loader image
WhatsApp Destek
Çift Harcama-Double Spending

Double spending yani çift harcama, bir kusur yüzünden aynı tokenin birden fazla kez harcanması anlamına gelir. Çift harcama, bir blockchain ağının bozulması sonucu kripto paranın çalınmasıyla gerçekleşir. Hırsız, yasal görünmesi için para birimi işleminin bir kopyasını gönderir veya işlemi tamamen silebilir.
Fiziksel paranın (fiat) aksine dijital bir token, kopyalanabilen veya sahtesi yapılabilen dijital bir dosyadan oluşur. Blockchain ağı gerekli bilgi işlem gücüne sahip ve bu işte uzman olan kişiler tarafından manipüle edilebilir olduğundan double spending, dijital para birimlerine özgü potansiyel bir sorun olarak karşımıza çıkar. Bir çift harcama olayı yaşandığında, %51 saldırısı veya yarış saldırısı yaşanmıştır denilebilir. Reel para birimleri ile yapılan dijital işlemlerde paranın gerçekliği ve geçmiş sahipliği hemen doğrulanabildiğinden böyle bir risk yoktur.
Sahte para basımında olduğu gibi, bu tür bir çifte harcama yapılması, daha önce var olmayan yeni bir kopyalanmış para birimi yaratarak enflasyona yol açar. Bu, diğer para birimlerine veya mallara göre para biriminin değerini düşürür ve kullanıcı güvenini azaltmanın yanı sıra para biriminin sirkülasyonunu ve piyasada kalma ihtimalini azaltır. Bir işlemde anonimliği korurken çift harcamayı önlemek için kullanılan temel kriptografik teknikler arasında, kör imzalar (blind signature) ve özellikle çevrimdışı sistemlerde kullanılan gizli bölme gibi yöntemler vardır.
Double spending ilk etapta, paranın yalnızca bir kez harcandığını doğrulayacak bir merkezi sistemi olmadığından, en popüler kripto para olan Bitcoin’e yönelik bir endişeydi. Ancak kripto paralarda blockchainin doğası gereği her işlemin gerçekliğinin doğrulandığı ve çift sayımın önlendiği bir mekanizma vardır. Bitcoin ile gerçekleşen tüm işlemler istisnasız bir şekilde blockchaine kaydedilir. Bu mekanizma sayesinde Bitcoin’e sahip olan kişilerin sahipliği onaylanır, mükerrer sayım ve sahtekârlıklar önlenir.
Bitcoin işlemlerinin doğrulanma süreci, çok fazla bilgi işlem gücü gerektiren yoğun sayı ve karmaşık algoritmalardan oluştuğu için uzun süre gerektirebilir. Ancak doğrulama sürecindeki bu yoğun bilgi işlem gücü, blok zincirini kopyalamayı ve tahrif etmeyi de zorlaştıran bir süreçtir.
Blockchainin Çift Harcamaya Yönelik Dezavantajları
Çoğu Bitcoin hırsızlığı, çifte harcamadan ziyade kullanıcıların yeterli güvenlik önlemi almamasından kaynaklanır. Kripto paraların, yeterli güvenlik önlemleri olmadan muhafaza edilmesi çeşitli risklere yol açabilmektedir.
Çift harcamaya yönelik en büyük risk %51 saldırısı (51% attack) ile ilgilidir. Eğer bir kullanıcı ya da kullanıcı grubu blok zincirdeki işlem gücünün %50’sinden fazlasını kontrol ederse %51 saldırısı gerçekleştirmiş olur. Bu kullanıcı ya da kullanıcı grubu, mevcut işlemler hiç gerçekleşmemiş gibi blockchaindeki işlemleri tersine çevirerek transfer edilmiş Bitcoinleri kendi cüzdanlarına birden çok kez işleyebilir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 89,692.03
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,047.86
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.05
bnb
BNB (BNB) $ 895.74
usd-coin
USDC (USDC) $ 0.999968
tron
TRON (TRX) $ 0.285748
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,047.52
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.140708
cardano
Cardano (ADA) $ 0.418693
figure-heloc
Figure Heloc (FIGR_HELOC) $ 1.03
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 60.73
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 3,722.44
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 591.23
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 89,652.02
wrapped-beacon-eth
Wrapped Beacon ETH (WBETH) $ 3,307.35
chainlink
Chainlink (LINK) $ 13.99
usds
USDS (USDS) $ 0.99978
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.66
weth
WETH (WETH) $ 3,048.54
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 31.05
stellar
Stellar (XLM) $ 0.241898
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,301.01
monero
Monero (XMR) $ 387.86
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 0.999688
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 89,749.05
litecoin
Litecoin (LTC) $ 82.48
sui
Sui (SUI) $ 1.59
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 13.49
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.135618
zcash
Zcash (ZEC) $ 342.75
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000009
dai
Dai (DAI) $ 0.999834
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.08
world-liberty-financial
World Liberty Financial (WLFI) $ 0.149874
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
the-open-network
Toncoin (TON) $ 1.60
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.104031
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 1.00
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.21
uniswap
Uniswap (UNI) $ 5.62
polkadot
Polkadot (DOT) $ 2.15
mantle
Mantle (MNT) $ 1.08
aave
Aave (AAVE) $ 189.08
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 0.999367
bittensor
Bittensor (TAO) $ 284.54
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 3.54
okb
OKB (OKB) $ 108.40
canton-network
Canton (CC) $ 0.062396
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 1.72
falcon-finance
Falcon USD (USDF) $ 0.999347
tether-gold
Tether Gold (XAUT) $ 4,193.66
memecore
MemeCore (M) $ 1.27
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 13.34
aster-2
Aster (ASTER) $ 0.981023
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
ethena
Ethena (ENA) $ 0.262982
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000005
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 3.51
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 165.98
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.224179
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 3,048.48
rain
Rain (RAIN) $ 0.007531
pump-fun
Pump.fun (PUMP) $ 0.003037
solana
Wrapped SOL (SOL) $ 133.06
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 4.65
htx-dao
HTX DAO (HTX) $ 0.000002
syrupusdc
syrupUSDC (SYRUPUSDC) $ 1.14
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.467467
hash-2
Provenance Blockchain (HASH) $ 0.027791
pax-gold
PAX Gold (PAXG) $ 4,214.89
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.583216
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.051273
global-dollar
Global Dollar (USDG) $ 0.999895
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 10.21
bfusd
BFUSD (BFUSD) $ 0.999627
hashnote-usyc
Circle USYC (USYC) $ 1.11
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.124111
syrupusdt
syrupUSDT (SYRUPUSDT) $ 1.11
ripple-usd
Ripple USD (RLUSD) $ 0.999894
binance-bridged-usdc-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDC (BNB Smart Chain) (USDC) $ 0.999983
aptos
Aptos (APT) $ 1.74
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,504.93
sky
Sky (SKY) $ 0.053337
wbnb
Wrapped BNB (WBNB) $ 895.88
gatechain-token
Gate (GT) $ 10.27
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.135092
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.211094
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 5.73
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 144.77
vechain
VeChain (VET) $ 0.012778
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 3,227.59
filecoin
Filecoin (FIL) $ 1.50
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 2.24
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.013187
ignition-fbtc
Function FBTC (FBTC) $ 89,779.05
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
liquid-staked-ethereum
Liquid Staked ETH (LSETH) $ 3,268.61
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 89,919.09