loader image
WhatsApp Destek
Merkeziyetsiz Uygulama-Decentralized Application (DApp)

Decentralized Application yani “merkezi olmayan uygulamalar” (DApps), dağıtılmış bir bilgi işlem sistemi, yani bir blok zinciri ağı üzerinde çalışan uygulamalardır. DApp’ler, tek bir bilgisayar yerine bir blok zinciri veya P2P bilgisayar ağında çalışmakla birlikte tek bir otoritenin görüş ve kontrolü dışındadır. DApp'ler bir blok zinciri ağının üzerinde çalışan açık kaynaklı projeler olarak tasarlanmıştır. Buna karşılık, bu ağların dağıtılmış doğası şeffaflık, merkezi olmayan bir sistem ve saldırılara karşı direnç sağlar.
DApp’lerin Özellikleri
Merkezi olmayan uygulamalar, tüm ağ aktörlerinin durumunu yöneten blok zinciri ile iletişim kuran bir yazılım parçasıdır. Merkezi olmayan uygulamaların arayüzü, günümüzde herhangi bir web sitesinden veya mobil uygulamadan farklı görünmez. DApp'lerin genel özellikleri ise aşağıdaki gibidir:
• Açık Kaynak-Kaynak Kodu: Kasıtlı olarak halka açık hale getirilmiştir, yani herkes kodu doğrulayabilir, kullanabilir, kopyalayabilir ve değiştirebilir.
• Merkezi Olmayan: DApp'ler blok zinciri ağlarında çalıştığından, tek bir varlık veya otorite tarafından kontrol edilmezler. Bunun yerine, birden çok kullanıcı veya node tarafından korunurlar.
• Kriptografik Olarak Güvenli: Uygulama kriptografi ile korunur, yani tüm veriler halka açık bir blok zincirinde kaydedilir ve saklanır.
Eski uygulamalarda, DApp'lerin çözmeye çalıştığı birden çok problem vardır. Geleneksel bir uygulama yerine bir DApp seçmenin ana yararı, geleneksel uygulamaların verilerini tek bir varlık tarafından kontrol edilen sunucularda depolayarak merkezi bir mimari kullanmasıdır. Bu tip uygulamaların, teknik sorunlara ve kötü niyetli saldırılara açık olan tek bir hata noktasına sahip oldukları anlamına gelir.
Güvenliği ihlal edilmiş bir merkezi sunucu, uygulamanın tüm ağını kapatıp onu geçici veya kalıcı olarak kullanılamaz hale getirebilir. Bunun dışında, merkezi sistemler veri sızıntısı veya hırsızlığından sık sık etkilenirler, bu da şirketleri ve bireysel kullanıcıları risk altına sokar.
DApp'ler bir P2P ağında veya bir blok zinciri ağında çalışabilir. Örneğin, BitTorrent, Tor ve Popcorn Time, bir P2P ağının parçası olan bilgisayarlarda çalışan ve birden fazla katılımcının içerik tükettiği, içeriği beslediği veya tohumladığı veya her iki işlevi aynı anda gerçekleştirdiği uygulamalardır.
Merkezi olmayan bir uygulamanın ön ucu görünen kısmı, arka ucu ise tüm iş mantığını temsil eder. Bu iş mantığı, temel blok zinciri ile etkileşime giren bir veya birkaç akıllı sözleşme ile temsil edilir. Fotoğraf, video veya ses gibi dosyaların yanı sıra ön uç, Swarm veya IPFS gibi merkezi olmayan depolama ağlarında barındırılabilir. Geleneksel Web uygulamaları, bir web sayfasını oluşturmak için HTML, CSS ve javascript veya benzerlerini kullanır. Bu sayfa, tüm verilerin depolandığı merkezi bir veritabanı ile etkileşime girer.
Örneğin Twitter, Facebook, Amazon veya Airbnb gibi bir hizmeti kullandığınızda ilgili web sayfası, kişisel verilerinizi ve sunucularında depolanan diğer gerekli bilgileri işlemek ve bunları sayfada görüntülemek için bir API'yi çağırır. Kişiselleştirilmiş veriler servis sağlayıcının sunucusunda saklandığından, kimlik ve kimlik doğrulama için kullanıcı kimliği ve şifreler düşük güvenlik seviyeleriyle kullanılır.
Kripto Paralarda DApp’lerin Kullanımı
Farklı kullanım durumlarına sahip çok çeşitli DApp'ler vardır. Bunlar, oyunlar, sosyal medya platformları, kripto para birimi cüzdanları ve finansal uygulamaları (DeFi) içerebilir.
