loader image
WhatsApp Destek
Malware

Malware, herhangi bir programlanabilir cihaza, hizmetlera veya ağlara zarar vermek amacıyla tasarlanmış bir terim olarak bilinmektedir. Siber suçlular genellikle Malware’i, finansal kazanç için kurbanlar üzerinde kullanabilecekleri verileri elde etmek için kullanmaktadırlar. Elde edilen veriler, finansal verilerden sağlık kayıtlarına, kişisel e-postalara ve şifrelere kadar değişebilmektedir, bir başka deyişle ne tür bilgilerin ele geçirilebileceğine dair sonsuz olasılık söz konusu olmaktadır.
Malware terimi, kötü amaçlı yazılım anlamına gelmektedir. Kötü amaçlı yazılımlar, bilgisayar sistemlerine ve ağlarına sızarak zarar vermeyi hedeflemektedirler. Farklı sayıda Malware yazılım türleri mevcuttur ve bu yazılım türleri kar, gasp, casusluk, faaliyetlerin devre dışı bırakılması, uzaktan kontrol, silme ve hileli veya yasadışı bilgilerin yayılması gibi çeşitli işlevlere hizmet etmektedirler. Zararlı olmalarının yanı sıra Malware’lerin bir başka önemli özelliği ise, bir sisteme izinsiz ve kullanıcının haberi olmadan erişimi olmaktadır.
Siber Suçluların Malware Kullanmalarının Nedenleri
Malware, virüsler de dahil olmak üzere her türlü kötü amaçlı yazılımı kapsamaktadır ve siber suçluların Malware’i neden kullandıkları ise aşağıdaki gibi açıklanmaktadır:
Bir kurbanı, kimlik hırsızlığı amacıyla kişisel veri sağlaması için kandırmak,
Tüketicilerin kredi kartı verilerini veya diğer finansal verileri çalmak,
Diğer ağlara karşı hizmet reddi saldırıları başlatmak için birden çok bilgisayarın kontrolünü ele geçirmek,
Bilgisayarlara sızmak ve bunları Bitcoin veya diğer kripto para birimleri madenciliği yapmak için kullanmak olarak bilinmektedir.
Malware Çalışma Şekli
Malware’in ortaya çıkmasında otuz sene içinde, Malware birkaç saldırı yöntemi bulmuştur. Bu yöntemler, e-posta ekleri, popüler sitelerdeki kötü amaçlı reklamlar (malvertasing), sahte yazılım yüklemeleri, virüslü USB sürücüleri, virüslü uygulamalar, kimlik avı e-postaları ve metin mesajları gibi yolları içermektedir.
Malware Türleri
Mevcut piyasada çok sayıda malware türü vardır ancak farklı Malware türlerini anlamak, verileri ve cihazları korumaya yardımcı olmanın başka bir yolu olmaktadır. Malware türleri aşağıdaki başlıklarla açıklanmaktadır.
Virüsler
Virüsler genellikle bir e-postada virüs dosyası içeren bir uzantı veya kötü amaçlı eylemi gerçekleştiren Malware’in bir parçası olarak gelmektedir. Kurban kişi dosyayı açtığı zaman cihaza virüs bulaşmaktadır.
Ransomware
Siber suçlular arasında en karlı ve dolayısıyla en popüler Malware türlerinden biri fidye yazılımı olarak bilinmektedir. Bu kötü amaçlı yazılım kendisini kurban kişinin cihazına yükletir, dosyalarını şifreler, ardından geri dönüp bu verileri kullanıcıya iade etmek için bir fidye (genellikle Bitcoin) istemektedir. Bu kötü amaçlı yazılım, bir sistemi devralır ve dosyaları veya sabit sürücüyü şifreler, bireyi veya şirketi, sistemlerinin kullanımını veya verilerine erişimini kurtarmak için fidye ödeme yapmaya zorlamaktadır.
Scareware
Siber suçlular, kurban kişileri sahte bir uygulama satın almaya ikna etmek için bilgisayarlara veya akıllı telefonlara virüs bulaştığını düşündürerek kişileri korkutmaya çalışmaktadır. Örnek olarak bir scareware dolandırıcılığında, internette gezinirken “Uyarı: Bilgisayarınıza virüs bulaştı!” veya ‘’Virüs tespit edildi!’’ yazan endişe verici mesajlar görülebilmektedir. Siber suçlular, bu programları ve etik olmayan reklam uygulamalarını kullanıcıları korkutarak sahte uygulamalar satın almaya yönlendirmek için kullanmaktadırlar.
