loader image
WhatsApp Destek
Merkeziyetsiz Uygulama-Decentralized Application (DApp)

Decentralized Application yani “merkezi olmayan uygulamalar” (DApps), dağıtılmış bir bilgi işlem sistemi, yani bir blok zinciri ağı üzerinde çalışan uygulamalardır. DApp’ler, tek bir bilgisayar yerine bir blok zinciri veya P2P bilgisayar ağında çalışmakla birlikte tek bir otoritenin görüş ve kontrolü dışındadır. DApp'ler bir blok zinciri ağının üzerinde çalışan açık kaynaklı projeler olarak tasarlanmıştır. Buna karşılık, bu ağların dağıtılmış doğası şeffaflık, merkezi olmayan bir sistem ve saldırılara karşı direnç sağlar.
DApp’lerin Özellikleri
Merkezi olmayan uygulamalar, tüm ağ aktörlerinin durumunu yöneten blok zinciri ile iletişim kuran bir yazılım parçasıdır. Merkezi olmayan uygulamaların arayüzü, günümüzde herhangi bir web sitesinden veya mobil uygulamadan farklı görünmez. DApp'lerin genel özellikleri ise aşağıdaki gibidir:
• Açık Kaynak-Kaynak Kodu: Kasıtlı olarak halka açık hale getirilmiştir, yani herkes kodu doğrulayabilir, kullanabilir, kopyalayabilir ve değiştirebilir.
• Merkezi Olmayan: DApp'ler blok zinciri ağlarında çalıştığından, tek bir varlık veya otorite tarafından kontrol edilmezler. Bunun yerine, birden çok kullanıcı veya node tarafından korunurlar.
• Kriptografik Olarak Güvenli: Uygulama kriptografi ile korunur, yani tüm veriler halka açık bir blok zincirinde kaydedilir ve saklanır.
Eski uygulamalarda, DApp'lerin çözmeye çalıştığı birden çok problem vardır. Geleneksel bir uygulama yerine bir DApp seçmenin ana yararı, geleneksel uygulamaların verilerini tek bir varlık tarafından kontrol edilen sunucularda depolayarak merkezi bir mimari kullanmasıdır. Bu tip uygulamaların, teknik sorunlara ve kötü niyetli saldırılara açık olan tek bir hata noktasına sahip oldukları anlamına gelir.
Güvenliği ihlal edilmiş bir merkezi sunucu, uygulamanın tüm ağını kapatıp onu geçici veya kalıcı olarak kullanılamaz hale getirebilir. Bunun dışında, merkezi sistemler veri sızıntısı veya hırsızlığından sık sık etkilenirler, bu da şirketleri ve bireysel kullanıcıları risk altına sokar.
DApp'ler bir P2P ağında veya bir blok zinciri ağında çalışabilir. Örneğin, BitTorrent, Tor ve Popcorn Time, bir P2P ağının parçası olan bilgisayarlarda çalışan ve birden fazla katılımcının içerik tükettiği, içeriği beslediği veya tohumladığı veya her iki işlevi aynı anda gerçekleştirdiği uygulamalardır.
Merkezi olmayan bir uygulamanın ön ucu görünen kısmı, arka ucu ise tüm iş mantığını temsil eder. Bu iş mantığı, temel blok zinciri ile etkileşime giren bir veya birkaç akıllı sözleşme ile temsil edilir. Fotoğraf, video veya ses gibi dosyaların yanı sıra ön uç, Swarm veya IPFS gibi merkezi olmayan depolama ağlarında barındırılabilir. Geleneksel Web uygulamaları, bir web sayfasını oluşturmak için HTML, CSS ve javascript veya benzerlerini kullanır. Bu sayfa, tüm verilerin depolandığı merkezi bir veritabanı ile etkileşime girer.
Örneğin Twitter, Facebook, Amazon veya Airbnb gibi bir hizmeti kullandığınızda ilgili web sayfası, kişisel verilerinizi ve sunucularında depolanan diğer gerekli bilgileri işlemek ve bunları sayfada görüntülemek için bir API'yi çağırır. Kişiselleştirilmiş veriler servis sağlayıcının sunucusunda saklandığından, kimlik ve kimlik doğrulama için kullanıcı kimliği ve şifreler düşük güvenlik seviyeleriyle kullanılır.
