bakiyelerine, emisyon çizelgelerine ve ötesine, küresel finansal varlığı nedeniyle, kripto para birimi veri açısından zengin olmaktadır.
Kriptoda bulunan veriler üç genel kategoriye ayrılabilmektedir, bunlar: Ekonomik, teknik ve sosyal veriler olarak bilinmektedir. Üç kategorinin birbiriyle örtüşen yönleri vardır ancak bunların uygun etki alanlarına uygulamaları, aynı veri noktasının farklı kesinti biçimleri için kullanılmasına izin vermektedir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 97,966.25
ethereum
Ethereum (ETH) $ 2,750.33
xrp
XRP (XRP) $ 2.48
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 702.50
solana
Solana (SOL) $ 196.95
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.265252
cardano
Cardano (ADA) $ 0.797355
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 2,756.02
tron
TRON (TRX) $ 0.243874
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 97,700.18
chainlink
Chainlink (LINK) $ 19.26
sui
Sui (SUI) $ 3.64
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 3,296.30
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 26.77
stellar
Stellar (XLM) $ 0.332252
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000017
the-open-network
Toncoin (TON) $ 3.80
litecoin
Litecoin (LTC) $ 123.34
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.83
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.234542
usds
USDS (USDS) $ 1.00
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 25.59
weth
WETH (WETH) $ 2,749.04
polkadot
Polkadot (DOT) $ 5.25
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 6.06
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 344.24
uniswap
Uniswap (UNI) $ 10.01
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 2,914.70
mantra-dao
MANTRA (OM) $ 5.74
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 1.40
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.00001
monero
Monero (XMR) $ 225.22
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 3.42
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 27.47
aave
Aave (AAVE) $ 254.96
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 7.41
aptos
Aptos (APT) $ 6.18
mantle
Mantle (MNT) $ 1.05
dai
Dai (DAI) $ 1.00
bittensor
Bittensor (TAO) $ 411.12
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 21.50
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.03
okb
OKB (OKB) $ 52.07
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 15.43
vechain
VeChain (VET) $ 0.035506
gatechain-token
Gate (GT) $ 22.54
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.328491
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.095404
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.302704
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.098511
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 98,014.26
render-token
Render (RENDER) $ 4.67
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 0.864686
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 28.01
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 5.05
filecoin
Filecoin (FIL) $ 3.48
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.497942
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 0.823332
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.99865
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 97,474.12
sonic-3
Sonic (prev. FTM) (S) $ 0.55075
celestia
Celestia (TIA) $ 3.27
fasttoken
Fasttoken (FTN) $ 3.95
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 2,747.20
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 2,861.37
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 203.44
raydium
Raydium (RAY) $ 5.32
optimism
Optimism (OP) $ 1.13
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.71
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 12.39
blockstack
Stacks (STX) $ 0.987972
solv-btc
Solv Protocol SolvBTC (SOLVBTC) $ 97,597.15
xdce-crowd-sale
XDC Network (XDC) $ 0.093994
injective-protocol
Injective (INJ) $ 14.92
immutable-x
Immutable (IMX) $ 0.830075
theta-token
Theta Network (THETA) $ 1.44
ethena
Ethena (ENA) $ 0.455396
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000018
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.146208
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,098.24
nexo
NEXO (NEXO) $ 1.36
movement
Movement (MOVE) $ 0.56541
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 2,902.19
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 1.29
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.021127
usual-usd
Usual USD (USD0) $ 0.999593
jasmycoin
JasmyCoin (JASMY) $ 0.022946
sei-network
Sei (SEI) $ 0.242201
dexe
DeXe (DEXE) $ 18.73
gala
GALA (GALA) $ 0.024184
solv-protocol-solvbtc-bbn
Solv Protocol SolvBTC.BBN (SOLVBTC.BB) $ 97,006.99
eos
EOS (EOS) $ 0.660629
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.406432
msol
Marinade Staked SOL (MSOL) $ 249.64
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.0001
tezos
Tezos (XTZ) $ 0.916673
ethereum-name-service
Ethereum Name Service (ENS) $ 27.66