Worms
Worm’ler, genellikle yazılım veya işletim sistemindeki bir tür güvenlik zayıflığından yararlanarak kendilerini makineden makineye kopyalama yeteneğine sahiptir ve çalışması için kullanıcı etkileşimi gerektirmemektedir.
Spyware
Spyware, genellikle kişilerin bilinçsizce veya farkında olmadan cihaza yüklediği, yüklenen kişisel bilgileri veya internette gezinme algoritmalarını ve ayrıntılarını yakalayıp kullanıcısına ileten bir program olarak bilinmektedir. Spyware (casus yazılım), kullanıcılarının hedeflenen cihazdaki tüm iletişim biçimlerinin izlemesini sağlamaktadır. Spyware’lar genellikle polis, devlet kurumları ve bilgi güvenliği kuruluşları tarafından hassas bir ortamda veya bir soruşturmada iletişimleri test etmek ve izlemek için kullanılmaktadır. Ancak tüketicilerin eşlerini, çocuklarını ve çalışanlarını gözetlemelerine olanak tanıyan Spyware’lar da tüketiciler tarafından kullanılabilmektedir. Kurbanın faaliyetlerini gözlemler ve verileri toplar ve belirlenen tarafa rapor etmektedir.
Trojan
Trojan, zararsız uygulamalar gibi görünerek kullanıcıları onları cihazlarına yükletip kullanmaya ikna etmektedir. Trojan, kişilerin cihazlarında bir kez çalışır duruma geldiğinde, kişisel verileri çalabilir, cihazları çökertebilir, yapılan faaliyetleri gözetleyebilir ve hatta bir saldırı başlatabilmektedirler.
Adware
Adware, kullanıcılara istenmeyen reklamlar göndermekte ve belirli bir eylemi gerçekleştirdiğinizde genellikle yanıp sönen reklamlar veya aniden beliren pencereler görüntülemektedir. Adware programları genellikle, bir programı ücret ödemeden kullanma hakkı gibi başka bir hizmet karşılığında yüklenmektedir. Bir bilgisayarda, genellikle reklamlardan gelir elde etmek için ekranda birden fazla reklam çıkmasına sebep olmaktadır. Bu yazılım genellikle diğer yazılımlar yönlendirme yapar ve kullanıcıları yüklemeye yönlendirir, bu da sistemleri diğer kötü amaçlı yazılımlara karşı daha savunmasız bırakabilmektedir.
Dosyasız Malware
Dosyasız Malware, bir bilgisayara bulaşmak için yasal programları kullanan bir tür Malware olarak bilinmektedir. Dosyasız Malware kayıt defteri saldırıları, taranmadık kötü amaçlı yazılım dosyası ve algılanacak kötü amaçlı işlem gibi izler bırakmamaktadır. Bu sebeple kullanıcılar bu virüs saldırısından haberdar olmayacaktır.
Bunun dışında bilinen ayrıca Malware türleri aşağıdaki gibidir:
Keylogger: Genellikle şifreler, kullanıcı adları ve finansal veriler gibi hassas bilgileri çalmak için klavye girdilerini kayıt etmekte ve ele geçirmektedir.
Truva atları: Genellikle başka yazılımlar ile birlikte yüklenmesi önerilen yazılımlardır. Truva atları yüklendikten sonra genellikle diğer kötü amaçlı yazılımları yüklemek veya hassas verileri çalmak için kullanılmaktadır.
Solucanlar: Bir şekilde virüsler gibi, solucanlar da kendi kendini kopyalamaktadır. Bir ağa yayılırlar ve sistem kaynaklarını tüketmektedirler. Virüslerin aksine, dosyalara bulaşmazlar ve herhangi bir insan etkileşimi olmadan farklı sistemler arasında seyahat edebilmektedirler.
Bot ağları: Virüs bulaşmış bilgisayarların kullanılarak kötü bir amaca hizmet edilmesini sağlamaktadır.
Rootkit: Bu teknoloji, sistemin yönetici ayrıcalıklarını devralarak ve programı tespit edilmekten saklayarak kötü amaçlı yazılımları bulmayı ve kaldırmayı zorlaştırmaktadır.
Silecekler: Bu programlar, sızdığı bilgisayardaki veya ağdaki tüm verileri tamamen silmektedir. Sabotaj için veya bilgileri çalmak için casus yazılım kullandıktan sonra saldırganın izini gizlemek için de kullanılabilmektedir.
Cryptojacking: Kötü amaçlı kripto madencilik olarak da bilinen bu yöntem, kullanıcıların bilgisayarlarını izinsiz kullanarak kripto para birimi çıkarılması için kullanmaktadır.
