Layer 2
Ethereum, dünyada daha önce benzeri görülmemiş bir finansal sistem yaratmış, ancak bu sistem iyi belgelenebilmek gibi bir takım sorunlarla da mücadelesini vermektedir. Ethereum, mevcut irdelemesinde saniyede yaklaşık on beş işlem gerçekleştirmektedir. Bu durum, bir dizi soruna neden olmuştur. Ağın genellikle tıkanması, "gas" ücretlerinin bazı dönemlerde aşırı yükseklerde olması bu sorunlardan bazıları olarak bilinmektedir.
Blok zincirleri ölçeklenebilir, güvenli ve merkezi olmayan yapıda olmalıdır. Daha güçlü düğümler kullanarak işlem hızlarını iyileştirmenin yolları olsa da, bu yaklaşım merkezi olmayan yapıdan ödün vermektedir.
Ethereum 2.0'ın ölçeklenebilirliği daha iyi bir duruma getireceği umudunu vermektedir, ancak bu geliştirmenin tamamlanması biraz daha zaman alacaktır. Günde yaklaşık bir milyon işlemle birlikte zirveye ulaşan Ethereum kullanımı ile, günümüzde bu konuda başka çözümlere ihtiyacı duyulmaktadır.
Katman 2, bu noktada ölçeklenebilirliği geliştirmek adına temel zincirin üzerine inşa etmesiyle bilinmektedir. Bitcoin gibi, Ethereum da bir Katman 1 protokolü olarak düşünülebilir. Ağdaki tüm işlemler için bir yerleşim ya da ödeme, çözümleme katmanı olarak yorumlanmaktadır. Katman 2 çözümleri, ana zincirin güvenliğinden yararlanırken diğer yandan işlem hızlarını ve ölçeklendirmeyi artırmanın bir yolunu sunmaktadır. Bazı durumlarda, Ethereum'un daha geniş bir kullanım elde etmesi için gerekli olan şekilde saniyede binlerce işlemi işleyebilmektedirler.
Katman 2, mevcut bir Blokzincir’in üzerine inşa edilen ikincil bir çerçeve veya protokolü ifade etmektedir. Bu protokollerin temel amacı, büyük kripto para birimi ağlarının karşılaştığı işlem hızı sorunlarını ve ölçeklendirme zorluklarını çözmektir. Buna örnek olarak, Bitcoin ve Ethereum hala saniyede binlerce işlemi (Transactions per Seconds, TPS) işleyememektedir ve bu kesinlikle uzun vadeli büyümeleri için zararlı bir durumdur. Bu ağların etkin bir şekilde benimsenmesi ve daha geniş bir ölçekte kullanılabilmesi için daha yüksek verime ihtiyaç duyulmaktadır.
"Katman 2" terimi, blok zinciri ölçeklenebilirlik problemine önerilen birden fazla çözümü ifade etmektedir. Katman 2 çözümlerinin iki ana örneği, Bitcoin Lightning Network ve Ethereum Plasma olarak bilinmektedir. Kendi çalışma mekanizmalarına ve özelliklerine sahip olmalarına rağmen, her iki çözüm de blok zincir sistemlerinde ki verimi artırmaya yönelik çalışmaktadır.
Lightning Network, özellikle blok zinciri işlemlerini gerçekleştiren ve bunları ana zincire raporlayan temelde bağlı kanallar olan durum kanallarına dayanmaktadır. Durum kanalları çoğunlukla ödeme kanalları olarak kullanılmaktadır. Plazma çerçevesi ise, ağaç benzeri bir yapıda düzenlenmiş esasen küçük blok zincirleri olan yan zincirlerden oluşmaktadır.
Daha geniş anlamda, Katman 2 protokolleri, blok zinciri işlemlerinin Katman 1 (ana zincir)’den bağımsız olarak gerçekleşebileceği ikincil bir çerçeve oluşturur. Bu nedenle, bu tekniklere "zincir dışı" ölçeklendirme çözümleri olarak da atıfta bulunulabilmektedir.
Zincir dışı çözümleri kullanmanın temel avantajlarından biri, ikinci katman ekstra bir katman olarak eklendiği için ana zincirin herhangi bir yapısal değişikliğe gitmesine gerek olmamasıdır. Bu nedenle, Katman 2 çözümleri, ağ güvenliğinden ödün vermeden yüksek verim elde etme potansiyeline sahiptir.