Kripto para birimleri bağlamında, dApp'ler halka açık, açık kaynaklı, merkezi olmayan bir ortamda bir blok zinciri ağı üzerinde çalışır ve herhangi bir tek otorite tarafından kontrol ve müdahaleden muaftır.
Akıllı sözleşmeler, merkezi olmayan bir uygulamanın temel mantığını temsil eder. Merkezi olmayan uygulamalar, tokenlaştırılmış bir sistem (akıllı sözleşmelerin kullanılmasıyla oluşturulan tokenlar) aracılığıyla kendi etkinliklerini besler. Tokenlar belirli bir DApp için spesifik olabilir veya Ethereum (ETH) kullanan CryptoKitties’in durumunda olduğu gibi DApp'ı barındıran blok zincirine özgü olabilirler.
Örneğin, bir geliştirici Twitter benzeri bir dApp oluşturabilir ve bunu herhangi bir kullanıcının mesaj yayınlayabileceği bir blok zincirine koyabilir. Bir kez yayınlandıktan sonra, uygulama yaratıcıları dahil hiç kimse mesajları silemez.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 87,370.41
ethereum
Ethereum (ETH) $ 2,009.17
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.35
bnb
BNB (BNB) $ 638.31
solana
Solana (SOL) $ 139.04
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.192017
cardano
Cardano (ADA) $ 0.740318
tron
TRON (TRX) $ 0.234903
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 2,008.53
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 87,259.38
chainlink
Chainlink (LINK) $ 15.56
the-open-network
Toncoin (TON) $ 4.00
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 22.06
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.77
sui
Sui (SUI) $ 2.82
stellar
Stellar (XLM) $ 0.289351
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 2,399.82
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000014
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.195064
usds
USDS (USDS) $ 1.00
polkadot
Polkadot (DOT) $ 4.64
litecoin
Litecoin (LTC) $ 92.83
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 324.64
mantra-dao
MANTRA (OM) $ 6.46
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 5.00
weth
WETH (WETH) $ 2,008.69
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.838998
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.999023
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 14.90
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 2,137.10
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 29.09
monero
Monero (XMR) $ 224.86
uniswap
Uniswap (UNI) $ 6.76
aptos
Aptos (APT) $ 6.00
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 3.01
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000009
dai
Dai (DAI) $ 0.999697
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.05
okb
OKB (OKB) $ 50.01
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 6.08
gatechain-token
Gate (GT) $ 23.77
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.918404
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 35.77
mantle
Mantle (MNT) $ 0.843012
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 87,397.42
aave
Aave (AAVE) $ 184.53
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.098906
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 17.84
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 1.00
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.16
bittensor
Bittensor (TAO) $ 272.02
ethena
Ethena (ENA) $ 0.431539
vechain
VeChain (VET) $ 0.026256
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 11.18
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.84
celestia
Celestia (TIA) $ 3.70
render-token
Render (RENDER) $ 3.95
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.232702
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.075833
filecoin
Filecoin (FIL) $ 3.04
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
sonic-3
Sonic (prev. FTM) (S) $ 0.607277
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 87,332.40
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.212895
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.386412
fasttoken
Fasttoken (FTN) $ 4.02
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 0.548251
optimism
Optimism (OP) $ 0.909764
story-2
Story (IP) $ 5.62
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 0.551341
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 11.33
solv-btc
Solv Protocol SolvBTC (SOLVBTC) $ 86,966.30
maker
Maker (MKR) $ 1,472.25
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 2,087.92
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 2,008.02
movement
Movement (MOVE) $ 0.490968
nexo
NEXO (NEXO) $ 1.17
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.955665
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 145.06
immutable-x
Immutable (IMX) $ 0.629842
xdce-crowd-sale
XDC Network (XDC) $ 0.071629
quant-network
Quant (QNT) $ 76.30
blockstack
Stacks (STX) $ 0.729201
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000014
sei-network
Sei (SEI) $ 0.210823
injective-protocol
Injective (INJ) $ 10.45
dexe
DeXe (DEXE) $ 17.83
stargate-bridged-usdc-berachain
Stargate Bridged USDC (Berachain) (USDC.E) $ 1.00
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.104975
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 2,275.31
theta-token
Theta Network (THETA) $ 0.986521
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
usual-usd
Usual USD (USD0) $ 0.998007
berachain-bera
Berachain (BERA) $ 8.68
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.03
eos
EOS (EOS) $ 0.582673
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.014147