Kripto Paralarda DApp’lerin Kullanımı
Farklı kullanım durumlarına sahip çok çeşitli DApp'ler vardır. Bunlar, oyunlar, sosyal medya platformları, kripto para birimi cüzdanları ve finansal uygulamaları (DeFi) içerebilir.
Kripto para birimleri bağlamında, dApp'ler halka açık, açık kaynaklı, merkezi olmayan bir ortamda bir blok zinciri ağı üzerinde çalışır ve herhangi bir tek otorite tarafından kontrol ve müdahaleden muaftır.
Akıllı sözleşmeler, merkezi olmayan bir uygulamanın temel mantığını temsil eder. Merkezi olmayan uygulamalar, tokenlaştırılmış bir sistem (akıllı sözleşmelerin kullanılmasıyla oluşturulan tokenlar) aracılığıyla kendi etkinliklerini besler. Tokenlar belirli bir DApp için spesifik olabilir veya Ethereum (ETH) kullanan CryptoKitties’in durumunda olduğu gibi DApp'ı barındıran blok zincirine özgü olabilirler.
Örneğin, bir geliştirici Twitter benzeri bir dApp oluşturabilir ve bunu herhangi bir kullanıcının mesaj yayınlayabileceği bir blok zincirine koyabilir. Bir kez yayınlandıktan sonra, uygulama yaratıcıları dahil hiç kimse mesajları silemez.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 105,307.21
ethereum
Ethereum (ETH) $ 2,533.49
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.17
bnb
BNB (BNB) $ 652.62
solana
Solana (SOL) $ 148.85
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
tron
TRON (TRX) $ 0.273515
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.171177
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 2,532.78
cardano
Cardano (ADA) $ 0.615377
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 105,390.24
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 40.18
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 3,053.47
sui
Sui (SUI) $ 2.89
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 476.86
chainlink
Chainlink (LINK) $ 13.11
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.19
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 18.78
stellar
Stellar (XLM) $ 0.253252
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.98
usds
USDS (USDS) $ 1.00
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 48.39
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000012
weth
WETH (WETH) $ 2,533.86
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 2,708.50
litecoin
Litecoin (LTC) $ 85.40
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.150779
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
monero
Monero (XMR) $ 321.94
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
polkadot
Polkadot (DOT) $ 3.76
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 4.42
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 105,294.21
uniswap
Uniswap (UNI) $ 7.66
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.00001
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.561696
aave
Aave (AAVE) $ 268.23
dai
Dai (DAI) $ 0.999861
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.18
bittensor
Bittensor (TAO) $ 357.51
okb
OKB (OKB) $ 48.90
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
aptos
Aptos (APT) $ 4.49
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 5.22
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.088283
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 180.18
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.16
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.06
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 16.59
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 29.93
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.75754
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 1.00
mantle
Mantle (MNT) $ 0.605142
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 9.58
fasttoken
Fasttoken (FTN) $ 4.42
gatechain-token
Gate (GT) $ 15.54
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.071556
vechain
VeChain (VET) $ 0.021676
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.06
sky
Sky (SKY) $ 0.085737
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 104,968.12
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.196413
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 0.662032
ethena
Ethena (ENA) $ 0.281394
render-token
Render (RENDER) $ 3.26
filecoin
Filecoin (FIL) $ 2.40
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.309274
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 2,534.23
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.999217
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 4.40
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.92347
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.170658
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 11.17
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 157.47
spx6900
SPX6900 (SPX) $ 1.38
nexo
NEXO (NEXO) $ 1.22
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.018035
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 2,883.83
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 0.402671
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 2,652.35
celestia
Celestia (TIA) $ 1.68
virtual-protocol
Virtuals Protocol (VIRTUAL) $ 1.70
fartcoin
Fartcoin (FARTCOIN) $ 1.10
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000014
injective-protocol
Injective (INJ) $ 11.03
sonic-3
Sonic (S) $ 0.325174
polygon-bridged-usdt-polygon
Polygon Bridged USDT (Polygon) (USDT) $ 1.00
newton-project
AB (AB) $ 0.015679
binance-bridged-usdc-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDC (BNB Smart Chain) (USDC) $ 1.00
optimism
Optimism (OP) $ 0.564954
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 0.999829
kaia
Kaia (KAIA) $ 0.161809
sei-network
Sei (SEI) $ 0.170309
story-2
Story (IP) $ 3.24
xdce-crowd-sale
XDC Network (XDC) $ 0.058132
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 2,703.93
blockstack
Stacks (STX) $ 0.615151