En İyi Alım Fiyatı-Bid Price
Bid price ya da Türkçe karşılığı ile en iyi alım fiyatı, kişinin güvenlik, mal, mülk, hizmet veya sözleşme de dahil bir şeyi satın alırken razı olduğu fiyat anlamına gelmektedir. Birçok pazarda ve halk dilinde "teklif" olarak kullanılmaktadır. Başka bir deyişle en iyi alım fiyatı (bid price), belirli bir alıcının belirli bir ürün veya hizmet için ödemeye hazır olduğu en yüksek fiyattır. Finansal piyasalar dünyasına alıcıların emtia, güvenlik veya kripto para birimi gibi bir varlık için teklif ettikleri değerdir.
Genellikle en iyi alım fiyatı, önerilen fiyattan veya insanların satmaya istekli olduğu fiyat olan "satış" fiyatından daha düşüktür. Ticari amaçla kullanılan bir sipariş defteri, birden fazla teklif fiyatından (alıcılar) ve istenen fiyatlardan (satıcılar) oluşur. En yüksek teklif fiyatı, her zaman en düşük istenen fiyattan daha düşüktür. Bu iki fiyat arasındaki farka ise “bid-ask spread (makas aralığı)” denir.
Teklifler, piyasa yapıcıları tarafından bir mal için sürekli olarak yapılmaktadır. Satıcının satmak istediği bir fiyatın talep edilmesi halinde teklifler yapılmaktadır. Bazı durumlarda bir satıcının aktif olarak satış yapmaması halinde alıcı yine de teklif sunarsa, satıcı tarafındandan talep edilmeden oluşan bir teklif meydana gelmektedir. Varlıklarını veya hisse senedi pozisyonlarını satmaya istekli olan yatırımcılar, sipariş defterinde bulunan teklif fiyatlarından birini kabul etmeli (genelde en yüksek fiyat kabul edilir) veya bir istenen fiyat belirleyip bir alıcının bu istenen fiyata karşı teklif vermesini beklemelidir. Finansal piyasalarda, yatırımcılar bir varlığı satın almak veya satmak istedikleri fiyata karar verme gücüne sahiptir ve bunu alım veya satım işlemleri oluşturdukları anda yaparlar. Eğer oluşturulan teklifler piyasanın mevcut fiyatlarına pek yakın değilse, yatırımcıların siparişleri ya hiç gerçekleşmeyecek yada teklifin oluşturulmasından çok uzun süre sonra gerçekleşecektir.
Genellikle en iyi alım fiyatı, önerilen fiyattan veya insanların satmaya istekli olduğu fiyat olan "satış" fiyatından daha düşüktür. Ticari amaçla kullanılan bir sipariş defteri, birden fazla teklif fiyatından (alıcılar) ve istenen fiyatlardan (satıcılar) oluşur. En yüksek teklif fiyatı, her zaman en düşük istenen fiyattan daha düşüktür. Bu iki fiyat arasındaki farka ise “bid-ask spread (makas aralığı)” denir.
Teklifler, piyasa yapıcıları tarafından bir mal için sürekli olarak yapılmaktadır. Satıcının satmak istediği bir fiyatın talep edilmesi halinde teklifler yapılmaktadır. Bazı durumlarda bir satıcının aktif olarak satış yapmaması halinde alıcı yine de teklif sunarsa, satıcı tarafındandan talep edilmeden oluşan bir teklif meydana gelmektedir. Varlıklarını veya hisse senedi pozisyonlarını satmaya istekli olan yatırımcılar, sipariş defterinde bulunan teklif fiyatlarından birini kabul etmeli (genelde en yüksek fiyat kabul edilir) veya bir istenen fiyat belirleyip bir alıcının bu istenen fiyata karşı teklif vermesini beklemelidir. Finansal piyasalarda, yatırımcılar bir varlığı satın almak veya satmak istedikleri fiyata karar verme gücüne sahiptir ve bunu alım veya satım işlemleri oluşturdukları anda yaparlar. Eğer oluşturulan teklifler piyasanın mevcut fiyatlarına pek yakın değilse, yatırımcıların siparişleri ya hiç gerçekleşmeyecek yada teklifin oluşturulmasından çok uzun süre sonra gerçekleşecektir.