Herhangi Bir Cihaza Malware Bulaşmasının Anlamanın Yolu
Bilgisayarların Malware tarafından ele geçirildiğinin en yaygın belirtileri aşağıdaki gibi açıklanmaktadır:
Yavaş bilgisayar performansı,
Tarayıcı yönlendirmeleri veya web tarayıcılarının kişileri ziyaret etmeyi düşünmedikleri sitelere yönlendirdiğinde,
Sık sık virüs bulaşmasını düzeltmek için bir şeyler satın alma talepleriyle ile ilgili bulaşma uyarıları,
Bilgisayarı kapatma veya başlatma sorunları,
Sık çıkan pop-up reklamlar belirtiler olarak sıralanabilmektedir.
Bu yaygın belirtilerin sık sık görülmesi, bilgisayara Malware bulaşması olasılığını o derece artırmaktadır. Tarayıcı yönlendirmeleri ve bir virüs olduğunu iddia eden çok sayıda beliren uyarı, bilgisayarın güvenliğinin ihlal edildiğinin en güçlü göstergeleri olarak görülmelidir.
Malware Probleminden Korunma Yolları
Piyasada birçok Malware türü olmasına rağmen, kişilerin malware türlerinden kendilerini korumanın birçok yolu bulunmaktadır. Bu yollar aşağıdaki gibi açıklanmaktadır:
Cihazların Korunması
İşletim sistemi ve uygulamalar güncel tutulmalıdır. Siber suçlular, eski veya güncel olmayan yazılımlardaki güvenlik açıklarını aramaktadır. Bu nedenle güncellemeleri kullanıma sunulur sunulmaz yükleme işleminin yapıldığından emin olunmalıdır.
Açılır penceredeki bir bağlantıya asla tıklanmamalıdır. Üst köşedeki "X" işaretine tıklayarak mesaj kapatılmalı ve mesajı oluşturan siteden uzaklaşılması yeterli olmaktadır.
Cihazlardaki uygulama sayısı sınırlandırılmalıdır. Yalnızca ihtiyaç duyulan ve düzenli olarak kullanılacağı düşünülen uygulamalar yüklenmelidir. Başka bir ifade ile kullanılmayan uygulamalar cihazlardan kaldırılmalıdır.
Android ve iOS için kullanılabilen virüsü önleyecek bir mobil güvenlik programı kullanılmalıdır. Malware ve reklam yazılımı kampanyaları mobil uygulamalara bulaşmaya devam ederken, mobil cihazların önüne çıkan herhangi bir tehdide hazır olduğundan emin olunmalıdır.
Herhangi bir nedenle kişiler telefonlarını ödünç vermemeli veya cihazlarını gözetimsiz bırakmamalı ve ayarlarını, uygulamalarını kontrol ettiklerinden emin olmaldır. Varsayılan ayarların değişmesi durumunda veya kaynaksız bir şekilde yeni bir uygulama ortaya çıktıysa, bu durum Spyware yüklendiğinin bir işareti olabilmektedir.
Çevrimiçi Ortamda Dikkatli Olunması
Bilinmeyen bağlantılara tıklamaktan kaçınılmalıdır. E-posta, sosyal ağ sitesi veya kısa mesaj yoluyla gelecek bir bağlantının tanıdık gelmemesi halinde, o bağlantıdan uzak durulmalıdır.
Kişisel bilgi isteyen e-postalara dikkat edilmelidir. Kişilerin bankalarından bir e-posta geliyorsa ve bir bağlantıya tıklanması ve şifrenizi sıfırlaması veya hesaba erişim isteyen bir e-postaya tıklanmamalıdır. Doğrudan çevrimiçi bankacılık sitesine gidilmeli ve orada oturum açılmalıdır.
Ücretsiz ekran koruyucu sunan riskli web sitelerinden kaçınılmalıdır.
İndirmelere ve Diğer Yazılım Türlerinin Satın Alımlarına Dikkat Edilmesi
Güvenlik yazılımı yalnızca güvenilir bir şirketin resmi web sitesi veya perakende mağazasından satın alınmalıdır.
Resmi uygulama mağazalarına bağlı kalınmalıdır. Spyware gibi bir virüs resmi uygulama mağazalarında tespit edilebilir iken, resmi olmayan uygulamaları tanıtan belirsiz üçüncü taraf mağazalarında amaçlarına ulaşmada başarılı olmaktadırlar. Jailbreak'li veya root erişimli cihazlar için uygulamalar indirilmesi halinde, built-in güvenliği atlatılabilir ve bu durum cihazın verilerini bir yabancının eline vermek anlamına gelmektedir.
