loader image
WhatsApp Destek
Çift Harcama-Double Spending

Double spending yani çift harcama, bir kusur yüzünden aynı tokenin birden fazla kez harcanması anlamına gelir. Çift harcama, bir blockchain ağının bozulması sonucu kripto paranın çalınmasıyla gerçekleşir. Hırsız, yasal görünmesi için para birimi işleminin bir kopyasını gönderir veya işlemi tamamen silebilir.
Fiziksel paranın (fiat) aksine dijital bir token, kopyalanabilen veya sahtesi yapılabilen dijital bir dosyadan oluşur. Blockchain ağı gerekli bilgi işlem gücüne sahip ve bu işte uzman olan kişiler tarafından manipüle edilebilir olduğundan double spending, dijital para birimlerine özgü potansiyel bir sorun olarak karşımıza çıkar. Bir çift harcama olayı yaşandığında, %51 saldırısı veya yarış saldırısı yaşanmıştır denilebilir. Reel para birimleri ile yapılan dijital işlemlerde paranın gerçekliği ve geçmiş sahipliği hemen doğrulanabildiğinden böyle bir risk yoktur.
Sahte para basımında olduğu gibi, bu tür bir çifte harcama yapılması, daha önce var olmayan yeni bir kopyalanmış para birimi yaratarak enflasyona yol açar. Bu, diğer para birimlerine veya mallara göre para biriminin değerini düşürür ve kullanıcı güvenini azaltmanın yanı sıra para biriminin sirkülasyonunu ve piyasada kalma ihtimalini azaltır. Bir işlemde anonimliği korurken çift harcamayı önlemek için kullanılan temel kriptografik teknikler arasında, kör imzalar (blind signature) ve özellikle çevrimdışı sistemlerde kullanılan gizli bölme gibi yöntemler vardır.
Double spending ilk etapta, paranın yalnızca bir kez harcandığını doğrulayacak bir merkezi sistemi olmadığından, en popüler kripto para olan Bitcoin’e yönelik bir endişeydi. Ancak kripto paralarda blockchainin doğası gereği her işlemin gerçekliğinin doğrulandığı ve çift sayımın önlendiği bir mekanizma vardır. Bitcoin ile gerçekleşen tüm işlemler istisnasız bir şekilde blockchaine kaydedilir. Bu mekanizma sayesinde Bitcoin’e sahip olan kişilerin sahipliği onaylanır, mükerrer sayım ve sahtekârlıklar önlenir.
Bitcoin işlemlerinin doğrulanma süreci, çok fazla bilgi işlem gücü gerektiren yoğun sayı ve karmaşık algoritmalardan oluştuğu için uzun süre gerektirebilir. Ancak doğrulama sürecindeki bu yoğun bilgi işlem gücü, blok zincirini kopyalamayı ve tahrif etmeyi de zorlaştıran bir süreçtir.
Blockchainin Çift Harcamaya Yönelik Dezavantajları
Çoğu Bitcoin hırsızlığı, çifte harcamadan ziyade kullanıcıların yeterli güvenlik önlemi almamasından kaynaklanır. Kripto paraların, yeterli güvenlik önlemleri olmadan muhafaza edilmesi çeşitli risklere yol açabilmektedir.
Çift harcamaya yönelik en büyük risk %51 saldırısı (51% attack) ile ilgilidir. Eğer bir kullanıcı ya da kullanıcı grubu blok zincirdeki işlem gücünün %50’sinden fazlasını kontrol ederse %51 saldırısı gerçekleştirmiş olur. Bu kullanıcı ya da kullanıcı grubu, mevcut işlemler hiç gerçekleşmemiş gibi blockchaindeki işlemleri tersine çevirerek transfer edilmiş Bitcoinleri kendi cüzdanlarına birden çok kez işleyebilir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 102,049.34
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,427.73
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.41
bnb
BNB (BNB) $ 956.39
solana
Wrapped SOL (SOL) $ 152.81
usd-coin
USDC (USDC) $ 0.999976
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,426.81
tron
TRON (TRX) $ 0.294773
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.171291
cardano
Cardano (ADA) $ 0.550634
figure-heloc
Figure Heloc (FIGR_HELOC) $ 1.02
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 4,176.06
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 101,887.30
wrapped-beacon-eth
Wrapped Beacon ETH (WBETH) $ 3,710.50
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 54.58
chainlink
Chainlink (LINK) $ 15.32
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 38.83
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 515.55
usds
USDS (USDS) $ 1.00
stellar
Stellar (XLM) $ 0.280733
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,703.83
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.14
weth
WETH (WETH) $ 3,428.00
zcash
Zcash (ZEC) $ 508.43
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.999047
litecoin
Litecoin (LTC) $ 98.84
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.17601
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 102,284.40
sui
Sui (SUI) $ 1.99
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 17.04
monero
Monero (XMR) $ 393.37
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.00001
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.02
uniswap
Uniswap (UNI) $ 7.83
polkadot
Polkadot (DOT) $ 2.96
canton-network
Canton (CC) $ 0.133856
dai
Dai (DAI) $ 0.999945
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.20
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.125784
memecore
MemeCore (M) $ 2.45
mantle
Mantle (MNT) $ 1.27
world-liberty-financial
World Liberty Financial (WLFI) $ 0.145109
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 0.999631
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.07
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 6.44
bittensor
Bittensor (TAO) $ 352.15
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 0.999982
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.53
aave
Aave (AAVE) $ 208.09
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 4.07
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 0.999289
okb
OKB (OKB) $ 123.98
c1usd
Currency One USD (C1USD) $ 1.00
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000006
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 15.46
pump-fun
Pump.fun (PUMP) $ 0.003971
ethena
Ethena (ENA) $ 0.311274
aster-2
Aster (ASTER) $ 1.12
aptos
Aptos (APT) $ 3.04
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 189.86
tether-gold
Tether Gold (XAUT) $ 4,164.41
falcon-finance
Falcon USD (USDF) $ 0.998649
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 3,427.39
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 4.97
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.644296
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.225362
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.171471
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.776108
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 12.96
htx-dao
HTX DAO (HTX) $ 0.000002
hash-2
Provenance Blockchain (HASH) $ 0.032508
filecoin
Filecoin (FIL) $ 2.19
usdtb
USDtb (USDTB) $ 0.999815
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.173781
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 7.60
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,935.38
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.262861
vechain
VeChain (VET) $ 0.016786
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 2.93
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 165.20
pax-gold
PAX Gold (PAXG) $ 4,175.07
gatechain-token
Gate (GT) $ 11.75
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.05034
syrupusdt
syrupUSDT (SYRUPUSDT) $ 1.10
sky
Sky (SKY) $ 0.058097
bfusd
BFUSD (BFUSD) $ 0.999913
kinetic-staked-hype
Kinetiq Staked HYPE (KHYPE) $ 38.98
binance-bridged-usdc-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDC (BNB Smart Chain) (USDC) $ 1.00
wbnb
Wrapped BNB (WBNB) $ 956.33
story-2
Story (IP) $ 3.73
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 3,622.56
syrupusdc
syrupUSDC (SYRUPUSDC) $ 1.14
ignition-fbtc
Function FBTC (FBTC) $ 102,193.38
render-token
Render (RENDER) $ 2.33
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.015395
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 101,832.28
quant-network
Quant (QNT) $ 82.33