Yani ana zincir tarafından yapılacak işin büyük bir kısmı ikinci tabakaya taşınabilir. Dolayısıyla, ana zincir (Katman 1) güvenlik sağlarken, Katman 2 saniyede yüzlerce, hatta binlerce işlem gerçekleştirebilen yüksek verim sunabilir.
Blok zincirleri ölçeklenebilir, güvenli ve merkezi olmayan yapıda olmalıdır. Daha güçlü düğümler kullanarak işlem hızlarını iyileştirmenin yolları olsa da, bu yaklaşım merkezi olmayan yapıdan ödün vermektedir.
Ethereum 2.0'ın ölçeklenebilirliği daha iyi bir duruma getireceği umudunu vermektedir, ancak bu geliştirmenin tamamlanması biraz daha zaman alacaktır. Günde yaklaşık bir milyon işlemle birlikte zirveye ulaşan Ethereum kullanımı ile, günümüzde bu konuda başka çözümlere ihtiyacı duyulmaktadır.
Katman 2, bu noktada ölçeklenebilirliği geliştirmek adına temel zincirin üzerine inşa etmesiyle bilinmektedir. Bitcoin gibi, Ethereum da bir Katman 1 protokolü olarak düşünülebilir. Ağdaki tüm işlemler için bir yerleşim ya da ödeme, çözümleme katmanı olarak yorumlanmaktadır. Katman 2 çözümleri, ana zincirin güvenliğinden yararlanırken diğer yandan işlem hızlarını ve ölçeklendirmeyi artırmanın bir yolunu sunmaktadır. Bazı durumlarda, Ethereum'un daha geniş bir kullanım elde etmesi için gerekli olan şekilde saniyede binlerce işlemi işleyebilmektedirler.
Katman 2, mevcut bir Blokzincir’in üzerine inşa edilen ikincil bir çerçeve veya protokolü ifade etmektedir. Bu protokollerin temel amacı, büyük kripto para birimi ağlarının karşılaştığı işlem hızı sorunlarını ve ölçeklendirme zorluklarını çözmektir. Buna örnek olarak, Bitcoin ve Ethereum hala saniyede binlerce işlemi (Transactions per Seconds, TPS) işleyememektedir ve bu kesinlikle uzun vadeli büyümeleri için zararlı bir durumdur. Bu ağların etkin bir şekilde benimsenmesi ve daha geniş bir ölçekte kullanılabilmesi için daha yüksek verime ihtiyaç duyulmaktadır.
"Katman 2" terimi, blok zinciri ölçeklenebilirlik problemine önerilen birden fazla çözümü ifade etmektedir. Katman 2 çözümlerinin iki ana örneği, Bitcoin Lightning Network ve Ethereum Plasma olarak bilinmektedir. Kendi çalışma mekanizmalarına ve özelliklerine sahip olmalarına rağmen, her iki çözüm de blok zincir sistemlerinde ki verimi artırmaya yönelik çalışmaktadır.
Lightning Network, özellikle blok zinciri işlemlerini gerçekleştiren ve bunları ana zincire raporlayan temelde bağlı kanallar olan durum kanallarına dayanmaktadır. Durum kanalları çoğunlukla ödeme kanalları olarak kullanılmaktadır. Plazma çerçevesi ise, ağaç benzeri bir yapıda düzenlenmiş esasen küçük blok zincirleri olan yan zincirlerden oluşmaktadır.
Daha geniş anlamda, Katman 2 protokolleri, blok zinciri işlemlerinin Katman 1 (ana zincir)’den bağımsız olarak gerçekleşebileceği ikincil bir çerçeve oluşturur. Bu nedenle, bu tekniklere "zincir dışı" ölçeklendirme çözümleri olarak da atıfta bulunulabilmektedir.
Zincir dışı çözümleri kullanmanın temel avantajlarından biri, ikinci katman ekstra bir katman olarak eklendiği için ana zincirin herhangi bir yapısal değişikliğe gitmesine gerek olmamasıdır. Bu nedenle, Katman 2 çözümleri, ağ güvenliğinden ödün vermeden yüksek verim elde etme potansiyeline sahiptir.
Yani ana zincir tarafından yapılacak işin büyük bir kısmı ikinci tabakaya taşınabilir. Dolayısıyla, ana zincir (Katman 1) güvenlik sağlarken, Katman 2 saniyede yüzlerce, hatta binlerce işlem gerçekleştirebilen yüksek verim sunabilir.