Herhangi bir sıklıkla kullanılan veya favori uygulamayı cihazda ararken, yalnızca kullanıma sunulan bir şey indirildiğinden emin olun. Uygulama incelemelerini okuyun ve yalnızca resmi uygulama mağazaları kullanılmalıdır. Uzaktan şüpheli görünen her bağlantıdan uzak durulmalıdır.
Bir arkadaş veya tanıdık kişilerden gelen bağlantılar söz konusu olsa bile, ne olduğu bilinmeyen bir e-posta eki açılmamalıdır.
Düzenli Kontroller Yapılması
Cihaza virüs bulaşmış olabileceği endişesi var ise, cihaza yüklenen bir güvenlik yazılımı kullanılarak bir tarama yapılmalıdır.
Kişilerin banka hesaplarını ve kredi kartı ekstrelerini düzenli olarak kontrol etmeleri önem taşımaktadır.
Bu ipuçları ve bazı güvenilir güvenlik yazılımlarıyla kişiler verilerini ve cihazlarını her türlü Malware probleminden koruyabilmektedir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 66,753.89
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,246.39
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 605.34
solana
Solana (SOL) $ 157.59
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,243.92
xrp
XRP (XRP) $ 0.54841
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.161892
the-open-network
Toncoin (TON) $ 5.83
cardano
Cardano (ADA) $ 0.502934
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000027
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 39.20
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 66,789.89
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 508.23
tron
TRON (TRX) $ 0.113615
polkadot
Polkadot (DOT) $ 7.32
chainlink
Chainlink (LINK) $ 15.39
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 6.90
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.747952
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 14.67
litecoin
Litecoin (LTC) $ 86.28
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.174515
uniswap
Uniswap (UNI) $ 8.07
leo-token
LEO Token (LEO) $ 5.74
dai
Dai (DAI) $ 1.00
blockstack
Stacks (STX) $ 2.86
aptos
Aptos (APT) $ 9.79
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 28.28
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 1.00
mantle
Mantle (MNT) $ 1.16
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.131839
render-token
Render (RNDR) $ 9.09
filecoin
Filecoin (FIL) $ 6.38
stellar
Stellar (XLM) $ 0.118938
immutable-x
Immutable (IMX) $ 2.36
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 8.76
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000008
okb
OKB (OKB) $ 55.33
bittensor
Bittensor (TAO) $ 493.25
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 3.32
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 3,188.61
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 1.19
vechain
VeChain (VET) $ 0.042624
xtcom-token
XT.com (XT) $ 3.05
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.128421
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.294231
maker
Maker (MKR) $ 2,941.61
optimism
Optimism (OP) $ 2.55
fetch-ai
Fetch.ai (FET) $ 2.47
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,345.96
injective-protocol
Injective (INJ) $ 28.32
theta-token
Theta Network (THETA) $ 2.41
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.999589
coredaoorg
Core (CORE) $ 2.55
monero
Monero (XMR) $ 121.65
arweave
Arweave (AR) $ 33.48
celestia
Celestia (TIA) $ 11.89
fantom
Fantom (FTM) $ 0.753332
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000202
thorchain
THORChain (RUNE) $ 5.80
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 2.14
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,584.22
gala
GALA (GALA) $ 0.051555
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000027
sei-network
Sei (SEI) $ 0.639851
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.23
sui
Sui (SUI) $ 1.33
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.219871
quant-network
Quant (QNT) $ 114.27
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.19
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.030243
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,321.44
zebec-protocol
Zebec Protocol (ZBC) $ 0.029138
flow
Flow (FLOW) $ 0.9674
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 9.94
aave
Aave (AAVE) $ 96.02
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 71.78
ethena
Ethena (ENA) $ 0.949617
neo
NEO (NEO) $ 18.69
singularitynet
SingularityNET (AGIX) $ 1.01
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.000001
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,239.17
akash-network
Akash Network (AKT) $ 5.31
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.032188
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.855963
dydx-chain
dYdX (DYDX) $ 2.40
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 44.56
netmind-token
NetMind Token (NMT) $ 7.98
ribbon-finance
Ribbon Finance (RBN) $ 1.18
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 7.81
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.493411
chiliz
Chiliz (CHZ) $ 0.125551
ecash
eCash (XEC) $ 0.000055
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 13.54
wormhole
Wormhole (W) $ 0.602239
ronin
Ronin (RON) $ 3.40
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 5.50
tezos
Tezos (XTZ) $ 1.07
mina-protocol
Mina Protocol (MINA) $ 0.948837