En İyi Alım Fiyatını Anlamak
Bid price, bir alıcının teminat için ödemeye hazır olduğu para miktarıdır. Bir satıcının satmaya istekli olduğu miktar olan satış (isteme veya teklif etme) fiyatı ile karşılaştırılmaktadır. Bu iki fiyat arasındaki farka “spread” denir. Spread, piyasa yapıcılarının (market makers) nasıl kâr elde ettiği ile ilgilenmektedir. Bu yüzden spread ne kadar yüksek olursa, kâr da o kadar büyük olacaktır.
En iyi alım fiyatları genellikle teklifi veren tüzel kişiden istenen sonucu elde etmek için özel olarak tasarlanmıştır. Örnek olarak, bir malın satış fiyatı kırk dolarsa ve bir alıcı bu mal için otuz dolar ödemek istiyorsa, bu mal için yirmi dolarlık bir teklif verebilir ve bu girişimle tam olarak ilk başta olmak istediği yerde malın pazarlamasını yapmış olacaktır.
Birden fazla alıcının teklif vermesi durumunda ise, iki veya daha fazla alıcının giderek daha yüksek teklifler verdiği bir teklif savaşı ortaya çıkabilmektedir. Başka bir deyişle birden fazla alıcının bir varlık için rekabet ettiği ve tekliflerini birbiri ardına koymaya başladığı bir duruma, ihale savaşı adı verilir. Bir ihale savaşı yaşandığında, alıcılar diğer rakip alıcıların fiyat tekliflerini yenebilmek için kendi oluşturdukları fiyat tekliflerini giderek daha fazla değiştirirler ve tüm bu olanların sonucun da ihale savaşının yaşandığı mal varlığının değeri artar. Örnek olarak, bir firma bir mal için beş bin dolarlık bir fiyat teklifi düşünebilir. Teklif sahibi A üç bin dolarlık bir teklif verebilir. Teklif sahibi B ise üç bin beş yüz dolar teklif edebilir. Teklif veren A dört bin dolarla karşı çıkabilir.
Sonunda, alıcılardan biri rakiplerinin çıkmak istemediği bir teklif yaptığı durumda fiyat belirlenecektir. Bu satıcı için oldukça faydalıdır, çünkü alıcılar üzerinde tek bir potansiyel alıcıdan daha fazla ödemeleri için ikinci bir baskı oluşmuş olacaktır.
Borsada teklif fiyatı, potansiyel bir alıcının harcamak istediği en yüksek miktarda parayı ifade etmektedir. Teklif hizmetleri ve hisse senedi kayıtlarında görüntülenen çoğu teklif fiyatı, belirli bir mal, hisse senedi veya emtia için mevcut olan en yüksek teklif fiyatıdır. Söz konusu teklif hizmetleri tarafından görüntülenen talep veya teklif fiyatı, doğrudan piyasadaki belirli bir hisse senedi veya emtia için en düşük talep fiyatına karşılık gelmektedir. Opsiyon piyasasında sözleşme, likiditesiz veya yeterli likiditeye sahip değilse, teklif fiyatları piyasa yapıcı (likidite sağlayıcı) da olabilmektedir.
Piyasa fiyatından satış yapmak isteyenlerin “teklifi vurduğu” söylenebilmektedir.
En iyi alım fiyatları genellikle teklifi veren tüzel kişiden istenen sonucu elde etmek için özel olarak tasarlanmıştır. Örnek olarak, bir malın satış fiyatı kırk dolarsa ve bir alıcı bu mal için otuz dolar ödemek istiyorsa, bu mal için yirmi dolarlık bir teklif verebilir ve bu girişimle tam olarak ilk başta olmak istediği yerde malın pazarlamasını yapmış olacaktır.
Birden fazla alıcının teklif vermesi durumunda ise, iki veya daha fazla alıcının giderek daha yüksek teklifler verdiği bir teklif savaşı ortaya çıkabilmektedir. Başka bir deyişle birden fazla alıcının bir varlık için rekabet ettiği ve tekliflerini birbiri ardına koymaya başladığı bir duruma, ihale savaşı adı verilir. Bir ihale savaşı yaşandığında, alıcılar diğer rakip alıcıların fiyat tekliflerini yenebilmek için kendi oluşturdukları fiyat tekliflerini giderek daha fazla değiştirirler ve tüm bu olanların sonucun da ihale savaşının yaşandığı mal varlığının değeri artar. Örnek olarak, bir firma bir mal için beş bin dolarlık bir fiyat teklifi düşünebilir. Teklif sahibi A üç bin dolarlık bir teklif verebilir. Teklif sahibi B ise üç bin beş yüz dolar teklif edebilir. Teklif veren A dört bin dolarla karşı çıkabilir.
Sonunda, alıcılardan biri rakiplerinin çıkmak istemediği bir teklif yaptığı durumda fiyat belirlenecektir. Bu satıcı için oldukça faydalıdır, çünkü alıcılar üzerinde tek bir potansiyel alıcıdan daha fazla ödemeleri için ikinci bir baskı oluşmuş olacaktır.
Borsada teklif fiyatı, potansiyel bir alıcının harcamak istediği en yüksek miktarda parayı ifade etmektedir. Teklif hizmetleri ve hisse senedi kayıtlarında görüntülenen çoğu teklif fiyatı, belirli bir mal, hisse senedi veya emtia için mevcut olan en yüksek teklif fiyatıdır. Söz konusu teklif hizmetleri tarafından görüntülenen talep veya teklif fiyatı, doğrudan piyasadaki belirli bir hisse senedi veya emtia için en düşük talep fiyatına karşılık gelmektedir. Opsiyon piyasasında sözleşme, likiditesiz veya yeterli likiditeye sahip değilse, teklif fiyatları piyasa yapıcı (likidite sağlayıcı) da olabilmektedir.
Piyasa fiyatından satış yapmak isteyenlerin “teklifi vurduğu” söylenebilmektedir.
Teklif Boyutu
Bir piyasanın likiditesini anlamak için insanların satın almak istedikleri fiyata ek olarak, teklifin miktarı ve büyüklüğü de önemlidir. Teklif boyutları, genellikle birinci düzey bir fiyat teklifi ile birlikte görüntülenmektedir. Eğer bir teklif için, teklif fiyatı 50 ABD doları ve teklif boyutu 500 gösteriliyor ise o halde 50 ABD doları üzerinden 500 hisse kadarlık satış yapılabilmektedir.
Teklif boyutu, yatırımcıların belirtilen satış fiyatından satmayı teklif ettiği bir menkul kıymetin satış boyutu ile karşılaştırılabilmektedir. Bu durumda yatırımcılar, teklif boyutundaki farklılıkları yorumlar ve bu menkul kıymet için arz ve talep ilişkisini temsil etmektedir.
Teklif boyutu, yatırımcıların belirtilen satış fiyatından satmayı teklif ettiği bir menkul kıymetin satış boyutu ile karşılaştırılabilmektedir. Bu durumda yatırımcılar, teklif boyutundaki farklılıkları yorumlar ve bu menkul kıymet için arz ve talep ilişkisini temsil etmektedir.
Teklif Fiyatı Örneği
Alex'in ABC şirketinden hisse almak istediğini varsayalım. Hisse senedi 10 ile 15 ABD doları arasında işlem görüyor olsun. Ancak Alex 12 dolardan fazla ödemeye istekli değil, bu yüzden ABC'nin hisseleri için 12 dolarlık bir sınır meydana gelmektedir. Bu da hisselerin teklif fiyatı olmaktadır.